مقام‌های وزارت تجارت و بانک مرکزی در پیوند به بلندرفتن ارزش دالر و قیمت گاز به مجلس سنا فرا خوانده شدند، اما پاسخ‌های آنان قناعت این مجلس را حاصل نکرد.
خلیل صدیق رییس بانک مرکزی، صدرالدین سحر معین وزارت تجارت و فریدالله شیرزی رییس تصدی مواد نفتی، برای پاسخ دادن به سوالات سناتوران در مورد بلند رفتن قیم و بی ثباتی پول افغانی در نشست دیروز مجلس سنا حاضر شدند.
خلیل صدیق رییس بانک مرکزی گفت: تشدید ناامنی، کاهش سطح سرمایه گذاری، کسر ۹۶ درصدی تجارت، ازدیاد بیکاری، فرار جوانان و کم شدن کمک‌های خارجی از دلایلی اند که سبب کاهش ارزش افغانی در برابر دالر شده است.
آقای صدیق افزود: نجات زودهنگام امریکا از بحران مالی نیز از دلایلی دیگری است که ارزش دالر نسبت به تمام اسعار دیگر بلند برود.
صدیق یادآور شد: تاهنوز حدود ۲۰۰ هزار جوان از کشور فرار کرده و هر کدام حداقل ۱۰ هزار دالر را با خود اخراج کرده اند که این خود نیز فشار سنگینی را بر بازار وارد کرده است.
او خاطر نشان کرد: بلندرفتن قیمت دالر در کوتاه مدت به سود مردم است؛ اما اگر دوام پیدا کند به ضرر اقتصاد کشور خواهد بود.
به گفته وی، سیر سعودی ارزش دالر تا اواخر سال جاری ادامه خواهد یافت؛ ولی به هیچ صورت این مساله قابل تشویش نیست؛ زیرا با حفظ مصنوعی ارزش افغانی در بازار، اقتصاد کشور بیشتر متضرر خواهد شد.
او یاد آور شد که به ریاست دولت پیشنهاد می‌کند تا پس از این تمامی تعرفه‌‍ها و تحویلی های دولتی در داخل و در نمایندگی های سیاسی افغانستان در خارج از کشور به واحد پول افغانی داد و ستد شود.
آقای صدیق بیان داشت که بلندرفتن ارزش دالر حدود ۸ درصد افزایش قیمت گاز را سبب شده ولی بلند رفتن ۵۰ درصدی قیمت گاز ربطی به ارزش دالر ندارد.
صدرالدین سحر معین وزارت تجارت و صنایع گفت: تقاضای بیشتر در بازار نسبت فرارسیدن زمستان، کمبودی برق، نوسانات اسعاری، کم وارد شدن گاز و تعطیلی پاکسازی های خانه های در ترکمنستان از دلایل بلندرفتن قیمت گاز در بازارهای افغانستان است.
به گفته وی، از حدود یک ماه به این طرف نسبت پاک کاری در تصفیه خانه های ترکمنستان واردات گاز از این کشور متوقف است.
ترکمنستان بیشتر از ۶۰ درصد نیازمندی افغانستان به گاز را مرفوع می سازد.
در همین حال، فریدالله شیرزی رییس تصدی مواد نفتی گفت: « ۱۸هزار تن گاز در سراسر کشور ذخیره داریم و از فردا توزیع آن به ویژه در کابل آغاز می شود».
به گفته وی، آغاز توزیع این مقدار، قیمت ها را به مراتب پایین تر از حد کنونی می آورد.
هم اکنون قیمت یک کیلو گاز مایع در بازارها تا ۷۰ و یا ۷۵ افغانی بلند رفته است؛ در حالی که پیش از این ۴۰ تا ۴۵ افغانی بود.
سرانجام این پاسخ ها قناعت اعضای مجلس سنا را فراهم نکرد و رییس مجلس به کمیسیون ذیربط دستور داد که نهادهای یاد شده را زیر نظارت جدی قرار دهند و برای قناعت سناتوران، آنان را بار دیگر در وقت مناسب به مجلس فرا بخوانند.