بخش نخست

روزه و تکنالوجی ارتباطات

انسانِ دهکدۀ جهانی و عـصر انفـجار معلومات، هـر روز به امکانات تازه‌یی دست می‌یابد که موبایل، انترنت، ماهواره و فیس‌بوک نمونه‌های برجسـتۀ این انقلاب مخابراتی‌اند. این وسایل در پهلوی سـهولت‌هـایی که آفـریده، انسان دورانِ مـا را چنان مشغول نگه‌داشته که استقرار درونی و آرامشِ روانی را از او سلب نموده است.
روزه، دارای مراتبی سه‌گانه است. یکی از این مراتب به قول امام غزالی، روزۀ خصوص‌الخصوص بوده که چشم و گوش و هـوش و فکر و حـواس را شامل می‌شود. همین روزۀ خصوص‌الخصوص است که انسان را کمک می‌کند تا اندیـشه و تشویش را برای سـاعت‌هایی کنار گذاشته و خویشتنِ خویش را دریابد. مغز، هوش، حواس و روان انسان، سخت نیازمند چنین مرتبه‌یی از روزه است.
د. جان کلارک استاد رشتۀ سایکولوجی دانشگاه بفلوی امریکا می‌گوید:
«انسان نیازمند ساعتی انزوا و خلوت است تا با خود بنشیند و در فضایی آرام و بی‌سر و صدا و دور از کش‌مکش‌های زنده‌گی و حرص و آز و خصومت و دشمنی و دل‌تنگی و کینه و حسد و بخل و صدها بیماری روانی دیگر، آرامشی را برای خود بازگرداند. ذهنِ انسان باید از ازدحامِ افکار و انباشتن معلومـاتی‌ که ملیون‌ها واحـدِ آن هر روز وارد مغز می‌گردد، لحظاتی راحت گردد. هـم روزه و هـم اعتکاف که یکی از سنت‌های رمضان است، همین مأمول را به بهترین صـورتِ آن برآورده می‌سازد.

روزه و دنیای صنعتی ما

امروز که نظام سرمایه بیداد می‌کند، فلسفۀ رمضان نه تنها روح سرمایه‌داری را در درون انسان می‌کشد که در عرصۀ عمل هم پاسخی است در برابر فساد و طغیانِ این نظام غیرانسانی.
آری! در عصری که ما زنده‌گی می‌کنیم، شرکت‌های جهان‌خوار و جنایت‌کـاری وجـود دارند کـه شـب و روز مصـروف تولـید مـواد زهرآگینی‌اند. این شرکت‌ها و فابریکه‌ها که روزانه مقدار بزرگی از مواد کیمیاوی را به هوا پمپ می‌نمایند، جوامع صنعتی را آغشته به مواد گوناگون زهری نموده‌اند. امروز هوایی را که تنفس می‌کنیم، غذایی را که نوش جان می‌نماییم، آبی را که می‌نوشیم، میوه و سبزی‌یی را که می‌خوریم و خاکی را که روی آن راه می‌رویم، همه و همه ملوث به مواد کیمیاوی شده‌اند. به عنوان نمونه هر ماه ۶۰ تُن مواد سوختۀ کیمیاوی بر هر میل مربع شهر نیویورک به زمین فرو می‌نشیند. طبیعی است که ورود مواد مختلف کیمیاوی به بدن، موازنۀ وجود را برهم زده و بیماری‌هایی را ایجاد نماید.
دانشمندان می‌گویند که حد اوسط مواد معدنی‌یی که وارد جسم یک انسان در امتداد عمر او می‌شود، ۲۰۰ کیلوگرام مواد معدنی است. در پهلوی مواد معدنی، کاربن‌دای‌اوکساید، سلفر و دیگر مواد کیمیاوی نیز از راه تنفس وارد جسم انسان شده و بیماری‌هایی را به‌بار می‌آورد. جای تأسف در این است که دواها و داروهایی هم که برای این بیماران توصیه می‌شود، چیزی جز همان مواد کیمیاوی نیست که معده و بدن و رگ و خون و پوست و گوشتِ بیمار را با مواد سمی و زهری سیراب می‌نماید. پال بریج، نویسندۀ امریکایی کتاب «معجزۀ روزه» معتقد است که روزه یگانه راهی است که می‌تواند ما را در جهت تصفیه و اخراج همین مواد کیمیاویی از معده و جسم کمک نماید؛ موادی که از طرف کارخانه‌های دواسازی و فابریکه‌های آسمان‌خراش غذا و کمپنی‌های جهان صنعتی تولید می‌شود.
پیامبر اسلام(^) در حدیثی فرموده‌اند:
«صُومُوا تَصِحُّوا» یعنی: روزه بگیرید تا تن‌درست باشید.