آقای کرزی به تازه‌گی تلاش‌هایی را آغاز کرده تا در چیدمان تختۀ سیاسی خود، تغییراتْ و در اصل، جابه‌جایی‌هایی را رونما کند. این جابه‌جایی‌ها با رد صلاحیت وزیران دفاع و داخلۀ کشور از سوی مجلس نماینده‌گان کلید خورد و با برکناری رییس عمومی امنیت ملی کشور از سوی رییس‌جمهوری طی یک اقدام بی‌سابقه، به مراحل حساس خود رسید.
تغییرات تازۀ کابینه، در آغاز ـ مثل همیشه ـ با آوازه‌ها و شایعاتی همراه بود که عمدتاً از سوی ارگ ریاست‌جمهوری به هدف انحراف اذهان عمومی صورت می‌گیرند؛ آوازه‌هایی که از سوی ارگ ریاست‌جمهوری نه مورد تایید قرار می‌گرفتند و نه هم رد می‌شدند. گاهی گفته می‌شد که آقای کرزی می‌خواهد تغییرات اساسی در ساختار کابینه وارد کند و گاهی هم گفته می‌شد که تنها به‌جای دو وزیر رد صلاحیت‌شده، وزیران تازه‌یی به مجلس معرفی خواهند شد. گاهی فهرست‌های بلندبالایی در رسانه‌ها درز می‌کرد که خبر از رای‌زنی‌ها و گفت‌وگوی‌های ارگ بر سرجانشینانِ وزیران دفاع و داخله داشت و گاهی هم گفته می‌شد که به روال سال‌های پیش، آقای کرزی سرپرست‌وزیران را هم‌چنان برای مدت نامعلومی و شاید هم تا زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۹۳، در سمت‌های‌شان حفظ می‌کند.
اما حالا آن‌گونه که دیده می‌شود، این تغییرات به زودی در ساختار کابینه وارد خواهد شد و تنها نامزدوزیران دفاع و داخله نیستند که برای بررسی صلاحیت‌های‌شان به مجلس نماینده‌گان معرفی می‌شوند؛ بلکه آقای کرزی این‌بار می‌خواهد چیدمان کابینه را به گونه دیگری تغییر دهد. بر اساس برخی گزارش‌ها که نه رد شده و نه هم تایید، ولی احتمال درستیِ آن‌ها بیشتر است، چنین به نظر می‌رسد که رییس‌جمهوری خواب‌های زیادی برای آینده دیده است؛ خواب‌هایی که در صورت محقق شدن، می‌توان گفت که فرش مردم‌سالاری، ارزش‌های حقوق بشری و قانون اساسی در کشور به کلی جمع خواهد شد؛ چرا که همین حالا هم آقای کرزی و همکارانِ او در ارگ ریاست‌جمهوری، برای چنین ارزش‌هایی عرصه را به اندازه کافی تنگ کرده‌اند.

اما در مورد تغییرات تازه چه می‌توان گفت؟

پرسش نخست در این خصوص این است که این تغییرات به چه نیازهایی پاسخ می‌دهد؟ دوم این‌که این تغییرات چه‌قدر می‌تواند در وضعیت بحرانی و به‌شدت در حال وخامت فعلی، تاثیرات مثبت وارد کند؟
تغییرات همواره باید نیازها و ضروریاتی را دنبال کند. تغییرات صرف به هدف ایجاد تغییرات نمی‌تواند نسخۀ موثری برای رفع بحران‌ها و معضلات کشور به حساب رود. آقای کرزی در ده سال گذشته هر از گاهی دست به چنین تغییراتی زده، ولی از آن‌جایی که این تغییرات اهداف ملی و میهنی را دنبال نکرده، منشای هیچ اثر خیری برای جامعه و کشور نشده است.
آقای کرزی فهرست مشخصی را در اختیار دارد؛ همان‌گونه که شطرنج‌بازان در بازی شطرنج، مهره‌های مشخصی را در اختیار دارند و در محدودۀ همین مهره‌های موجود می‌توانند در بازی شطرنج مانور دهند. آقای کرزی نیز با مهره‌ها و افراد خاصی، چیدمان بازی شطرنج سیاسیِ خود را سامان می‌دهد. بسیاری‌ها با انتقاد از چنین وضعیتی می‌گویند که فهرست آقای کرزی چیزی در محدودۀ ۲۰۰ تا ۲۵۰ نام را شامل می‌شود که در ده سال گذشته، گاهی به سمت چپ تخته رفته‌اند و گاهی به سمت راست آن. این فهرست نیز بر اساس سه مسالۀ اصلی که برای رییس‌جمهوری مطرح است، ترتیب شده است.
ـ شماری به‌دلیل مجبوریت‌های خاص با برخی از جناح‌ها و گروه‌های سیاسی و پرنفوذ کشور که هرچند آقای کرزی از حضور آن‌ها چندان خرسند نبوده، ولی نمی‌توانسته هم آن‌ها را کنار بگذارد.
چرا که در آن صورت، مجبور بوده در برابر جبهه‌های بیشتری از آن‌چه که فعلاً علیه او وجود دارند، به مبارزه بپردازد، آن‌هم مبارزه‌یی که احتمال پیروزی‌اش در آن چندان محتمل به نظر نمی‌رسد.
ـ شماری دیگر به‌دلیل مصلحت‌های قومی و بافتار سنتی کشور، در فهرست آقای کرزی جای گرفته‌اند.
رابطه با فلان فرد پرنفوذ قومی و مذهبی، آقای کرزی را مجبور کرده که حضور این افراد را در ساختار سیاسی کشور بپذیرد. آقای کرزی با این افراد به اندازه افرادی که قبلاً از آن‌ها نام گرفته شد، مشکل ندارد و به آسانی می‌تواند زبانی مشترک پیدا کند.
ـ و اما سومین افراد کسانی‌اند که با آقای کرزی رابطۀ سیاسی و تباری دارند و مهره‌های اصلیِ او در ساختار نظام به شمار می‌روند.
آقای کرزی از این افراد به هرگونه‌یی که اقدام کند، می‌تواند استفاده ببرد و در اکثر زدوبندها، معامله‌گری‌ها و قانون‌گریزی‌های سیاسی، این افراد از متحدان شماره یک رییس‌جمهوری به شمار می‌روند. آقای کرزی یاد گرفته که توازن سیاسی را در ساختار نظام، به نفع این افراد چه‌گونه بچرخاند تا در تصمیم‌گیری‌های کلان و مهم سیاسی، طرفداران بیشتری در کابینه و ساختار نظام داشته باشد.
آقای کرزی بنا به شرایط و اهدافی که در برهه‌های خاص برای خود تعریف می‌کند و یا در برابر فشارهایی که بر او وارد می‌شود، چیدمان سیاسی را تغییر می‌دهد؛ همان‌گونه که کشتی‌بانان وقتی مسیر خاصی را در دریا تعقیب می‌کنند، بادبان‌های کشتی را طوری عیار می‌کنند که کشتی به سمت مورد نظرشان حرکت کند. اما آن‌چه که در این چیدمان همواره مغفول قرار گرفته، نیازها و ضروریات کشور و اصل رعایت شایسته‌سالاری برای ایجاد نظامی نیرومند، پاسخگو و کارآ بوده است؛ نظامی که نیازهای کشور را بداند و مطابقِ آن‌ها، مدیریت کلان کشوری را سامان‌دهی کند. البته این بدان معنا نیست که کل این افراد و چیدمان، ناکارا و غیرقابل استفاده است. بدون شک در درون کابینه، افراد و نهادهای کارا و مدیریتِ متناسب با شرایط وجود دارد، ولی میزان و تعداد این افراد و نهادها به اندازه‌یی کم‌اند که از تاثیرات بخش‌های ناکارآمد و ضعیف اصلاً بیرون شده نمی‌توانند. به عبارت دیگر، کار شمار اندکی از افراد متخصص و متجرب در درون نظام، در سایه سیاست‌گذاری‌هایی که عمدتاً از جانب ارگ صورت می‌گیرد و افراد و نهادهای ناکارآمد، اصلاً به چشم نمی‌رسد. به همین دلیل هم کشور هر روز به سمت تجربه بحران‌های تازه‌تر و خطرناک‌تر گام برمی‌دارد. همین حالا وضعیت امنیتی چنان وخیم و شکننده شده که در هیچ برهه‌یی از تاریخ کشور، این‌همه ناامنی و کشتار وجود نداشته است.
در آستانه انتقال مسوولیت‌های امنیتی و خروج نیروهای خارجی، کشور در بدترین وضعیت ممکن قرار گرفته است. گروه‌های شورشی حالا در آرامشی بی‌سابقه اهداف خود را شناسایی و نابود می‌کنند. بحران ناامنی از شرق تا به غرب و از جنوب تا به شمال، دامن گسترده است. ولی آن‌چه که مایه تعجب و حیرت است، سکوت غیرقایل توجیه ارگ ریاست‌جمهوری و شخص آقای کرزی به عنوان فرد اول کشور، در برابر این‌همه نابسامانی و درهم‌ریخته‌گی سیاسی است.
چیدمان تازه در تخته شطرنج سیاسی آقای کرزی صورت می‌گیرد، اما نه با هدف از میان برداشتنِ این مشکلات و نابه‌سامانی‌ها؛ بلکه به هدف نفوذ و رسیدن به نتایجی مشخص در انتخاباتی که کمتر از دو سال بعد در افغانستان برگزار می‌شود. فهرست جدید هیچ پیام روشنی برای رفع مشکلات امروزیِ جامعه نمی‌تواند داشته باشد، ولی پاسخ روشنی برای تشکل‌های سیاسی و جامعه مدنیِ کشور دارد و آن این‌که از حالا باید متوجه انتخابات آینده بود.
مساله مهم دیگر، در معرفی افراد تازه به مجلس نماینده‌گان است. در این خصوص این پرسش هم وجود دارد که نماینده‌گان با این فهرست چه‌گونه برخورد خواهند کرد؟ در حال حاضر، مجلس نماینده‌گان از برکناری رحمت‌الله نبیل رییس عمومی امنیت ملی به شدت انتقاد کرده است، ولی مشخص نیست که در برابر نامزد این ریاست چه خواهد کرد. فراموش نکنیم که ارگ ریاست‌جمهوری در یافتن راه‌های گرفتن رای به افراد خود، بسیار مجرب و کارکشته شده است و این مشکل همواره به عنوان چالش اصلی در برابر شورای ملی، مطرح بوده است.