انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان کنفرانس دو روزه‌یی را به منظور بررسی وضعیت امنیتی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای آسیای مرکزی در کابل برگزار کرد.
این کنفرانس زیر عنوان «گفت‌وگوی افغانستان و آسیای مرکزی» برگزار شده است. سفیران و دیپلومات‌های تاجیکستان، از بکستان، ترکمنستان، قرغیزستان و قزاقستان در این کنفرانس شرکت کرده اند.
افغانستان از همسایه‌های شمالی خود به دلیل عدم مداخله آن‌ها در امور داخلی این کشور راضی است و تهدید جدی ای از این کشورها متوجه افغانستان نیست. در حالی که همسایۀ جنوب – شرقی افغانستان همواره به حمایت از تروریزم و مداخله در امور افغانستان متهم شده است.
روابط افغانستان با کشورهای آسیای میانه هرچند که در مدت ۱۲ سال اخیر دوستانه بوده است، اما همکاری‌های اقتصادی و تجارتی بین این کشورها رضایت بخش نیست.
انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان به این باور است که «با وجود دست‎آوردهای اخیر و نزدیکی جغرافیایی، هنوز میان افغانستان و جمهوری‌های آسیای مرکزی خالیگاه های بارزی در زمینه همکاری های کشوری دیده می شود».
کشورهای آسیای میانه همواره از قاچاق مواد مخدر و صدور تروریزم از افغانستان به این کشورها ابراز نگرانی کرده اند.
امیرتی بیتیموف سفیر قزاقستان در افغانستان، در این کنفرانس گفت: وقت آن فرارسیده تا تمام کشورهای منطقه با گسترش همکاری‌ها از منافع تجارتی شان نفع ببرند: «در حال حاضر همکاری های منطقه‌یی در افغانستان گسترش می‌یابد و قزاقستان سهم خودرا در آن ادا می نماید.»
عوض بیک عبدالرازق اوف سفیر قیرغزستان در افغانستان، در این کنفرانس گفت که دو کشور ارتباطات شان را گسترش داده و در حال حاضر تعداد زیادی از دانشجویان افغان در قیرغزستان درس می خوانند و قرار است با آغاز پروازهای کابل بشکک، روابط انسانی بین دو کشور بیشتر شود: «به منظور گسترش روابط اقتصادی، انسانی در حال حاضر طرف قیرغزی موضوع افتتاح پرواز مستقیم را روی دست گرفته است».
تروریزم تهدید مشترک
دیپلمات‌های کشورهای آسیای میانه تأکید کردند که افغانستان و آسیای میانه باید تلاش‌های بیشتری برای گسترش روابط شان انجام دهند.
بختیار خالق اوف متخصص ارشد مرکز تحقیقات استراتژیک وزارت خارجه تاجیکستان، در این کنفرانس گفت: «همسایه مفهوم انتخابی نبوده بلکه این یک واقعیت است و به آن باید به عنوان یک واقعیت برخورد کرد. نیروهایی که در منطقه هستند دیر یا زود می روند ولی همسایگی ما برای همیشه باقی می ماند».
این دیپلمات تاجیک تاکید کرد که باید از همبستگی افغانستان حمایت شود زیرا جنگ و پراکندگی در افغانستان امنیت تمام کشورهای منطقه را تهدید می کند.
ولادیمیر پارامانوف رییس مرکز مطالعات آسیای مرکزی در ازبکستان، گفت: پس از شکست طالبان روابط اقتصادی دو کشور گسترش یافت. او گفت که دو کشور همکاری های اقتصادی شان را گسترش داده، خط آهنی که ازبکستان را به مزار شریف وصل می کند و سبب گسترش همکاری های اقتصادی شده است.
این کنفرانس دومین کنفرانس بین افغانستان و کشورهای آسیای میانه است. قرار است در این کنفرانس موضوعات «دهه تغییر و تحول»، چالش‌های مشترک هراس افگنی»، «همکاری‌های اقتصادی و تجارتی»، «میراث مشترک فرهنگی» و «نقش جامعه جهانی» بررسی شوند.