انستیتوت زنان، صلح و امنیت که متشکل از حدود ۹۰ زن از سی و سه ولایت افغانستان است از حکومت وحدت ملی خواست تا پیش از آغاز گفت‌وگو با طالبان و کشورهای همسایه، «تفاهم ملی» در مورد صلح به دست آید.
در حالی که رییس جمهور غنی این روزها به شدت برای تسریع پروسه صلح تلاش می‌کند، صداهای مخالف حتی از داخل حکومت و پارلمان علیه این برنامه بلند شده است. رییس‌جمهور غنی در حال حاضر در عربستان سعودی به سر می برد و قرار است در این سفر با مقام های سعودی در مورد مذاکرات صلح گفتگو کند.
عبدالله عبدالله، فضل هادی مسلمیار و عبدالرب رسول سیاف آشکارا گفته‌اند که اگر قرار باشد ارزش‌ها و دست آوردهای سیزده سال گذشته در نتیجه صلح از دست برود، با چنین صلحی مخالف هستند.
نهادهای زنان نیز نسبت به این پروسه نگرانند. آنگونه که انستیتوت زنان، صلح و امنیت روز یک شنبه ( ۲۴ حوت ۱۳۹۳) در یک کنفرانس خبری گفت که پیش از آغاز گفت‌وگوها، باید اجماع ملی در مورد صلح در داخل افغانستان به دست آید.
وژمه فروغ ذوالفقار رییس این انستیوت گفت: «هنوز ما نیاز داریم که نه تنها ما زنان، بلکه مردم افغانستان اعم از مرد و زن و جوان و پیر جزء پروسه صلح باشند و حکومت به آن‌ها اعتماد دهد. یعنی نیاز اولی صدای مردم افغانستان است.»
رخنه به خانه‌های طالبان
اعضای این انستیتوت همگی معلم، نرس و داکتر هستند و از سه سال به این طرف در کنار وظیفه اصلی شان، برای صلح و ایجاد جامعه عاری از خشونت در روستاهای افغانستان فعالیت دارند. این زنان می گویند تجارب آن ها در عرصه جامعه عاری از خشونت باید شامل روند صلح شود.
شبانه ستانکزی از اعضای این انستیوت گفت نقش مهمی که این تعداد از زنان در جوامع شان دارند، می‌توانند در خانواده‌های طالبان رخنه کنند و آن‌ها را به صلح و مصالحه دعوت نمایند: «ما زنان اکثراً داکتر، معلم، قابله، نرس و کارمند اجتماعی در سطح ولایات هستیم. ما با استفاده از مسلک خود، صلح و مصالحه را ترویج می‌دهیم و افتخار داریم که بسیاری از ما به خانه‌های مخالفین نیز راه یافته و طالبان را از طریق زنان آن‌ها به صلح و مصالحه دعوت می‌نماییم.»
به باور مسوولان این انستیتوت، چون زنان طرف جنگ نیستند، در خشونت ها دست ندارند و هیچ عقده ای در برابر آن ها وجود ندارد بنابراین می توانند از این نقش خود برای صلح و ثبات استفاده کنند.
بی‌عدالتی
به باور این زنان، جوانانی که در نتیجه بی عدالتی‌های اجتماعی عقده می‌گیرند، دست به سلاح می‌برند و برای گرفتن انتقام به گروه‌های مخالف مسلح می‌پیوندند. آن‌ها می‌گوید حکومت افغانستان باید ریشه ها و دلایل اصلی خشونت را شناسایی کند و راه حل هایی برای آن ها پیدا نماید.
خانم ذوالفقار در این کنفرانس گفت، مشوره‌هایی به رییس‌جمهور غنی داده تا برای ریشه کن کردن عوامل خشونت در جامعه برنامه های منظم داشته باشد: «عقده های جنگ که باعث شده تا جوانان ما دست به سلاح برده و مخالف صلح هستند، این دلایل باید در متن پروسه صلح قرار گیرد.»
حدود ۹۰ تن از زنانی که در این انستیوت تجارب‌شان را از خشونت و مخالفت‌های مسلحانه دارند، تاکید کردند تا زمانی که گروه‌های مسلح بتوانند از جوانان عقده مند و بیکار سربازگیری کنند، هرگونه برنامه صلح نتیجه‌یی در پی نخواهد داشت.
مسوولان انستیتوت زنان، صلح و امنیت گفتند بی‌عدالتی‌های گسترده‌یی در روستاهای افغانستان وجود دارد که مردم را وادار می‌کند تا دست به خشونت بزنند. آن‌ها گفتند تا زمانی که حق تلفی‌ها و ظلم و تعدی‌یی که در روستاها وجود دارد از بین نرود، صلح در این کشور تامین نخواهد شد.