دولت برای کودکان آسیب‌پذیر و محروم برنامه های کافی ندارد.
برخی از جامعه شناسان و نهادهای دفاع از حقوق کودکان با بیان این مطلب می‌گویند که کودکان در افغانستان با تهدیدات جدی مواجه هستند؛ اما دولت در راستای حمایت از این قشر آسیب‌پذیر و محروم، برنامه ندارد.
به گفتۀ آنان، کودکان باید تحت حمایت بوده و دست‌‌رسی به درس و تعلیم داشته باشند؛ اما متأسفانه کودکان آسیب‌پذیر در جامعه از خدمات صحی و آموزش و پرورش محروم هستند.
از شش‌ونیم میلیون کودک آسیب‌پذیر، تنها نصف آنان تحت برنامه‌های حمایتی دولت قرار دارد و تعداد قابل ملاحظه کودکان، مصروف کارهای شاقه و تگدی‌گری در جاده‎ها و شهرها هستند و از درس و تعلیم محروم.
سیدعسکر موسوی جامعه‌شناس مطرح می‌گوید: چون فقر در افغانستان بیداد می‌کند و ۹۹ درصد گماشتن کودکان در کارهای شاقه، از وضع فقر خانواده‌ها ناشی می‏شود. در یک خانواده، کودکان زیر سنِ ۵ الا ۶ سال نان آور فامیل هستند.
آقای موسوی تأکید کرد: دولت برنامه‌یی برای حمایت از کودکان ندارد و نهادهای دفاع از حقوق کودکان نیز به نام این قشر تجارت می‌کنند. او افزود: اگر برنامه‌یی هم در راستای حمایت از کودکان وجود داشته باشد، نمادین است.
به‌گفته او، لازم نیست این برنامه‌ها از سر آغاز شود؛ چون در گذشته هم مساکین‌خانه و یتیم‌خانه در افغانستان وجود داشته که کودکان بی‌سرپرست در آن به سر می‌بردند.
این استاد پیشین جامعه شناسی دانشگاه آکسفورد لندن اضافه کرد، یک مقدار پولی‌که خارجی‌ها به نام کودکان افغانستان کمک می‌کنند، متأسفانه به جیب مسوولان رفته و به کودکان مستحق نمی‌رسد.
اوگفت: «ایجاد زمینۀ کار برای خانواده‌ها و فرصت درس و تعلیم برای کودکان؛ از برنامه‌هایی است که دولت باید در اولویت کاری خود قرار بدهد. دولت برنامه‌های دفاع از کودکان را باید به صورت جدی اجرا کند.»
همچنان، عزیز فروتن سخنگوی یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد می‌گوید: کودکان کارگر در روی جاده با انواع تهدید‌ها روبرو هستند. وی گفت: در حالی‌که کودکان باید به امکانات صحی و تعلیمی دسترسی داشته باشند، اما کودکان کارگر با خطر سواستفاده اقتصادی و جنسی روبر اند و ممکن است سلامتی آنان نیز در خطر قرار گیرد.
فروتن تاکید کرد: باید مشکل هر کودکی که روی سرک کار می‌کند به شکل جداگانه بررسی شود تا دلایل و راه حل‌های مشخص دریافت شود. به گفتۀ او، باید کمک به کودکان کارگر روی سرک به صورت همآهنگ انجام شود و به مشکل آنان نباید به شکل پروژه‌یی برخورد صورت گیرد.
سخنگوی یونیسف تصریح کرد: اگر کودکی مورد سوءاستفادۀ اقتصادی قرار گرفته است، باید عامل یا عاملان این عمل مورد پی‌گرد قانونی قرار گیرند و کودکان باید از هرگونه کار شاقه به دور باشند.
در عین حال، علی اخلاقی کارمند کمیسیون حقوق‌بشر می‌گوید: وضیعت هر جامعه بسته‌گی دارد به اینکه کودکان درچه شرایطی به‌سر می‌برند؛ زمینه بهتر درس و تعلیم به کودکان یک آینده روشن به آن جامعه ترسیم می‏‎کند.
او از تجاوز بالای کودکان در جامعۀ افغانستان ابراز نگرانی کرد.
آقای اخلاقی‌ تصریح کرد: وقتی کودکان مورد تجاوز قرار می‌گیرند، حرمت‌شان زیر پای می‌شود و کارهای شاقه بالای‌شان صورت می‌گیرد؛ به طور طبیعی از لحاظ روانی صدمه می‌بینند و از دسترسی به درس و تعلیم احساس نا امیدی می‌کنند.»
علی اخلاقی عوامل دیگر تجاوز را نابرابری حقوق کودکان درجامعه و محروم بودن از مسوولیت‌هایی ‌که جامعه در قبال آن‌ها دارد، می‌داند.
آقای اخلاقی خاطرنشان کرد: عدم رشد در اجتماع سالم، ‌ پی‌هم آمدن ناهنجاری‌ها در سطح جامعه، نا آگاهی از دین، پایین‌‌بودن سطح اقتصادی و مشکلات روانی، از جمله عواملی است که باعث تجاوز‌های جنسی و استفاده ابزاری از کودکان شده است.
در این حال، مسوولان دولتی نیز میزان آسیب‌پذیری کودکان در جامعه را بلند خوانده و اعتراف می‎کنند که برنامه‌های آنان برای حمایت از کودکان، پاسخ‌گو نیست.
علی‌ افتخاری سخنگوی وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین، در یک مصاحبه با روزنامه ماندگار گفت: اگر کودکانی‌که در معرض خطر هستند، حمایت نشوند، مورد استفاده ابزاری گروه‌های مافیایی قرار می‌گیرند.
آقای افتخاری می‌گوید: از شش و نیم میلیون کودک آسیب‌پذیر تنها سه‌ونیم میلیون تحت پوشش برنامه‌های حمایتی ما قرار دارند و متباقی آنان حمایت نمی‌شود.
سخنگوی وزارت کار اموراجتماعی اضافه کرد: ما در مراکز ولایات، مرکز حمایت از کودکان داریم و کودکان آسیب‌پذیر در دوازده و نیم هزار پرورشگاه‌های مربوط وزارت کار و امور اجتماعی در سطح کشور جذب می‌شوند.
به‌گفته او، پروندهای قضایی کودکان متخلف، از طرف شبکۀ محافظتی کودکان تعقیب می‌شود و کسانی‌که قاچاق یا اختطاف می‌شوند‌، برگرداننده خواهند شد. در آخرین مورد، ۱۴ تن از کودکان افغانستانی به کشور سعودی ربوده شده بودند که دوباره برگردانده شدند.
او با توضیح برنامه‏‎های وزارت کار و امور اجتماعی تصریح کرد: یک برنامه مشترک با بانک جهانی داریم ‌که در دور دست‌ترین ولسوالی‌ها و ولایات محروم به کودکان آسیب‌‌پذیر کمک صورت می‌گیرد.
به‌گفته او، یک تفاهم نامه با سازمان جهانی غذا «WFP» امضا نمودیم که براساس آن در ۱۱ ولایت که ۵۸ ولسوالی می‌شود، این سازمان برای کودکان بی‌سرپرست غذا توزیع می‌کند.
او مشکل اساسی آسیب‌پذیری کودکان را میزان بلند ولادت‌ها در خانواده‌ها و فقر خواند.

شماری از کودکان آسیب‌پذیر می‌گویند که از آنان هیچ کسی تا اکنون حمایت نکرده است.
یاسر یک پسر ۹ ساله است که ‌پدرش ‌معتاد به ‌مواد مخدر است. او در شهر کابل بوت‌ پالشی می‌کند. او می‎گوید که تنها نان‌آور فامیل ‌شش‌ نفری‌شان ‌است.
او گفت: پدرم شش سال قبل به مواد مخدر معتاد شد. پس از آن زنده‌گی من، خواهران و مادرم به مشکل پیش می‎رود. مادرم کالاشویی می‌کند و مه هم همرای او کمک می‌کنم.
یاسر افزود که خوش‌دارم که مکتب بروم و درس بخوانم، اما در خانه کسی سرپرست نداریم. به گفته او، تاحال هیچ کدام نهاد دولتی و خصوصی از ما حمایت نکرده.
در افغانستان کودکان آسیب‌پذیرترین قشر هستند. فقر و تهدیدهای جدی اقتصادی و محرومیت از حقوق اجتماعی؛ باعث می‌شود که کودکان در جاده‌ها به تکدی‌گری و کارهای شاقه بپردازند. استفاده‌‌های جنسی و اقتصادی و محروم ماندن از درس و تعلیم از دیگر مشکلاتی است که کودکان به‌آن روبرو هستند.