احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:شنبه 15 حوت 1394 - ۱۴ حوت ۱۳۹۴
از هشت بند مهم آب در سوریه و عراق، شش بند آن تحت کنترول گروه تروریستی داعش قرار دارند. این گروه از این فرصت سود میبرد. از سوی دیگر بزرگترین خطر زمانی تهدید میکند که این گروه تضعیف گردد.
تا حال در موارد زیادی گفته شده است که آب به مفهوم حیات است. همزمان آب میتواند به مفهوم مرگ نیز باشد، در صورتی که مقدار آن بیش از حد زیاد و یا شدیداً کم باشد. از همین رو تصرف هدفمندانه بندهای آب توسط شبکههای تروریستی از جمله داعش در عراق و سوریه سبب نگرانی فزاینده شده است. داعش از جمع هشت بند مهم آب در رودخانههای دجله و فرات کنترول شش بند را در دست گرفته است و برای تصرف بند هفتم نیز مجدانه تلاش میکند.
به باور توبیاس فون لوسو محقق منازعات در انجمن علوم و سیاست در برلین پایتخت آلمان، گروه داعش این منابع آبی را هدفمندانه به مثابۀ سلاح به کار میبرد. فون لوسو در صحبتی با دویچه وله گفت: داعش در دو سه سال گذشته همواره از آب به مثابۀ سلاح استفاده کرده است. این گروه از یک سو جریان آب را قطع کرده تا مناطق بزرگی خشک گردند و به این ترتیب روستا ها و اجتماع ها از تأمین آب محروم گردند، و از سوی دیگر با باز گذاشتن بند های آب سبب جاری شدن سیلاب ها گردیده که منجر به فرار مردم از مناطق شان و تخریب اساسات زندگی شان شده است.»
حوادث ساخت دست انسان
استفاده از آب به عنوان سلاح یک کشف داعش نیست. در جنگ اول جهانی بلجیم در حومۀ شهر نیوپر مجرا های بند آب را باز گذاشت که در نتیجۀ آن ساحات وسیعی در منطقۀ ایزر در مرز با فرانسه، که درگیر جنگ بود، زیر آب شدند. این اقدام سبب جلوگیری موفقانه از پیشرفت نیروهای آلمانی شد. اما حدود ۲۵ سال بعد همچو طرحی به گونۀ غم انگیزی ناکام گردید. در جنگ میان چین و جاپان، رهبر آن زمان چین به تاریخ ۹ جون ۱۹۳۸ دستور انفجار بند آب رودخانۀ زرد در ولایت هنان را صادر کرد. با این اقدام اصلاً درنظر بود که اردوی جاپان زیر آب شود. اما از پیشرفت جاپانی ها تنها یک هفته جلوگیری صورت گرفت، در عوض تقریباً ۸۰۰ هزار فرد ملکی جان باختند.
در خاورمیانه نیز در گذشته از آب به عنوان سلاح کار گرفته شده است. در سال های ۱۹۹۰ صدام حسین رییس جمهور مستبد آن وقت عراق جریان آب به مناطق شیعه نشین در جنوب کشور را قطع کرد تا با خشک شدن آن مناطق شیعیانی را که علیه رژیم قیام میکردند، مجازات کند.
به گفتۀ فون لوسو در حال حاضر نیز همه جناح های درگیر جنگ در سوریه از آب به عنوان سلاح کار می گیرند، اما بیشتر از همه گروه داعش به این کار مبادرت میورزد. این گروه، به قول فون لوسو، در ماه می سال ۲۰۱۵ بند آب رودخانۀ فرات در حومۀ شهر رمادی را تصرف کرد و جریان آب در این رودخانه را به نصف کاهش داد. در نتیجه تأمین آب پنج ولایت در آن منطقه محدود گردید. با تصرف بند دیگری در همین رودخانه در نزدیکی شهر فلوجه در سال ۲۰۱۴، داعش در طی چند روز از آب آن هم برای دفاع و هم به منظور حمله کار گرفت. این گروه نخست با بند ساختن جریان آب قطعات عراقی را به رفتن به سمت سرچشمۀ آب وادار ساخت، و پس از آن با باز کردن یکبارۀ بند خسارت زیادی را در مسیر جریان آب سبب گردید که در نتیجۀ آن ۶۰ هزار نفر از مناطق شان آواره شدند.
با چنین پس زمینه ای، وقتی جنگجویان داعش در سال ۲۰۱۴ بند آب در رودخانۀ دجله در حومۀ موصل را تصرف کردند، جهان به صورت خاصی نگرانی نشان داد. از این بند بزرگ آب تقریباً نیم آب مورد نیاز عراق، به شمول مناطق کردنشین تأمین می گردد. اگر داعش این بند آب را انفجار می داد، در موصل امواجی با ارتفاع ۲۰ متر و در بغداد با ارتفاع ۵ متر حدود نیم میلیون انسان را به کام مرگ می برد. قطعات عراق و جنگجویان پیشمرگه کردی، با حمایت نیرو های هوایی امریکایی، یک هفته بعد توانستند این بند را از تصرف تروریست های داعش دوباره بیرون کنند.
آب به عنوان سلاح کشتار جمعی
داعش طریقۀ سومی استفاده از آب به عنوان سلاح را نیز به کار می بندد، و آن مسموم ساختن آب است. به گفتۀ فون لوسو این گروه در دسمبر ۲۰۱۴ در جنوب تکریت آب آشامیدنی را با نفت خام آلوده ساخت. این گروه می خواست در جولای ۲۰۱۵ همین شیوه را در خاک اروپا نیز به کار ببندد. طرفداران داعش می خواستند بزرگترین ذخیرۀ آب آشامیدنی در پریشتینا پایتخت کوزوو را مسموم سازند، اما این دسیسۀ آنها اندکی قبل از عملی ساختن آن افشا گردید.
توبیاس فون لوسو همچنان می گوید که بزرگترین خطر زمانی تهدید خواهد کرد که گروه داعش زیر فشار فزاینده قرار بگیرد و تضعیف گردد. او می افزاید در صورتی که این گروه مناطق وسیع تحت کنترول اش را از دست بدهد، آنگاه در پایان جنگ با دشمنانش، خود را در آستانۀ سقوط دیده و در چنین وضعیتی می تواند بند های تحت تصرف اش در رودخانه های دجله و فرات را انفجار بدهد و یا دریچه های بند را کاملاً باز کند. در آن صورت داعش از آب به عنوان سلاح کشتار جمعی کار خواهد گرفت.
Comments are closed.