حکومت افغانستان با بی‎توجهی به سالروز پیروزی مجاهدین، در تلاش انکار ارزش‎های جهاد مردم افغانستان است.
شماری از آگاهان با ابراز این مطلب می‌گویند که بی‌توجهی مسوولان حکومتی به سالروز پیروزی جهاد مردم افغانستان، به‌هیچ صورت از ارزش‌های جهاد مقدس مردم افغانستان نمی‌کاهد. حکومت افغانستان در سال‌های پیشن طی مراسم ویژه‌یی از سالروز پیروزی مجاهدین تجلیل به عمل می‌آورد؛ اما در دو سال اخیر، مسوولان حکومتی به دلایلی که روشن نیست، در برابر هشتم ثور بی‌تفاوت بوده‎اند.
درست ۲۲ سال قبل در هشت ثور مجاهدین توانستند با سرنگون کردن حکومت داکتر نجیب‌الله به پیروزی برسند؛ اما امروز از هشت ثور نه تنها حکومت گرامی داشت به عمل نمی‌آورد، بل خود مجاهدین نیز علاقۀ چندانی برای تجلیل از این روز ندارند.
اکرام اندیشمند نویسنده و پژوهشگر می‌گوید: «چون حامد کرزی محصول یک حملۀ نظامی خارجی است؛ بنابراین حکومت افغانستان به ارزش‌های جهاد و مقاومت مردم افغانستان ارزش قایل نیست».
او دربارۀ این‎که چرا خود مجاهدین این روز را گرامی نمی‌دارند، گفت: «در این زمینه دول دلیل وجود دارد: نخست، کسانی‌ از قدرت سیاسی کنار زده شدند و توانایی تجلیل از این روز را ندارند؛ دوم کسانی‌ هستند که درحکومت شریک اند، اما چون به جهاد به عنوان یک شغل تجاری نگاه می‌کنند، بنابراین ارج گذاشتن و تجلیل از این روز برای‌شان معنا و مفهومی ندارد.»
به باور این نویسنده، اتفاقات پس از هشت ثور دلایل و عوامل مختلف دارد که یک بخش آن به مجاهدین بر می‌گردد و آن این‌که مجاهدین یک برنامه‌یی منظم و مدون برای ایجاد حکومت اسلامی نداشتند و ناتوان باقی ماندند.
وی اضافه کرد، دلیل دیگر مداخله کشورهای بیرونی به خصوص پاکستان بود که سبب جنگ‌های داخلی گردید و سرانجام آن یک تصویر زشت از حکومت مجاهدین را در پی داشت.
به گفتۀ اندیشمند، تعداد زیادی از مجاهدین که در طی ۱۶ سال برای آزادی افغانستان مبارزه کردند، پس از هشت ثور دیگر زنده نبودند و در جنگ‌های داخلی هم دخالت نداشتند؛ بنابراین هشت ثور را باید به عنوان پیروزی مردم افغانستان در برابر تجاوز خارجی تجلیل کرد.
او تصریح کرد، اگر می‌خواهیم در مورد هشت ثور قضاوت کنیم؛ پس باید هشت ثور را پس از هشت ثور به بررسی بگیریم، نه قبل از آن و مسالۀ مهم دیگر این‌که تجلیل از هشت ثور باید تجلیل از شهامت و فداکاری کسانی باشد که طی ۱۶ سال مبارزه برای آزادی افغانستان جان خود را از دست دادند و دیگر در میان ما نیستند.
در همین حال، صاحب نظر مرادی تاریخ دان می‌گوید: «غرب و به ویژه امریکا که به وسیله مجاهدین شوروی سابق را شکست داده بودند، به خوبی از قدرت و توانایی‌های مجاهدین آگاهی داشتند و درهراس بودند که ممکن پس از فروپاشی شوروی گروه‌های اسلام‌گرا قوت گیرد؛ بنابراین تلاش‌شان را برای بدنام کردن مجاهدین آغاز کردند».
وی تأکید کرد: «غربی‌ها اولین اقدام‌شان را با جنگاندن گروه‌های مجاهدین باهم آغاز کردند که بالاخره با ویران شدن کابل ادامه یافت».
وی افزود: «پس از جنگ میان تنظیم‌های جهادی گروه طالبان که از حمایت بسیار زیاد پاکستان برخوردار بود، شکل گرفت و این گروه توانست حدود ۹۰ درصد کل افغانستان را تصرف کند».
مرادی تصریح کرد: مخالفت و مبارزه علیه این گروه تروریستی توسط آمر صاحب شهید ادامه یافت تا زمانی‌که ساختمان‌های تجارت جهانی در نیویارک به وسیله تروریستان مورد حمله قرار گرفت و بالاخره گروه طالبان توسط نیروهای بین‌الملل به رهبری امریکا شکست خورد و حکومت جدید با حمایت جامعه جهانی درافغانستان شکل گرفت.
او در خصوص این‌که چرا دولت از سالروز پیروزی مجاهدین گرامی‌داشت به عمل نیاورد، گفت که چون حکومت متشکل از کسانی است که با جهاد و مقاومت مردم افغانستان بیگانه اند و از بیرون آمدند؛ بنابراین تجلیل از افتخارات مردم افغانستان برای شان معنی ندارد.
او اضافه کرد: «مردم افغانستان طی سالیان متمادی با سخت‌ترین شرایط در برابر ابر قدرت جهانی برای آزادی و دین اسلام مبارز کردند؛ اما اکنون حکومت افغانستان با نادیده گرفتن این افتخارات، می‌‌خواهد عظمت جهاد مردم افغانستان را انکار کند».
به باور این تاریخ‌دان، حتا مجاهدینی که امروز مصروف زراندوزیی اند نیز با نادیده گرفتن این افتخار بزرگ می‌خواهند حکومت را راضی نگهدارند.
بعد از شکست و خروج ارتش سرخ از افغانستان، مجاهدین حدود چهار سال دیگر با بقایای ابرقدرت شرق و کمونیست‌های حاکم بر کابل به نبرد پرداختند و سرانجام در هشتم ماه ثور سال ۱۳۷۱ حکومت داکتر نجیب الله ساقط شد و مجاهدین پس از شانزده سال جنگ اعلام پیروزی کردند.
ناجیه نوری