گزارش‌ها می‌رسانند که حدود ۳۹۶ مرکز رای‌دهی در روز انتخابات، به‌دلیل ناامنی بسته خواهند ماند. این گزارش‌ها را مقامات کمیسیونِ برگزاری انتخابات اعلام کرده‌اند و به‌صورت مفصل، آمار این مراکز را به ولایت‌های مختلف نیز فرستاده‌اند.
این در حالی‌ست که بارها وزارت داخلۀ کشور، از تأمین امنیتِ کامل در روز انتخابات اطمینان داده بود؛ اما اکنون عکس اظهاراتِ آن‌ها ثابت می‌شود.
نگرانی دربارۀ وضعیت امنیتی انتخابات، مسالۀ تازه‌یی نیست. جدای از این‌که حکومت در روزهای قبل از انتخابات، قادر به تأمین امنیتِ شهروندان نبوده است، طالبان نیز در این اواخر اخطار داده‌اند که به هیچ‌وجه نخواهند گذاشت که انتخابات در یک فضای امن برگزار شود. افزون بر این‌ها، طبیعی است که انتخابات یک فرصت برای ناامنی و انارشیسم است. این نکته به‌تجربه ثابت شده است؛ اما از آن‌جایی که افغانستان چالش‌های فراوانِ امنیتی فراراهِ خود دارد، بسیار ممکن است که جدای از طالبان، گروه‌های دیگرِ افراطی نظیر حزب حکمتیار و… نیز فضای انتخابات را مختل کنند و یا همسایه‌گانی که دخالتِ آشکار و پنهانِ آن‌ها بر هیچ‌کس پوشیده نیست، در روند انتخابات سنگ‌اندازی کنند.
تمامِ این خطرات از ماه‌ها به این‌سو قابل پیش‌بینی بوده‌اند، اما به‌رغم این همه، نهادهای امنیتی هیچ‌وقت چالش‌ها را جدی نگرفته‌اند.
جالب این‌جاست که نهادهای امنیتی، از اعتماد به نفسِ عجیبی نیز برخوردار اند. آن‌ها نه تنها این چالش‌ها را اعلام نمی‌کنند، بل از تأمین امنیت کاملِ انتخابات هم حرف می‌زنند، که این خود می‌تواند به ابهامِ وضعیت بیشتر کمک کند. اکنون پرسش این‌جاست که چنین اطمینانی از کجا می‌آید و چرا این‌همه چالش، جدی گرفته نمی‌شود؟
پاسخِ این پرسش را می‌توان در سیاست‌گذاری‌های پیشاانتخاباتی جست‌وجو کرد؛ جایی که بسیاری از پیش‌زمینه‌های معاملات، تقلب و… در آن چیده می‌شود. بدیهی‌ست وقتی فضای انتخابات ناامن باشد، هر نوع تقلب و دست‌کاری در آن ممکن است. انتخابات سال ۱۳۸۸ به‌خوبی این ادعا را ثابت می‌کند. در انتخابات دور قبل، در تمام ولایاتی که پروسۀ انتخابات در آن‌ها برگزار نشد، برگه‌های رای‌دهی همه به سود یک نفر تیک خوردند. ویدیوهایی که از تقلب‌های گسترده نشر شد، نشان داد که در ولایت‌های ناامن، برگه‌های رای‌دهی را با لگد به صندوق‌ها داخل ‌کرده بودند. بنابراین، نمی‌توان منکرِ این شد که حکومت، به عنوان نهادی که عملاً از نامزد مشخصی حمایت می‌کند، ناامنی را چونان فرصتی برای به قدرت رساندنِ نامزد مورد نظرش، قلمداد می‌کنـد.
این موضوع به معنای آن نیست که حکومت، خود در برخی ولایت‌ها ناامنی به‌وجود آورده؛ بل ناامنی از گذشته وجود داشته، و حکومت فقط از تأمین امنیتِ مناطقِ ناامن طفره می‌رود. این سخن از آن‌جا پیداست که باری و چندی قبل، رییس‌جمهور خود گفته بود که در هلمند امنیت تأمین است و ما می‌توانیم انتخابات را برگزار کنیم. در قندهار امنیت برقرار است و هیچ مشکلی در روز انتخابات وجود نخواهد داشت. حال ‌آن‌که گزارش‌ها می‌رسانند که تنها در ولایت هلمند، ۷۲ مرکز در روز رای‌دهی بسته خواهد ماند. احتمال این‌که شمارِ این مراکز بیشتر گردد نیز زیاد است.
این نوع برخورد با انتخابات، خود می‌رساند که حکومت حقایق را از مردم پنهان می‌کند و این کتمان‌کاری، می‌تواند چاره‌اندیشی برای ناامنی‌های انتخابات را از میان ببرد.
از سوی دیگر، گفته می‌شود که بسته ماندنِ مراکز رای‌دهی در انتخابات، بسیار پیش از امروز برای مقاماتِ کمیسیون روشن بوده، اما تا کنون همه لب فرو بسته و موضوع را به مردم گزارش نکرده بودند. این کار، نوعی مکر است که با مردم صورت می‌گیرد. بر فرض اگر این موضوع از قبل گزارش شده بود، شاید تا کنون راه‌حلی برای آن پیدا می‌‌شد. اما دیگر وقتِ کمی به انتخابات مانده و به‌سختی می‌توان کاری برای مناطقِ ناامن انجام داد.
بنابراین، به نظر می‌رسد که مسوول این وضعیت، هیچ نهادی جز حکومت نیست که عملاً در انجامِ مسوولیت‌هایش کوتاهی کرده است. وضعیت کنونی تنها به همین مسأله خلاصه نمی‌شود که دست تقلب را در انتخابات باز کند، بل حتا ممکن است ناامنی‌ها گسترش یابند و در نتیجه، همۀ پروسه مختل شود.
البته با این‌همه شاید بتوان با درخواستِ کمکِ از نیروهای بین‌المللی به صورت مقطعی، چالش‌های موجود در نقاط مشخص‌شده را برطرف کرد. مثلاً نیروهای ناتو می‌توانند تا پایانِ روز برگزاری انتخابات و همین‌گونه در انتقال صندوق‌های رای به مراکزِ شمارش آرا، افغانستان را کمک کنند. اما این امر نیز به‌دلیل مخالفت‌های سرسختانۀ آقای کرزی با جامعۀ جهانی ـ به ویژه در این روزها که رییس‌جمهور خارجی‌ها را به مداخله در انتخابات متهم می‌کند ـ دشوار به نظر می‌رسد و معلوم نیست که ناامنی‌های پیش‌بینی‌شده، چه سرنوشتی را برای انتخابات رقم خواهد زد!