بخش نخست

بسیاری از ما در زنده‌گی مسوولیت‌های زیادی داریم که باعث می‌شود خودمراقبتی را فراموش کنیم؛ در حالی که مراقبت خوب از بدن، می‌تواند به ما در مورد خود و زنده‌گی‌مان احساس خوبی داده و ارزشی را که برای خود قایل هستیم، به دیگران منتقل کند.
خودمراقبتی شامل اعمالی اکتسابی، آگاهانه و هدف‌دار است که مردم برای خود، فرزندان و خانواده‌های شان انجام می‌دهند تا تن‌درست بمانند، از سلامت ذهنی و جسمیِ خود حفاظت کنند، نیازهای اجتماعی و روانی خود را برآورده سازند و از بیماری‌ها یا حوادث پیش‌گیری کنند.
داشتن یک برنامۀ جامع خودمراقبتی به ما کمک می‌کند گام‌های کوچکی برای کاهش استرس و بهبود کیفیت زنده‌گیِ خود برداریم. با خودمراقبتی، ما به صورت ارادی و فعالانه، زمانی را برای خودمان در نظر می‌گیریم تا کارهایی را انجام دهیم که موجب حفظ و تقویت جوانی و انرژی ما شود. خودمراقبتی، اعتماد به نفس و عزت نفسِ ما را افزایش داده و بر شور و شوق زنده‌گی و انگیزۀ موفقیتِ ما می‌افزاید.
خودآگاهی؛ اولین گام خودمراقبتی
برای خودمراقبتی باید در مورد آن‌چه که هستیم، آن‌چه که می‌خواهیم باشیم و دلایل‌مان برای چنین قصدی، دیدگاه روشنی داشته باشیم و سپس، باید توان‌مند شویم تا آگاهانه و فعالانه آن‌چه را که می‌خواهیم، به واقعیت تبدیل کنیم. همۀ ما از نقاط قوت و ضعفِ خود آگاهیم و این آگاهی به ما قدرتی می‌دهد که با کمک آن می‌توانیم تغییراتی را به وجود آوریم و زنده‌گی خود را تغییر دهیم.
چه‌گونه برای خودمراقبتی برنامه‌ریزی کنیم؟
برای طراحی یک برنامۀ خودمراقبتی، باید به تمام عناصر زنده‌گی توجه داشت. این عناصر در چهار دسته طبقه‌بندی می‌شوند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم. با توجه به این مطالب می‌توانیم بر اساس خصوصیات فردی خود، برای «خودمراقبتی» برنامه‌ریزی کنیم.
خودمراقبتی جسمی:
غذای سالم شامل صبحانه، نهار، شام و میان‌وعده‌های سالم بخوریم.
هر روز فعالیت‌های ورزشی مانند پیاده‌روی، دویدن و … انجام دهیم.
به طور دوره‌یی و منظم برای معاینه و مراقبت به پزشک مراجعه کنیم.
هنگام بیماری، استراحت کافی داشته باشیم.
در طول شبانه‌روز خواب و استراحت کافی داشته باشیم.
در هنگام تعطیلات، به مسافرت یا تفریح برویم.
از دستگاه‌ها، لوازم و رفتارهای پُرخطر مانند سگرت، قلیان و … اجتناب کنیم.
خودمراقبتی روانی و عاطفی:
هر روز، زمانی را به تفکر و تأمل اختصاص دهیم.
برای کاهش استرسِ خود اقدامات لازم را انجام دهیم.
به تجارب، آرزوها، افکار و احساساتِ خود توجه نماییم.
شاهکارهای ادبی و هنری را مطالعه کنیم.
زمانی را برای رفتن به دامن طبیعت اختصاص دهیم.
به موسیقی آرامش‌بخش گوش دهیم.