احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمد رشيـد - ۲۲ سنبله ۱۳۹۲
از دیرزمان آقای کرزی تلاش داشته که ملا برادر را از زندان پاکستان آزاد سازد و حالا پاکستان به این خواستِ کرزی لبیک گفته است.
پیش از این بارها آقای کرزی خواستار رهایی ملا برادر شده بود، اما پاکستان با پاسخ منفی از این درخواست استقبال میکرد. در آن زمان، برداشت کارشناسان این بود که ملا برادر شاید زنده نباشد و به این ترتیب، پاکستان نمیتواند برای رهایی ملا برادر کاری کند.
خبر مرگِ ملا برادر چند ماه پیش در رسانههای افغانستان بازتاب یافت و برای نخستینبار این خبر را وحید مژده به روزنامه ماندگار داده بود.
نشر این خبر بعدها مورد توجه ریاستجمهوری نیز قرار گرفت و ریاستجمهوری این قضیه را دنبال کرده و فهمیــد که ملا برادر زنده است. اما پاکستان تا پیش از بیستمین سفر حامد کرزی به این کشور، در مورد ملا برادر به گونه روشن صحبت نمیکرد.
به نظر میرسد که حالا رهایی ملا برادر به درخواست جدیِ حکومت افغانستان صورت گرفته و حتا بحث زنده بودن یا نبودنِ او نیز میان آقای کرزی و نوازشریف مطرح شده و شاید ریاستجمهوری در اینباره دست به دامنِ امریکاییها نیز شده باشد.
اما مهم این است که بدانیم ملا برادر از چه اهمیتی برای کرزی برخوردار است.
گفته میشود که آقای کرزی خود در گذشته با ملا برادر رابطهیی خوب داشته و برخی از آگاهان میگویند که نخستین رابطههای آقای کرزی با طالبان بهخصوص ملا عمر، در اوایل ظهور طالبان توسط ملا برادر صورت گرفته است.
ملا برادر توانست کرزی را به رهبری طالبان از طرق مختلف در آن زمان نزدیک سازد و قرار بود که آقای کرزی از طرفِ ملا عمر به حیث نماینده طالبان در سازمان ملل نیز تعیین گردد. این نکته بارها در این ده سال گفته شده است.
حالا کرزی به این باور است که رهایی ملا برادر به عنوان دوست و همکار نزدیکِ او و همچنان به عنوان مهره درشتِ طالبان و همچنان به عنوان معاونِ ملا عمر و مهمتر از همه اینکه مربوط به قوم پوپلزی است، میتواند از اهمیتِ بهسزایی برخوردار باشد.
به نظر میرسد که آقای کرزی میخواهد با رهایی ملا برادر، طالبانِ مربوط به قوم پوپلزی را که زیر نظر ملا عمر اداره میشوند، به هواخواهیِ ملا برادر بکشاند و اینگونه از طالبان دو گروه جداگانه بسازد و در عین حال، قوم پوپلزی را با خود داشته باشد.
حالا که ملا برادر از زندان رها میگردد، فقط تنها یک هدف برای آقای کرزی مطرح است که بتواند واسطه قوم پوپلزی را از ملا عمر جدا کرده و از نفوذ آنها برای تضعیف ملاعمر استفاده کند و حداقل گروهی از طالبان را به گونه عملی، متمایل به صلح نشان بدهد.
در همین حال به نظر میرسد که در بند ماندنِ ملا برادر برای ملا عمر نیز از اهمیتِ بهسزایی برخوردار بوده است؛ زیرا در میان رهبری گروه طالبان شخصی همسنگ با ملا برادر وجود ندارد که در دو دسته ساختنِ گروه مربوط به ملا عمر موثر تمام شود.
اما گمان میشود که قبل از اینکه پاکستان سخن از رهایی ملا برادر از زندان زده باشد، امریکاییها با ملا برادر دیدار کردهاند؛ زیرا ممکن نیست که پاکستان رهایی ملا برادر را ـ که حدود ده ـ یازده سال پیش توسط امریکاییها در کراچی بازداشت شده بود ـ بدون نظر امریکاییها مطرح سازد و در اینباره تصمیم بگیرد. در همین حال، رهایی ملا برادر هیچ اهمیتی برای گروههایی که سالها در برابر طالبان جنگیدهاند، ندارد. این گروهها به این باور اند که طالبان از خود ارادهیی ندارند و صرفاً ابزاری در دست استخبارات پاکستان هستند و رهایی ملا برادر و هر چهره دیگر طالب، هیچ تأثیری بر روند صلح و ثبات نمیتواند داشته باشد. همچنان مخالفان سنتی طالبان در افغانستان، هیچ قرینه و نشانهیی را نمیبینند که با تمسک به آن بتوانند طالبان را بپذیرند یا طالبان این جریانها را.
به هر صورت، اکنون آقای کرزی به رهایی ملا برادر دل بسته و در نظر دارد دفتری که قرار است برای طالبان اخیراً باز شود، مقر و قرارگاهِ ملا برادر سازد.
ملا برادرِ زندانی بعد از این به عنوان رییس دفتر طالبان در کشوری دیگر زندهگی خواهد کرد، اما هیچ گامی در راستای صلح و ثبات حداقل تا پایان دوره کاری آقای کرزی برداشته نخواهد شد.
Comments are closed.