زمانی‌که طالبان در کندز به ناموس یک پولیس تجاوز می‌کنند و در مکان دیگری، دختری را به جرم زنا سنگسار می‌کنند، جوانان به جزو فرار چه راهی را می‌توانند برگزینند.
شماری از استادان دانشگاه ضمن تأکید بر این مطلب می‌گوین د: محدویت‌های مدنی که در جامعه ما حاکم است، برای جوانان تحصیل کرده قابل قبول نیست و این مساله خود به خود سبب می‌شود تا جوانان خود را به جاهای برسانند که این محدویت‌ها وجود نداشته باشد.
اما شماری از آگاهان دینی با رد این گفته می‌گویند: خارجی‌ها در ۱۴ سال گذشته مردم افغانستان را نسبت به خود، خدا و دین شان بی‌باور ساختند و سرزمین‌های اروپا را سرزمین‌های امن و رزق فراوان معرفی کردند.
این واکنش‌ها در پی افزایش مهاجرت‌های اخیر بیان می‌شود که در چند ماه گذشته به شدت افزایش یافته است.
محمد داوود رواش استاد دانشگاه کابل و جامعه شناس یکی از عوامل افزایش مهاجرت‌ها را آزادی‌های مدنی می‌داند که جوانان برای کسب آن تا مرز اروپا سرگردان اند.
او گفت: به اضافه عواملی چون بیکاری و ناامنی، یکی از عوامل دیگری که جوانان می‌خواهند خود را به اروپا برسانند، آزادی‌های مدنی است.
وی تاکید کرد: محدویت‌های مدنی که در جامعه ما حاکم است، برای جوانان تحصیل کرده قابل قبول نیست و این مسأله خود به خود سبب می‌شود تا جوانان خود را به جاهایی برسانند که این محدویت‌ها وجود نداشته باشد.
به گفته این جامعه شناس، زمانی‌که جوانان مقایسه می‌کنند محدویت‌های افغانستان و آزادی‌هایی که در سایر کشورها وجود دارد و نزدشان سوال مطرح می‌شود که چرا ما چنین آزادی‌ها را نداریم.
وی افزود: از سویی هم امکانات و رفاهی که جوانان سایر کشورها در اختیار دارند و جوانان افغانستان خود را از آن امکانات محروم می‌بینند، خود به خود به فکر مهاجرت برای کسب زندگی بهتر می‌افتدند.
ولی مولوی حبیب‌الله حسام یکی از آگاهان دینی می‌گوید: خارجی‌ها در۱۴ سال گذشته مردم افغانستان را نسبت به خود؛ خدا و دین شان بی‌باور ساختند و سرزمین‌های اروپا را سرزمین‌های امن و رزق فراوان معرفی کردند.
او افزود: غربی‌ها در ۱۴ سال گذشته مردم افغانستان را حریص‌تر ساختند و نسل امروز را بی‌باور ساختند در حالیکه در گذشته مردم به آنچه داشتند قانع بودند.
مولوی حسام تاکید کرد: از پول‌های بادآورده برای جوانان معاش‌های گزافی تعیین کردند که این معاشات سطح خواهشات مردم را بالا برد و اما پس از ۲۰۱۴ این معاشات کاهش یافت.
وی گفت: زمینه‌های کار پس از ۲۰۱۴ را با سیاست پول‌شویی خاص خشکانیدند و از سویی هم طوری وانمود کردند که اروپا امن و امان است و زمینه را برای فرار جوانان مساعد کردند.
به گفته او: به یک عده کسانیکه در دفاتر خارجی و ایساف کار می‌کردند پناهندگی دادند و زمانیکه آنان به اروپا رسیدند، دیگران را تشویق کردند که اروپا بهشت است.
مولوی حسام همچنان افزود: مساله دیگر حکومت ناکارا که مشروعیت ندارد و توان مدیریت بحران نیز ندارد، تمام این مسایل سبب بی‌اعتماد میان مردم و حکومت شده و در نهایت مردم مجبور به مهاجرت شدند.
اما شهلا فرید استاد دانشگاه کابل می‌گوید: نباید ملامتی را به دوش بیگانه‌گان و جوانان انداخت، زیرا زماینکه طالبان یک جوان تحصیل کرده را به خاطر تحصیل سر می‌برد، سایر جوانان خود به خود برای رفتن تشویق می‌شوند.
استاد شهلا یکی ازعوامل مهاجرت‌های اخیر را ناامن شدن بسیار مناطق افغانستان عنوان کرده گفت: زمانیکه طالبان در کندز به ناموس یک پولیس تجاوز می‌کنند و این مساله مخفی باقی میماند، اما درمکان دیگری دختری را به جرم زنا سنگسار می‌کنند، جوانان به جزو فرار راه چاره‌یی ندارند.
وی تاکید کرد: زمانیکه طالبان ده‌ها جوان را به جرم تحصیل درکندز سربریدند؛ جوانان دیگر خود به خود مهاجرت را ترجیح دادند.
به گفته این استاد دانشگاه: این یک حقیقت است که یک عده به خاطر بیکاری و ناامنی و یک عده هم برای آزادی‌های مدنی می‌خواهند خود را به اروپا برسانند.
استاد شهلا گفت: در ۱۴ سال گذشته تاسیس مکاتب و دانشگاه‌های خصوصی و آموزش جوانان را امیدوار ساخت، اما قدرت گرفتن طالبان و افزایش ناامنی سبب شد تا مردم دوباره به مهاجرت روی بیاورند.
او افزود: جوانان امروز سفرهای بیرونی داشتند و شماری آنان در خارج تحصیل کردند و جوامع باز و زندگی مدنی را تجربه کردند، اما زمانیکه درافغانستان با طالبان و گروه‌های تروریستی رو به رو می‌شوند و حکومت هم نمی‌تواند امنیت آنان را تامین کند، بدون شک می‌خواهند مهاجرت کنند.
از آغاز سال جاری و افزایش‌ ناامنی‌ها مهاجرت‌ها از کشور به شدت افزایش یافته و به طور میانگانی روزانه بیش از صدها نفر افغانستان را ترک می‌کنند.
این درحالیست که دولت آلمان در یک گزارش تازه که دو روز قبل ارایه کرده، گفته است که افغانستان پس از سوریه بیشترین پناهجو را به این کشور داشته و این رقم همچنان در حال افزایش است.