سرانجام پروسۀ تفتیشِ آرا بعد از چهار بار تعویق، بدون حضور ناظرانِ ستاد انتخاباتی داکتر عبدالهی از سر گرفته شد و یک روز پس از آن نیز دفتر سازمان ملل شرط‌های داکتر عبدالله را قبول کرد و آن را با تعدیلاتی وارد کارشیوۀ ابطالِ آرا ساخت. اگرچه هنوز هم روشِ ابطالِ آرا تنظیم نشده و گفته می‌شود که پس از مدتی آماده می‌گردد؛ اما حالا چیزی که مهم است این‌که ستاد انتخاباتیِ داکتر عبدالله به روند تفتیشِ آرا بازگشته است. با این‌همه، هنوز به این‌ پرسش که واقعاً روند تفتیشِ آرا نمایش است یا تفتیش، و یا این‌که دیگر تعویقی در این پروسه در کار نخواهد بود؛ هیچ پاسخِ واضحی وجود ندارد. ولی چیزی که بسیار روشن می‌باشد این است که آقای کرزی به هیچ عنوان اجازه نخواهد داد که روند تفتیشِ آرا به شکل صادقانه و بی‌طرفانۀ آن صورت گیرد و کمیسیون انتخابات نیز این اجازه را نمی‌دهد.
هرچند تا این جای کار دیدیم که روند تفتیشِ آرا مشابه بازیِ موش‌وپشک است؛ اما حالا با پذیرفته شدنِ پیشنهادهای تیمِ ستاد اصلاحات و همگرایی، این امیدواری وجود دارد که در این روند تغییراتی به میان بیاید.
مسلماً باطل شدن آرای ناپاک، یک عزم و ارادۀ ملی و بین‌المللی می‌طلبد که به نظر می‌رسد که هنوز چنین عزمی در نهادهای داخلی و بین‌المللی به میان نیامده است. اما به هر رو، مسوولیتِ نهادها و ناظرانِ ملی و بین‌المللی است که از آرای پاکِ مردمِ افغانستان دفاع کنند و نگذارند تفتیشِ آرا سیاسی باشد.
روزهاست که دو تیمِ اصلاحات و همگرایی و تحول و تداوم بر سرِ توافق روی معیارهای ابطالِ آرای ناپاک و تقلبی از آرای پاک، مشغول جدال و چانه‌زنی هستند. این در حالی است که رییسان دو تیم (عبدالله عبدالله و اشرف‌غنی احمدزی) پس از پا در میانیِ جان کری وزیر خارجۀ ایالات متحدۀ امریکا، به‌صورتِ کتبی بر سرِ این معیارها توافق کرده بودند. مهم‌ترین نکتۀ این توافق در این مورد، رعایتِ معیارهای بین‌المللی بود. اما به‌رغم آن‌که معیارهای مروجِ بین‌المللی در بررسی آرای انتخابات امری پیچیده و ناروشن نیست، چرا دو تیم رقیبِ انتخاباتِ ریاست‌جمهوریِ افغانستان به‌جای امضای توافق‌نامه، بازی موش و گربه به‌راه انداخته‌اند؟
از گفت‌وگوها و مباحثِ سخنگویان و نماینده‌گانِ تیم‌های مذکور در رسانه‌ها برمی‌آید که تیم تحول و تدوام به ریاستِ اشرف‌غنی احمدزی، از امضای این توافق طفره می‌رود و نماینده‌گان‌شان برداشت‌های متفاوت و نامتقارنی از شمارشِ مجددِ آرا و معیارهای ابطالِ آرای ناپاک ارایه می‌کنند.
صرف‌نظر از این‌که تیم تحول و تداوم چه اهدافی را از این طفره‌روی و چانه‌زنیِ ملالت‌انگیز دنبال می‌کند، شمارش مجددِ صد در صدِ آرا و جداسازی آرای ناپاک و تقلبی از آرای پاک با نظارت هر دو تیم و ناظرین بین‌المللی، یگانه‌راه عبور از این بن‌بست و بحران است. راه رسیدن به تشکیل دولتِ وحدتِ ملی که یکی از دو بخشِ اصلیِ توافقاتِ طرفین پس از میانجی‌گری وزیر خارجۀ امریکا بود نیز از همین گذرگاه عبور می‌کند.
به نظر نمی‌رسد که هر دو تیم‌ِ رقیبِ انتخابات به‌خصوص رییسان دو تیم، و به ویژه داکتر اشرف غنی احمدزی رییس تیم تحول و تداوم، در صدد بازگشت به نقطۀ قبل از توافقات باشند و از اجرای آن توافق‌ها امتناع ورزند. اما چیزی که آقای غنی را وادار می‌کند زیرِ این توافقات بزند، وسوسه‌های آقای کرزی است. آقای کرزی اجازه نداده است که اشرف‌غنی احمدزی پای آن توافق‌ها را امضا کند و یا هم از عملی شدنِ آن‌ها حرف بزند. از این‌روست که می‌بینیم هرچه از آن زمان می‌گذرد، فاصله میانِ دو تیمِ انتخاباتی بیشتر می‌شود و نشر صدای منسوب به کریم خلیلی از جانب تیم اصلاحات و همگرایی نیز اوجِ این فاصله‌ را نشان می‌دهد. اما تأکید ما این است که هر دو تیم باید نسبت به توافقاتِ سیاسیِ صورت‌گرفته پابند باشند و به تشکیل دولتِ وحدتِ ملی بیندیشند و بیش از این، بر مواضع کمپاینیِ خویش اتکا نکنند.