بخش دوم و پایانی

خارش در انواع بدخیمی‌ها: به دلیل آزاد شدن توکسین‌ها و سیستم ایمنی ایجاد می‌شود. در بیماران مبتلا به بیماری هوچکین و نشانگان کارسینویید، خارش ممکن است بسیار شدید باشد.
از دیگر بیماری‌های داخلی که باعث خارش می‌شود، نوعی پُرخونی به نام «پلی ‌سیتمی‌ورا» است که بیش از یک‌سوم افراد مبتلا به آن از خارش رنج می‌برند. خارش این افراد بیشتر با تغییر حرارت و به‌خصوص دقایقی بعد از استحمام آغاز می‌شود. علت این خارش مشخص نیست و آسپیرین باعث تخفیف فوری خارش می‌شود.
بیماری‌های پوستی متعددی هم وجود دارند که خارش جزو شکایات اصلی مبتلایانش است، مثلاً اگزمای سرشتی، گال و درماتیت هرپسی ‌فرم.

عوامل تشدید خارش
بیشتر خارش‌ها با گرما، استرس، اضطراب و ترس تشدید می‌شوند.
بیشتر خارش‌ها شب‌‌هنگام، زمانی که فرد از کار و فعالیت روزانه فارغ می‌‌شود، شدت می‌یابند.
کانال گوش خارجی، سوراخ بینی و ناحیه اطراف مقعد و ناحیه تناسلی، نواحی مستعد خارش هستند. خارش می‌‌تواند ریشه عصبی داشته باشد. برخی خارش‌ها در حیطه بیماری‌های پوست‌و‌مو با مسایل روحی و روانی مرتبط هستند و به همین علت به آن‌ها درماتیت‌های‌عصبی (نورودرماتیت) می‌‌گویند.
در این بیماری‌ها فرد تمایل شدیدی به خاراندن برخی نواحی در دسترس پوست دارد و از خاراندن لذت می‌‌برد. با سیکل معیوب خارش و خاراندن، پوست شبیه پسوریازیس می‌شود. در درمان این افراد باید حتماً به مسایل روحی توجه شود و درمان موضعی به تنهایی جواب نمی‌دهد.
در برخی موارد مثل کهیر، علت اصلی خارش، ماده هیستامین است. کهیر به دلیل مصرف یک دارو یا غذای خاص یا به دلیل برخی عفونت‌ها ایجاد می‌شود. البته علل متعدد دیگری هم برای بروز آن وجود دارد، مثلا ممکن است نور آفتاب، تماس با آب، تماس با سرما یا ارتعاش، باعث کهیر زدن شود.

درمان خارش‌
قدم اول درمان، تشخیص علت خارش است و بدون این امر، درمان بسیار مشکل خواهد بود؛ اما برخی اقدامات می‌توانند به تخفیف خارش کمک کنند، مثلاً خنک نگه‌داشتن محیط و پرهیز از حمام‌داغ و لباس‌ پشمی.
خشکی پوست هم یکی از علل مهم خارش است، بنابراین در بیمارانی که از خشکی پوست رنج می‌‌برند، چرب و مرطوب نگه‌داشتن پوست برای تخفیف خارش اهمیت بسیاری دارد. در افراد مسن، خشکی یک علت مهم و شایعِ خارش پوست است که باید برای پیش‌گیری از آن، از شوینده‌های مناسب و کریم‌ مرطوب‌کننده استفاده کنند و استحمام‌های مکرر که باعث خشکی پوست می‌‌شوند، نداشته باشند.
برخی داروهای موضعی مانند بی‌حس‌کننده‌های موضعی (کریم لیدوکایین، ژل نیزوکایین)، برخی آنتی‌هیستامین‌های موضعی (مثل کریم داکسپین) و محلول‌های موضعی حاوی کامفور یا مفتول و کورتون موضعی در برخی موارد که علت خارش التهاب است (مثل اگزماها)، می‌‌توانند باعث کاهش‌خارش‌های موضعی شوند. باید توجه داشت که تمام داروهای موضعی، گاهی خود آلرژی و حساسیت ایجاد می‌کنند و باعث تشدید خارش می‌شوند؛ بنابراین مصرف این داروها باید زیر نظر پزشک و ترجیحاً با تجویز متخصص پوست باشد تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.

منبع: هفته‌نامه سلامت