سیف‌الله ضیایی رییس تحصیلات عالی پنجشیر:
در اجندای ملی همه خود را دیده می‌توانند

حضور همۀ شما دانشمندان هم از برادران و خواهران!
السلام علیکم و رحمت‌الله و برکاته.
خوشحال هستم که امروز در برنامۀ بزرگ و ملی‌یی‌که در ارتباط به سرنوشت افغانستان برگزار گردیده است، اشتراک دارم؛ در این نشست از اقشار مختلف کشور هم از دانشمندان، علما، متنفذین، فرماندهان و… اشتراک دارند و صحبت‌های همه جانبه داشتند.
در این برنامه دیدگاه‌های بسیار مهم و خوبی را در پیوند به انتخابات و وحدت ملی در کشور شنیدیم که قابل قدر است و از احمد ولی مسعود سپاس‌گزار هستیم که چنین زمینه را برای ما مساعد نموده اند.
مردم افغانستان باید در کنار مردم جوامع دیگر زنده‌گی آبرومند و با عزت داشته باشند؛ شخصیت و موقف ما در کنار کشورها و ملت‌های دیگر باید حفظ باشد، اما سوالی که مطرح می‌شود این است که این مأمول چه زمانی برآورده خواهد شد؟
زمانی می‌تواند این مأمول برآورده شود که ما به خود بیاییم و هم‌دیگر را بپذیریم و همه اختلاف قومی، سمتی، زبانی، گروهی و مذهبی را کنار بگذاریم.
فورمولی که توانسته کشورهای دیگر را به رفاه و سعادت برساند ما نیز باید از آن استفاده کنیم؛ یکی از فورمول‌هایی را که می‌توانیم در افغانستان استفاده کنیم و قانون اساسی افغانستان نیز آن حق را برای ما داه است انتخابات و تسلیم قدرت از تیمی به تیم دیگر است؛ تیمی که سرنوشت ملت و مردم افغانستان به او سپرده می‌شود و این تیم زنده گی مردم افغانستان را رفاه و سعادت خواهند رساند، مسوولیتی که بر دوشِ ما است این‌ست که باید بی توجه نباشیم و همه باید در این زمینه ذیدخل باشیم و این پروسه را حمایت بکنیم تا افغانستان دیگر بازیچه و میدان جنگ کشورهای بیرونی نگردد؛ نباید فُرصت بدهیم که کشورها رقابت‌های خود را در افغانستان آزمایش کنند و افغانستان را نباید تختۀ شطرنج بسازیم؛ باید به حال مردمِ این سرزمین دل بسوزانیم.
چرا از پروسۀ انتخابات که سرزمین‌های دیگر را به رفاه و خوشبختی رسانده اند ما نیز حمایت نکنیم و به سعادت نرسیم؛ نظام‌های شاهی و طبقاتی کشورهای دیگر را نجات نداده است؛ پس حمایت از پروسۀ انتخابات در کشور مسوولیت همگانی ما است.
با آجندای ملی که همه خود را در آن دیده می‌توانیم؛ منافع ملی و دینی ما همه در این طرح حفظ شده است و ما باید این منافع را حمایت کنیم و به طرف وحدت ملی برویم تا یک زنده‌گی با عزت و سربلندی را تجربه کنیم.
ومن التوفیق.
نورالله تالقانی رییس شورای علمای شمال شرق:
نخبه‌گان باید به ناهنجاری‌ها نقطۀ پایان بگذارند
دوستان عزیز و سروران نهایت باارزش خدمت همۀ شما سلام. در نخست سپاس‌گزاریم از احمدولی مسعود که کنفرانس اجندای ملی را برگزار کرده اند.
سروران عزیز! خدا کند که ما به تعهدات سپرده شده‌یی خود وفا کنیم؛ پیش از این نیز نشست‌هایی صورت گرفته بود در پیوند به وحدت ملی و مردم نیز آرزو داشتند تا وحدت ملی ادامه داشته باشد اما با کمال تأسف که به جدایی تبدیل شد.
ما از نامزدان محترم می‌خواهیم تا تعهدی را که امروز با مردم افغانستان کردند وفا داشته باشند.
امروز عهد شکنی همه شخصیت‌های ما را نزد مردم رسوا کرده است، اعتماد در میان آن‌ها وجود ندارد، از یک طرف بلند می‌شویم گپ‌های بسیار چرب می‌زنیم و وعده‌های بسیار دقیق می‌دهیم اما در صحنۀ عمل پیاده کرده نمی‌توانیم و این مورد همه را نزد مردم افغانستان بی اعتبار ساخته است.
سروران گرامی! من چند نکتۀ اساسی را خدمت شما عرض میکنم و سخنانم را پایان می‌بخشم.
از مدتی بدین‌سو سخنانی را می‌شنویم در پیوند صلح افغانستان و حل مشکلات کشور، اما بعد دیده می‌شود که ناکام می‌شویم و به هدف خود رسیده نمی‌توانیم؛ چرا علت در چیست؟
یکی از علت‌ها را قرآن کریم برای ما بیان می‌کند که عبارت از تخلف صریح و آشکار از الله و پیامبر(ص) است، ما اگر تمسک و چنگ بزنیم به کتاب خداوند همۀ مشکلات ما حل می‌گردد، قرآن در آیات متعدد ما را به اخوت دعوت کرده و بسیار تأکید می‌کند.
امروز ملت بالای نخبه‌گان و شخصیت‌های افغانستان حق دارند تا مردم را از این ناهنجاری و مشکلات بیرون آیند.
شماری در کشور شعارهای گرم وطن دوستی را می‌دهند و اما می‌بینیم که بزرگترین دشمنان وطن همان‌ها هستند.

انجنیر زلمی از ولایت بلخ:
نخبه‌گان مسوولیت فراوان دارند
سپاس بی‌کران دارم خداوند را که زمان را در بُعدِ پیدایشش تازه گی بخشیده است و در همین لحظه این فُرصت تاریخی را مساعد ساخته است تا با همه نخبه گان کشور تبادل نظر داشته باشیم.
افغانستان در طول تاریخ کشوری بوده است که در دامان خود چهره‌ها و شخصیت‌های زیاد و بزرگ علمی و فرهنگی را پرورش داده است که امروز در سطح جهان این چهره‌ها درخشش دارند؛ امروز بر ما است تا به صفت یک تبعۀ این سرزمین صادقانه و بدون ریا برای سرزمین و مردم خود کار و تلاش کنیم؛ هر چیزی را که می‌گویم باید بسیار صادقانه باشد.
در این روی دو اصل که انتخابات و ایجاد دولت وحدت ملی است صحبت می‌کنیم.
انتخابات منحیث یک اصل پذیرفته شده‌یی جهانی است و در همه کشورها دارای ارزش و قدر بسیار زیاد است؛ این اصل زمانی در بین مردم پذیرفتنی می‌شود که با شفافیت برگزار گردد، در جوامعی که اصل دموکراسی نهادینه شده در آنجا ها انتخابات یک اصل دلچسپ است و از همین جا است که جوامع به طرف وحدت ملی می‌روند و هرگاه انتخابات از این اصل خود دور شود پای تزویر و ریا در بین آمده و اعتماد مردم را نیز صدمه می‌زند، این امر سبب مشکلات و بحران‌های دیگر در کشور می‌گردد.
به خاطری که ما از بحران‌های کنونی نجات یابیم من طرح ساختن یک شورا را دارم که آن را کتباً به کنفرانس اجندای ملی خواهم سپرد که از آن استفاده شود.
بسیار زیاد تشکر از همۀ شما دوستان.

محمد حکیم از ولایت هلمند:
اجندای ملی قدمی است به سوی کامیابی
نخست از همه ابتکاری را که نیاز امروزی جامعۀ ما است و از آن بر می‌آید که طراح آن شب‌ها و روزها را در این زمینه سپری کرده که قابل قدر و بالای ما حق دارند تا از برادرِ خود احمدولی مسعود سپاس‌گزاری کنیم.
طرح اجندای ملی یک قدم بسیار بزرگ و مؤثری است به سوی کامیابی که با این طرح ما تکلیف ملت خود را تشخیص داده و راه حلی به آن می‌یایبم.
نامزدانی که به کاروزار می‌پردازند و برنامه‌های خود را برای مردم بیان می‌کنند و زمانی که یک چهره از میان آن‌ها برنده می‌شود و دیگران نباید جنگ و نزاع را به راه اندازیم تا همه مشترکاً از این مشکلات رهایی یابیم.
از دیدگاه قرآن ما مکلف هستیم تا سرزمین خود را بسازیم چون این ساختن سبب نجات همۀ ما می‌شود زیرا ما در یک کشتی روان هستیم و خوشبختی و بدبختی این سرزمین برای همۀ ما یک‌سان می‌رساند.

پایان کنفرانس