این روزها وقتی والی هرات حرفی می‌زند، طالبان می‌گویند «جانا سخن از زبانِ ما می‌گویی». اظهاراتِ ماه‌های اخیرِ فضل‌الله وحیدی والی هرات بیشتر از آن‌که دولتی باشد، طالبانی است. می‌گویند گروه طالبان ساختار تشکیلاتی موازی با دولت را دارد، یعنی افرادی که به عنوان مقام‌های سایه در مناطق مختلفِ کشور فعالیت‌های این گروه را رهبری می‌کنند. این افراد از والی‌ها شروع می‌شوند و تا بخش‌های کوچک ادامه می‌یابند. گاهی در رسانه‌ها نیز گزارش‌هایی منتشر می‌شود مبنی بر این‌که فلان ولسوال سایۀ طالبان در فلان منطقۀ افغانستان، کشته و یا بازداشت شد. اما وقتی به سخنان اخیرِ والی هرات توجه کنیم، مشخص نیست که او به نماینده‌گی از کدام ساختار و نظام این مسایل را مطرح می‌کند. زیرا ظاهراً این سخنان به مواضع طالبان نزدیک هست و فکر می‌شود که یک مقامِ سایۀ طالبان چنین ابراز نظری کرده است. مثلاً به این بخش از یک گزارشِ تازه که نقل قول‌هایی از والی هرات را دارد، توجه کنید:
«والی هرات می‌گوید: بیشتر گزارش‌های حقوق بشر از افغانستان و به‌ویژه هرات، نادرست و غیرحقیقی است و آنان قصد دارند تا با این عمل‌کردها اوضاع کشور را متشنج جلوه دهند. آقای وحیدی تأکید کرد که افغانستان به هیچ عنوان زیر تأثیر کمک‌های ناچیزِ خارجی‌ها قرار نمی‌گیرد و نباید چنین نقشه‌هایی در کشور عملی شود. والی هرات در ادامۀ گفته‌هایش افزود که بنا بر برخی از مصلحت‌گرایی‌ها، قوانین اسلامی در افغانستان اجرا نمی‌شود و همین مسأله برگرفته از دخالت‌های بیرونی زیر عنوان حقوق بشر است. او عنوان داشت: می‌بایست سارقان و آدم‌ربایان به زودترین وقت بنا بر احکام شریعت اسلامی مجازات شوند تا درس عبرتی برای جامعه و زمینه‌ساز امنیتِ اجتماعی گردد. این انتقادات پس از آن عنوان شد که یک موسسۀ خارجی توسط یک دفتر حقوق بشری در هرات گزارشی را به نشر رساند که شمار زیادی از کودکانِ این ولایت به گروه‌هایی در خارج از افغانستان قاچاق و به فروش می‌رسند».
این برشی از یک گفت‌وگوی تازۀ والی هرات با یکی از رسانه‌های کشور بود که در آن به شکل مستقیم، همان مواضعی را بازتاب داده است که در سیزده سال گذشته طالبان و گروه‌های خشونت‌طلب و تمامیت خواه از آن حمایت کرده‌اند. والی هرات چندی پیش نیز در مورد عدم امضای توافق‌نامۀ امنیتی با امریکا گفته بود که «افغانستان از یک بلای بزرگ با عدم امضای پیمان امنیتی نجات پیدا کرد». اما همین والی محترم چند ماه پیش که هنوز بحث امضا و عدم امضای پیمان امنیتی داغ بود، پس از دیدار با یک مقام امریکایی در هرات گفت که «امریکا تمام شرط‌های افغانستان را در مورد امضای پیمان امنیتی پذیرفته و به‌زودی این پیمان در کابل امضا می‌شود». اما چنین نشد و شاید رییس‌جمهور کرزی به دنبالِ این سخنان بر والی خود خشم گرفته و مواضعِ او را تعدیل کرده است. تعدیل مواضعِ والی هرات نیز چنان صد و هشتاد درجه‌یی انجام شده که حالا عملاً او به سخنگوی طالبان شباهت پیدا کرده است. البته این‌گونه موضع‌گیری‌های متناقض و به دور از اصولِ دولت‌داری و دپیلماسی در دولتِ آقای کرزی به فور یافت می‌شود و نباید زیاد جدی گرفته شوند.
آقای کرزی خود گاهی وقت‌ها در لباسِ سخنگوی طالبان عمل کرده است، پس اگر والیِ او چنین موضع‌گیری‌هایی دارد، باید یک امر بدیهی پنداشته شود. اما جالب این‌جاست که والی هرات مشخص نیست با موضع‌گیری‌های متناقضِ خود می‌خواهد آب به آسیابِ کدام دشمن بریزد! او یک‌وقت از امضای پیمان امنیتی دفاع می‌کند، ولی زمانی دیگر که آقای کرزی نسبت به امضای پیمان امنیتی از درِ مخالفت پیش می‌آید، والی هرات آن را «بلا» می‌خواند که افغانستان از آن نجات یافته است. این سخنان وقتی با موضع‌گیری‌های طالبان و یا حزب اسلامی شاخۀ حکمتیار مقایسه شوند، هیچ تفاوتی را نمی‌توان در آن‌ها سراغ کرد. طالبان نیز نیروهای خارجی را شر می‌دانند و می‌گویند که موجودیت این نیروها جنگ را در افغانستان سبب شده است. طالبان نیز بر اجرای احکام شرعی از نظر خودشان تأکید دارند و می‌گویند که افغانستان باید به یک کشور اسلامی تبدیل شود، گویا که حالا افغانستان یک کشور اسلامی نیست. بر همین اساس، طالبان جنگ با دولت فعلی و نیروهای خارجی را مشروع می‌دانند و به عنوان اصلی‌ترین گزینه از آن استفاده می‌کنند.
والی هرات نیز دقیقاً با سخنانِ خود بر این مواضع مُهر تأیید می‌گذارد. او نیز مثل طالبان باور دارد که احکام شرعی در افغانستان اجرا نمی‌شوند و نهادهای خارجی و جامعۀ جهانی از سرِ خصومت با دولت و مردم افغانستان برخورد می‌کنند. جامعۀ جهانی اگر متحدانی این‌چنین داشته باشد، بدون شک به دشمن نیاز پیدا نخواهد کرد، چون همین متحدان به اندازۀ هزاران دشمن می‌توانند برایش خطرناک ثابت شوند.
افرادی که خود از غرب برگشته‌اند و زمانی سنگرداران واقعیِ آزادی و شرفِ کشور را با بی۵۲ها تهدید می‌کردند، حالا مشخص نیست که چرا و چه‌گونه موضع بدل کرده‌اند و سخنان‌شان لبریز از نزدیکی به گروه‌های هراس‌افکن شده است. آقای وحیدی فراموش کرده است که نماینده‌گان مردم افغانستان در یک نشست کلان، نوع نظام و قانون اساسیِ آن را که همه الهام‌گرفته از آموزه‌های اسلامی است، انتخاب کرده‌اند و اگر گفته شود که در افغانستان احکامی خلاف اسلام اجرا می‌شود، عملاً بی‌احترامی به آرای مردم خواهد بود. چرا والی هرات از عمل‌کرد برادرانِ ناراضی‌اش انتقاد نمی‌کند که انتخابات را تحریم می‌کنند و با حملات انتحاری و تهاجمی، افراد غیرنظامی را آماج قرار می‌دهند؟ آیا آن‌چه را طالبان و دیگر گروه‌های دهشت افکن انجام می‌دهند، می‌توان اسلامی خواند؟
والی هرات از یاد برده است که در زیر چتر یک نظامِ اسلامی زنده‌گی می‌کند و در کشوری عهده‌دار یک مقام مهمِ دولتی است که مردم آن به جهاد و دفاع از ارزش‌های اسلامی شهره ‌اند.