احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:دوشنبه 27 ثور 1395 - ۲۶ ثور ۱۳۹۵
پاکستان در این روزها تلاشهایی را آغاز کرده که به شکلی دولتِ افغانستان را وادار سازد که در دور پنجمِ نشستِ بهاصطلاح چهارجانبه شرکت ورزد. ظاهراً این مسایل از زبان سخنگوی وزارت خارجۀ پاکستان مطرح شده و در پاسخ آنها شـورای عالی صلح افغانستان گفته است که این کشور و جامعۀ جهانی اعتمادِ خود را نسبت به صداقتِ پاکستان در امر گفتوگوهای صلح از دست دادهاند و تا زمانی که این اعتمادِ از دست رفته دوباره اعاده نشود، شورای عالی صلح و هیچ نهادِ دیگری به نمایندهگی از دولت افغانستان حاضر نیستند که در نشستهای چهارجانبه و هر مذاکره و گفتوگوی دیگری در پیوند به صلح شرکت کنند.
این سخنان البته به نوعی تأیید سخنان اخیرِ رییس جمهوری در لندن هم میتواند به شمار رود. رییس جمهور غنی در موسسۀ موسوم به «روسی» در لندن گفت که پاکستان هیچ گامِ عملییی در راستای تحققِ تعهداتش برنداشته است. این سخنان در لندن میتواند معنای خاصِ خود را داشته باشد. بریتانیا دوستِ استراتژیک و دیرینۀ پاکستان خوانده میشود و هر سخنی در این کشور دربارۀ پاکستان میتواند به نحوی دامنِ مقامهای بریتانیایی را هم بگیرد.
وقتی رییس جمهوری در لندن میگوید که پاکستان در تحققِ وعدههایش صداقت نشان نداده، به یک معنا میخواهد به لندن نیز این پیام را برساند که این کشور نیز به اندازۀ کافی در مبارزه با تروریسم و افراطگرایی در منطقه جدی نبوده است. البته بازی پاکستانیها دیگر به آن قوتِ سابقِ خود برای خریدارانِ جهانی، متاع قابل پذیرشی نیست و از بسیاری وقتها به اینسو کشورهایی که بهنوعی احساس همدلی با پاکستان نشان میدادند، از بازیهای پشت پردۀ این کشور باخبر شدهاند و زیانهای آن را عملاً تحمل کردهاند.
پاکستان به بهانۀ مبارزه با تروریسم و در واقع حمایت از آن، میلیاردها دالر از جامعۀ جهانی دریافت کرد، در حالی که سران طالبانِ افغانستان در این کشور بهسر میبرند و حتا اسامه بنلادن رهبر شبکۀ القاعده، از نزدیکی یک پایگاه نظامی در اسلامآباد پاکستان به چنگ نیروهای ویژۀ امریکا افتاد. اینها همه نشانههای روشنِ حمایتِ پاکستان از تروریسم میتواند باشد. حالا اما با چه هدف و مقصدی پاکستان بارِ دیگر از دور پنجمِ نشستهای چهارجانبه سخن میگوید؟ همان نشستهایی که عملاً به بنبست رسیدهاند و دیگر هیچ کشوری در منطقه و به ویژه افغانستان به موثریتِ آنها اعتماد ندارند.
پاکستانیها در سومین دور اعلام کرده بودند که پیش از برگزاری دور چهارمِ نشستهای چهارجانبه طالبان را به میز مذاکره میآورند، ولی چنین اتفاقی عملاً به وقوع نپیوست و طالبان از فرستادن هیأتِ گفتوگوکننده به صورتِ جدی اجتناب ورزیدند. طالبان در حالی گفتوگوهای صلح را رد کردند که مشاور امنیت ملی و روابط بینالمللیِ نواز شریف نخستوزیر پاکستان به صراحت اعلام کرده بود که پاکستان از نفوذ کامل بر طالبان برخوردار است و هر زمانی که بخواهد، آنها را به میز مذاکره حاضر میسازد. عدم حضور هیأت طالبان در گفتوگوهای صلح، نشان از این دارد که پاکستانیها نخواستند که این گروه در گفتوگوهای صلح شرکت ورزد؛ چون وقتی مقامهای پاکستانی با چنان اعتماد به نفسی از نفوذ خود بر طالبان سخن گفتند، هیچ جای شک و شبهه باقی نمیماند که عدم تمایلِ آنها برای آغاز گفتوگوهای صلح با تصمیم پاکستانیها پیوند دارد.
پاکستان عملاً طالبان را به ابزار دستِ خود تبدیل کرده و به هرگونه که خواسته باشد، از این گروه استفاده میبرد. حالا هم احتمال دارد که میخواهد یک بارِ دیگر نشان دهد که مهار طالبان در دستِ این کشور است و بدون دخالت و حمایتِ این کشور، طالبان حاضر به گفتوگوهای صلح با دولت افغانستان نخواهند شد.
پاکستان به هرشکل ممکن میخواهد که به بهانۀ نشستِ چهارجانبه و گفتوگوهای صلح باجستانی کند. این کشور هیچ اراده و تصمیمی برای مبارزه با تروریسم و افراطگرایی ندارد و تنها از این گروهها در حد منافعِ خود استفاده میکند. از جانب دیگر، روسیه نیز به تازهگی خبر داده که با طالبان رابطه دارد و مسکو تا به حال گفتوگوهایی با این گروه داشته است.
سفیر روسیه در پاکستان هرچند که دیدار ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه با رهبر گروه طالبان را رد کرده، اما گفته است که روسیه برای مبارزه با خطر داعش، با گروه طالبان گفتوگوهایی را صورت داده است. سفیر روسیه این سخنان را در شهر پیشاور پاکستان گفته است و دیده میشود که دو کشور میخواهند روابط خود را بر سرِ گروه طالبان هم که شده خوب بسازندـ هرچند رییس جمهوری روسیه، چندی پیش از سفر به پاکستان خودداری کرد و گفت که هیچ دلیل منطقی برای چنین سفری وجود ندارد.
Comments are closed.