بخش هشتم
سومین نشست مشورتی آجندای ملی-پنجشیر
گفت‌و گوهای اشتراک کننده‌گان
یادداشت: سومین نشست مشورتی طرح اجندای ملی، اخیراً با حضور نخبه‎گان سیاسی، فرهنگیان، استادان‎و دانشجویان در ولایت پنجشیر برگزار گردید.
در این نشست، اشتراک‎کننده‎گان پیشنهادها‎و دیدگاه‌های‌شان را در خصوص طرح اجندای ملی ارایه کردند و هم‌چنان حمایت‎شان را از این طرح ابراز داشتند.
طرح اجندای ملی از سوی احمد ولی مسعود رییس عمومی بنیاد شهید مسعود ارایه شده است.
در این طرح ضمن ارایۀ طرحِ خروج از بن‎بست کنونی، در خصوص تأمین صلح پایدار در افغانستان نیز راه‎کارهایی ارایه شده است.
طرح اجندای، با استقبال نهادهای خارجی از جمله سازمان‎ملل متحد و نهادهای داخلی کشور روبروشدهاست.
پس از این، گفت‎‏وگوهای سومین نشست مشورتی طرح اجندای ملی را که در ولایت پنجشیر برگزار شده بود، به‌ترتیب در روزنامه به نشر می‎سپاریم.

سمیع دره‌یی- آگاه امور سیاسی:

من می‌خواهم از این منظر صحبت‌هایی داشته باشم که چرا طرح آجندای ملی مطرح شده است؟

فکر می‌کنم ما در شرایطی به سر می‌بریم که سایۀ سه مسئله روی وضعیت سیاسی افغانستان تأثیر گذاشته است: مسئله انتخابات، توهم ۲۰۱۴ و امضا نشدن پیمان امنیتی میان کابل و واشنگتن. اگر از این‌ها بگذریم، موضوع کاربردی بودن طرح آجندای بعد از انتخابات می‌تواند زیاد مطرح باشد و زمینۀ تطبیق داشته باشد.

همان‌گونه که در طرح آجندای ملی تصریح شده است، این طرح برای گفت‌و گو و گفتمان تازۀ سیاسی و رسیدن به یک تفکر سیاسی، احساس ملی و تفاهم ملی است.
فکر می‌کنم به میان آمدن احساس ملی و تفکر ملی، می‌تواند ضامن به میان آمدن دولت وحدت ملی در کشور گردد؛ یقیناً ما پس از به میان آمدن تفکر ملی و زعامت ملی، به دولت ملی می‌رسیم؛ وحدت ملی تنها در گرو شعارهای سیاسی نمی‌ماند، بل مبدل به یک موضوع نجات‌بخش می‌شود.
چون همیشه صدای آزادی‌خواهی از همین دره بلند شده است، ما در شرایطی که قرار داریم، باید یک‌بار دیگر از پنجشیر صدای تفکر و آجندای ملی بیرون شود و چنانی که ما قهرمان میدان نبرد بوده ایم؛ قهرمان دولت – ملت‌سازی و دولت جدید باشیم، اگر حمایت مردم پنجشیر را با خود داشته باشیم، ما می‌توانیم به کامیابی‌های فراوانی برسیم.
لطف الحق مبارز- دانشجو:
درود بی پایان به روان پاک آخرین منجی بشریت و شهدای این سرزمین.
من می‌خواهم به گونۀ کوتاه نظریات خود را مطرح سازم.
قسمی که دوستان هم اشاره کردند، افغانستان یک سرزمین کثیرالملیت است و امروز در شرایط بسیار بحرانی قرار دارد.
اگر ما به گونۀ واقعی بخواهیم تا به طرف ملت شدن برویم؛ در قدم نخست تعصب، تحجر، قوم و قبیله‌گرایی و تبعیض را کنار بگذاریم؛ هم‌دیگر پذیری و کثرت‌گرایی را جاگزین آن نماییم.
یک مورد دیگری را که می‌خواهم به عرض برسانم، این ا‌ست که اگر می‌خواهیم افغانستان را از بحران نجات دهیم، باید وابسته به یک قدرت جهانی باشیم؛ قسمی که چینایی‌ها، جاپانی‌ها، پاکستان‌ها و ایران‌ها بودند؛ از آموزش‌ها و مهارت‌های آن‌ها باید استفاده ببریم و خود را منحیث یک قدرت تبارز دهیم.
سیف الله ضیایی- رییس موسسۀ تحصیلات عالی پنجشیر:
موضوعات بسیار خوبی در آجندای ملی گنجانیده شده است و تحقق آن نیاز به زمان طولانی دارد.
می‌خواهم چند نکته را خدمت شما به عرض برسانم؛ باید روی موضوعاتی که در آجندای ملی جا داده شده است، بحث‌های زیادی صورت گیرد تا راه‌های حل پیدا شود و آجندای ملی یک راه‌کار مناسب برای بیرون رفت از بحران باشد و در روشنی این طرح یک ملت قوی و با اراده ساخته شود.
من فکر می‌کنم پشتیبان هم‌چو طرح‌ها و برنامه‌ها یک حزب سیاسی می‌تواند باشد؛ چون حزب سیاسی می‌تواند این گونه برنامه‌ها را ادامه دهد و در ابعاد مختلف ملت را به دنبال خود داشته باشد.
چنان‌چه ما در طول تاریخ شاهد هستیم که استاد برهان الدین ربانی شهید و احمدشاه مسعود شهید با یک برنامۀ جامع و همهپذیر توانستند همه اقشار مردم را به محور خود جمع کنند.
هرگاه برنامۀ ملی را در محور یک حزب سیاسی مطرح سازیم، نتیجۀ خوبی خواهد داشت؛ اگر این برنامه تنها توسط نشست‌های مطبوعاتی مطرح گردد، نتیجه‌یی نخواهد داشت.
چنان‌چه از جهان آموختیم، احزاب سیاسی توانسته اند با طرح‌های ملی و مفید خود ملت و دولت را با خود داشته باشند.
احمدولی مسعود:
در جریان ده – دوازده سال گذشته شاهد ساختن احزاب سیاسی زیادی در افغانستان بودیم و من با گفته‌های جناب ضیایی صاحب موافق هستم؛ اما می‌خواهم بگویم نحوۀ تشکیل چنین جریانی فرق می‌کند.
ما بر اساس تجربه دیدیم که باید اول به یک گفتمان ملی برسیم و بعد یک جمع و یک جریان بزرگ را در افغانستان بسازیم.
در مدتی که ما مصروف گفت‌وگو با اقشار و لایه‌های مختلف هستیم، به چند نکته دست یافتیم؛ آجندای ملی با طرح مکتوب در معرض دید شمار زیادی قرار گرفته است.
در مدت بیش از یک و نیم سال، رأی زنی‌های فراوانی با شخصیت‌ها و نهادهای سیاسی داشتیم و نخبه‌گان زیادی را در محور آجندای ملی جمع کرده ایم.
ما به همین گونه پیش می‌رویم و در ماه‌های اخیر یک کنفرانس بزرگ و ملی را در کابل خواهیم داشت که در جریان آن دو تعهد صورت خواهد گرفت: یک- آجندای مانند به عنوان یک پروسۀ دراز مدت مورد حمایت قرار گیرد تا ما را به یک جایی برساند.
دوم: در کوتاه مدت هر نامزد و جریان سیاسی این تعهد را باید داشته باشد که اگر در فرایند انتخابات پیروز شدند، دولت وحدت ملی را بسازند.
ما این راه را باید ادامه بدهیم تا توانسته باشیم که آجندای ملی را در دور دیگر انتخابات منحیث یک برنامۀ ملی و همه پذیر مطرح سازیم.