«با جوانِ پرخاشگر و بدزبانی که تن به ازدواج نمی‌دهد و بسیار بدبین است و نسبت به همه سوءظن دارد…، چه‌گونه باید رفتار کرد؟»
در پاسخ باید گفت که هیچ رفتاری در فرد بدون زمینۀ قبلی ظاهر نمی‌شود. گاهی زمینۀ زیست‌شناختی دارد، به نحوی که نابه‌هنجاری کروموزومی یا ژنتیکی یا مغزی موجب پرخاشگری و بدگمانی می‌شود. ضربۀ مغزی یا ضایعات ناشی از مصرف مداوم حشیش [چرس] نیز می‌تواند سبب بدگمانی و پرخاشگری شود. وجود نمونۀ پرخاشگری در خانواده نیز ـ به گونۀ مثال وجود پدر یا مادرِ پرخاشگر ـ سبب بروزِ پرخاشگری در فرزند می‌شود.
بدبینی گاهی زمینۀ روان‌شناختی دارد. برای نمونه، محیط سرد و بی‌مهر خانواده، بی‌توجهی به نیازهای کودک، تبعیض بین فرزندان به وسیلۀ والدین و صحبت با کنایه، می‌تواند سبب بدگمانی در کودک نسبت به دیگران شود. بدبینی گاهی هم زمینۀ جامعه‌شناختی دارد. فقر، تبعیض، مهاجرت، ترویج پرخاشگری از طریق رسانه‌های گروهی (مثلاً با فلم‌ها و مجموعه‌های تلویزیونیِ پولیسی و جنایی و جنگی) می‌تواند زمینه‌ساز پرخاشگری و بدگمانی در افراد باشد. البته عموماً ترکیبی از سه عامل مذکور وجود دارد. وجود عوامل فشار روانی مانند خسته‌گی، بی‌خوابی، هیجان، برانگیخته‌گیِ جنسی، گرسنه‌گی، نرسیدن مادۀ مخدر و حالت خماری، همه می‌تواند سبب شعله‌ور شدنِ زمینۀ پرخاشگری و بدگمانی شود.
به این نکتۀ مهم هم باید توجه کرد که سازوکار دفاعی روانیِ «فرافکنی» سبب می‌شود که فرد به صورت ناخودآگاه نیات و ذهنیات پرخاشگرانه و خیانت‌آمیز خود را به دیگری نسبت دهد. برای نمونه، مردی که تمایل به خیانت به زنش را دارد، ممکن است به صورت ناخودآگاه احساس کند که زنش به او خیانت می‌کند یا قصد خیانت به او را دارد. ملاحظه می‌کنید، این موضوعات به اندازه‌یی پیچیده هستند که برای تشخیص و درمان آن مراجعه به روان‌پزشک ضروری است. آن‎چه دربارۀ این فرد خاص به قطعیت می‌توان عنوان کرد این است که:
۱) فعلاً زمان مناسبی برای ترغیب این شخص به ازدواج نیست و تنها در صورت بهبود از این حالت، مجاز است که ازدواج کند.
۲) این وضعیت خودبه‌خود بهبود نمی‌یابد و حتماً به تشخیص دقیق و درمان نیاز دارد. درمان وابسته به تشخیص است و می‌تواند مسایل درمان دارویی، روان‌درمانی انفرادی و خانواده‌درمانی باشد.
۳) تنها روشی که برای تخفیف این شرایط می‌تواند موثر باشد، این است که هر وقت فردی پرخاشگری کرد، مورد بی‌اعتنایی قرار گیرد و خواستۀ او انجام نشود و اگر کار شایسته‌یی انجام داد، او را تشویق کرد. در عین حال، افراد خانواده باید از ایجاد اصطکاک بپرهیزند و خود آنان نیز از پرخاشگریِ واکنشی اجتناب کنند.
منبع: www.salamat.com