عملی‌سازی چهار توافق‌نامۀ امضا شده میان افغانستان و چین به دلیل تقابل پکن و واشنگتن با چالش‌های جدی مواجه است.
آگاهان سیاسی- نظامی با بیان این مطلب می‌گویند، چون افغانستان با امریکا و ناتو موافقت‌نامۀ امنیتی امضاء کرده و متحد آن محسوب می‌شود، بنابراین بعید به نظر می‌رسد که چین با افغانستان در زمینۀ موافقت‌نامه‌های امضا شده صادقانه همکاری کند.
در سفر دکتر غنی به چین که در اوایل هفته گذشته صورت گرفت، دو طرف چهار توافقنامه در زمینه همکاری‌های سیاسی و اقتصادی امضا کردند.
این توافقنامه‌ها شامل برداشتن شرط ویزای ورود برای گذرنامه‌های سیاسی دو کشور، ارائه خدمات بشردوستانه از سوی چین به افغانستان، گسترش همکاری‌های فنی و اقتصادی و گسترش روابط میان اتاق‌های تجارت افغانستان و فدراسیون صنعت و تجارت چین بود.
شی جین پینگ رییس‌جمهور چین در دیدارش با داکتر غنی وعده کمکی به ارزش ۵۰۰ میلیون یوان، معادل ۸۲ میلیون دالر را به افغانستان تا پایان سال جاری میلادی داد و گفت در سال‌های آینده میزان این کمک‌ها تا یک و نیم میلیارد یوان افزایش خواهد یافت.
او همچنین وعده سپرد که کشورش در پنج سال آینده، ۵۰۰ بورس تحصیلی در اختیار دانشجویان افغانستان قرار خواهد داد و علاوه بر آن به ۳۰۰۰ کارمند دولت افغانستان در زمینه‌های تخصصی و ارتقای ظرفیت آموزش خواهد داد.
اما آگاهان سیاسی هرچند سفر داکتر غنی به چین را با دست‌آوردهایی همراه می‌دانند؛ ولی به این باورند که چون افغانستان با امضا توافق‌نامۀ امنیتی با امریکا یک کشور بی‌طرف نیست، بل کشوری متحد غرب و ناتو محسوب می‌شود و چون این مساله برای چین معضل‌آفرین است؛ بنابراین ممکن است توقعاتی که ما از چین داریم، عملی نشود.
جاوید کوهستانی آگاه سیاسی- نظامی، دست‎‌آورد دکتر غنی از سفر به چین را امضای چند توافق‌نامۀ همکاری دوجانبه بین چین و افغانستان و همین‌طور تقاضا از چین برای همکاری در روند صلح افغانستان عنوان می‌کند.
او می‌گوید، تقاضا از چین برای فشار واردکردن به پاکستان برای به پای میز مذاکره کشانیدن طالبان به منظور گفت‌وگو نیز یک دست‌آورد است.
این آگاه نظامی تأکید کرد، تشویق چین برای سرمایه‌گذاری در افغانستان و خواست حل مشکلات تجار افغانستانی با دولت چین و تفاهم‌نامه‌ها از جمله دست‌آوردهای مهم سفر داکتر غنی به چین به حساب می‌آید.
اما کوهستانی این دست‌ها را به دلیل تقابل چین و امریکا در برابر یک‌دیگر با چالش‌هایی مواجه دانسته تأکید می‌کند، چون افغانستان با دولت امریکا و ناتو موافقت‌نامۀ امنیتی امضاء کرده؛ بنابراین بعید به نظر می‌رسد که چین با افغانستان در این زمینه‌ها صادقانه همکاری کند.
وی می‌گوید، چین به عنوان کشوری با توانایی زیاد اقتصادی علاقۀ زیادی به سرمایه‌گذاری در بخش معادن و نفت افغانستان دارد؛ اما توقعاتی که ما از چین داریم شاید ممکن نباشد؛ زیرا افغانستان با امضاء توافق‌نامۀ امنیتی با امریکا کشور دیروز نیست، بل کشوری متحد غرب و ناتو است و این مسأله برای چین معضل‌آفرین است.
این آگاه نظامی با بیان این که در گذشته طرف افغانستان در اجرای موافقتنامه‎ها جدی نبود، گفت: امیدوار استیم که دکترغنی در عملی ساختن توافق‌نامه‌هایی که با کشورهای خارجی امضا می‌کند، مانند حامد کرزی عمل نکرده، جدی باشد.
در همین حال، عارف‌رحمانی عضو مجلس نمایندگان می‌گوید، دکتر اشرف غنی با سفر به چین حضور ضعیف افغانستان را پس از شش‌ماه جنجال‌های انتخاباتی، جبران کرد که این خود از لحاظ سیاسی یک دست‌آورد محسوب‌‍ می‌شود.
او تاکید کرد، سخنان اشرف غنی مبنی براینکه به هیچ کشوری اجازۀ استفاده از خاک افغانستان علیه کشور دیگری داده نخواهد شد، نیز از لحاظ سیاسی بسیار با ارزش است.
به گفتۀ او، هدف دکتر غنی از سفر به چین، جلب حمایت پکن از پروسۀ صلح بود؛ زیرا این کشور بالای پاکستان که حامی تروریستان خوانده می‎شود، نفوذ دارد.
او افزود، هدف دیگر دکتر غنی از سفر به چین علاوه بر کمک‌ها، گسترش سرمایه‌گذاری در افغانستان بود تا از این طریف فضای فراخ اقتصادی در افغانستان ایجاد شود.
به باور این عضو مجلس، دکترغنی تا حدودی در این زمینه موفق بوده است؛ اما با آن‌هم باید منتظر شد و دید که آیا این خواست‌ها عملی خواهد شد یا خیر.
رحمانی می‌گوید، موافقت‌نامه‌ها بین دو کشور به منظور جلوگیری از بحران بین‌المللی و به منظور منافع کلان کشورها به امضا می‌رسد؛ اما چون حامد کرزی با هر کشوری موافقت‌نامۀ امنیتی امضا کرده بود، به همین دلیل این موافقت‌نامه‌ها به دلیل عملی نشدن ارزش خود را از دست دادند.
وی افزود، ولی ما امیدوار استیم که در دوران دکتر غنی این طور نشود و تا جای ممکن به آن پرداخته شود تا دوباره ارزشی را که از دست داده است، به دست بیاورد.
افغانستان و چین در عرصه‌های مختلف به ویژه اقتصادی روابط تنگاتنگ دارند.
شرکت‌های چینی برای استخراج مس عینک، بزرگترین معدن مس افغانستان، پروژۀ استخراج نفت در شمال افغانستان و اجرای برنامه‌های راه‌سازی سرمایه‌گذاری هنگفتی کرده‌اند.
در همین حال، دکتر غنی در این سفر با اشاره به اینکه سال ۲۰۱۵ با شصتمین سالگرد آغاز روابط دیپلوماتیک افغانستان و چین مصادف است، پیشنهاد کرد که این سال به نام «سال دوستی و همکاری چین و افغانستان» نامگذاری شود.