ریزش باران در چند روز گذشته، هوای شهر کابل را به شدت سرد ساخته است.
با فرارسیدن زمستان، این روزها بازارهای فروش چوب، ذغال، ذغال سنگ، بورۀ اره و… از پُر رفت آمدترین بازارها در کابل است.
شاید سرما برای کسانی‌که امکانات زمستانی و اقتصادِ درست دارند، گپی نداشته باشد و حتا مایۀ خُرسندی باشد؛ اما، برای کسان دیگری رسیدن زمستان دردِ بزرگی است.
با سردشدن هوا شهروندان از بلندرفتن بهای مواد سوختی شکایت کرده می‌گویند، حکومت برای تعیین قیمت‌ها دخالت نمی‌کند و فروشنده‌ها دست باز دارند و هر چه دلِ شان خواست مواد را به فروش می‌رسانند.
این بار نخست نیست که قیمت مواد سوختی در کشور افزایش می‌یابد بلکه در جریان سال‌های گذشته نیز برعلاوه چوب، قیمت گاز و تیل نیز در فصل سرما بلند می‌رفت. امسال بلندرفتن ارزش دالر در برابر پول افغانی نیز مزید به علت‌های دیگر سبب بلند رفتن قیمت‌های مواد سوختی گردیده است.
هم اکنون هر خروار چوب در بازارهای کابل در بدل هفت هزار و سیصد افغانی و هر بوری ذغال در بدل یک هزار افغانی به فروش می‌رسد. به همین منوال قیمت‌های بوره اره و ذغال سنگ نیز افزایش یافته که شماری از شهروندان توان خرید این مواد را ندارند. آنان می‌گویند که درآمدشان برای خرید مواد سوخت کفایت نمی‌کند.
این افزایش قیمت‌ها نسبت به سال گذشته در هر خروار چوپ ۸۰۰ و هر بوری ذغال ۳۰۰ افغانی را نشان می‌دهد.
نبود برنامه دقیق در بازار فروش باعث شده که دکانداران شخصاً قیمت مواد سوختی را تعیین کنند و به خواست شان بالای مردم به‌فروشندبرسانند و فایده چند برابر بگیرند.
اما باشنده‌گان به خاطر نجات از سرما و مرگ، ناچار اند که هرنوع نرخ تعیین شده توسط فروشندگان را پذیرفته و دار و ندار شان را خرج خرید مواد سوخت کنند.
فروشنده‌گان این مواد اما می‌گویند که از یک‌سو قیمت‌های موادسوخت بلند رفته و از طرف دیگر شهرداری و وزارت مالیه از آنان تکس‌های بلند اخذ می‌کنند و به وسایط با تناژ بلند که این مواد را به داخل شهر انتقال می‌دهد نیز اجازۀ ورود داده نمی‌شود که آنان این مواد را یک‌بار به شهر بیاورند و از انتقال و کرایه‌دهی دوباره که برای انتقال این مواد در موترهای خُرد باربری می‌پردازند رهایی یابند.این فروشنده‌گان می‌گویند پرداخت این همه پول‌ها سبب می‌شود تا آنان قیمت مواد را افزایش داده و سرمایه خود را از خریداران باز ستانند.
در کنار این‌ها، شماری از شهروندان به دلیل سهولت در استفاده از برق در فصل سرما از آن استفاده می‌برند که همه ساله با فرارسیدن فصل سرما و زمستان پرچوی برق نیز بر مشکلات باشنده‌گان شهر کابل می‌افزاید.
این‌همه در حالی‌ست که بسیاری از مردم به‌دلیل نبود کار و مصروفیت لازم، توانایی خرید یک گیلو گاز مایع را هم ندارند. بنابراین، به نظر می‌رسد که امسال زمستان دردناکی در پیش است؛ زیرا افزایش قیمت بهای سوخت و نبود برق در فصل زمستان، جان مرم بی‌بضاعت را خواهد گرفت.
اما دولت گفته است که آنان تلاش می‌کنند تا قیمت گازمایع را ثابت نگهدارند تا شهروندان به جای استفاده از چوب و ذغال از گاز استفاده ببرند.
قیمت گاز مایع نیز این روزها در شهر کابل به هفتاد افغانی رسیده است و شهروندان نگرانی دارند که قیمت گاز مانند هر سال در فصل سرما نیز افزایش خواهد یافت.
مردم باور دارند که ایجاد این نوع وضعیت، بسته‌گی به برخی بازی‌های بی‌رحمانه‌یی دارد که صاحبان سکتورهای برق و گاز برای سودجوییِ بیشتر سامان می‌دهند؛ زیرا به باور مردم، انحصار گاز و برق توسط شرکت‌ها و کمپنی‌های مشخص، سبب ایجاد چنین مشکلاتی شده و دولت نمی‌تواند در این میانه، وضعیت بازار را به گونه لازمِ آن نظارت و کنترل کند.
اگرچه مقام‌ها در حکومت افغانستان هر از گاهی درباره پرسش‌هایی موجود در این زمینه، پاسخ داده‌اند که بلند رفتن بهای مواد سوختی با چه‌گونه‌گی قیمت در بازارهای جهانی ارتباط دارد؛ اما به نظر می‌رسد که این نوع استدلال نمی‌تواند در بازار افغانستان منطق خودش را داشته باشد. زیرا بارها دیده شده که قیمت تیل و گاز در بازارهای جهانی کاهش یافته، اما قیمت آن‌ها در بازار افغانستان تغییری نیافته است.
این نوع فرهنگ رایج در بازارهای ما، دلیل اصلی بلند رفتنِ بی‌رویه مواد سوختی و حتا خوراکی در فصل زمستان است. از این‌رو همه‌ساله صدای مردم بلند می‌شود که دولت باید قمیت‌ها را کنترل کند؛ اما تا کنون هیچ اقدام موثری در زمینه صورت نگرفته است و بازرگانان سودجو هم با استفاده از فرصت و نیاز مبرمِ مردم، بهای مواد سوختی را به شکل دل‌خواه‌شان بالا می‌برند و به عبارتی، نیاز اضطراریِ مردم را ابزار می‌سازند تا سود بیشتری کمایی کنند.
مردم می‌گویند که هر دو رهبر دولت وحدت ملی در زمان کاروزارهای انتخاباتی خود به آنان وعده سپرده بودند که در وضعیت زنده‌گی و دسترخوان مردم تغییرات را می‌آورند و حالا آنان چشم به راه این تغییرات هستند.
آگاهان بدین باور اند، که برای این‌که چنین نابرابری‌ها سامان یابد، باید دولت باید مداخله کند و با انجام راهکارهای از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها در فصل سرما جلوگیری کند.