گرفته شده از: صفحۀ فیس‌بوک احمدولی مسـعود/
سال‌هاست که شعار «مبارزه با فساد» را از تریبیون‌های دولت می‌شنویم، اما هر روز شاهد صدای بلند و بلندترِ تشت رسواییِ آن نیز می‌باشیم؛ مرضِ مزمنی که از بدنۀ دولت آغاز شده، به کُل جامعه سرایت کرده، به خانه خانۀ مردم رسیده، فرد فرد را متأثر ساخته و امروز به یک فرهنگِ زنده‌گى تبدیل شده است.
گرچه فساد در نوعیت، روش و اندازه باهم متفاوت اند، اما آن‌چه در افغانستان جریان دارد، از نوع فسادهای کلان و سیستماتیک می‌باشد که توسط مقاماتِ دولتی و سیاسی و از طریق اعمالِ متقلبانه و غیراخلاقی و نامشروع دامن‌گیرِ کشور گردیده است.
تقلب برای رسیدن به قدرت و حفظ آن، دستکاری سیستم اقتصادی به‌خاطر کنترول حکومت و تمرکز قدرت، از جمله فسادهای بزرگ و سازمان‌یافته می‌باشند که باعث فساد در کُلِ چنبرۀ سیاست، اقتصاد و جامعه گردیده‌اند.
با در نظرداشتِ این تعریف، مبارزه با فساد در افغانستان به چه مفهوم می‎تواند باشد؟ کی در مقابل کی مبارزه می‌کند؟ مرجع پاک و فاسد کدامین‌اند؟
به یادمان باشد که جنگ میان فساد کلان و خُرد، هرگز سلامتی کشور را تضمین نمی‌نماید. رشوه‌خور فاسد، حقِ یک یا چند تا را می‌خورد، اما دولتِ فاسد از طرق مختلف حقِ یک ملت را و سرنوشتِ یک کشور را می‌بلعد. بنابرین، «مادر» فساد در افغانستان، فساد ساختاری‌ست؛ فسادی که در ساختارها و سلسله‌مراتبِ نظام قدرت جا گرفته و هر روز دولت و جامعه را مانند موریانه می‌خورد. عاملین و حامیلن فساد کلان و روش‌مند، دولت‌مردانی‌ست که از درونِ این ساحتارهای فسادپرور، با صلاحیت و بدون هراس از پاسخ‌گویی عمل می‌کنند. هر که قدرتش بیشتر، ظرفیت فسادش سنگین‌تر.
اگر ارادۀ سیاسی برای مبارزه با فساد موجود باشد، در نخستین گام حداقل چند کار لازم می‌افتـد:
ـ تغییر نظام سیاسی از ساختارهای فسادپرور به نظام سیاسی‌یی با ساختارهای مسوول و پاسخ‌گو تا فساد قدرت مهار گردد؛
ـ بیرون کشیدنِ پروسۀ مبارزه با فساد از قالبِ پروژه‌های سیاسی به یک فرآیند واحد ملی بر اساسِ استراتژی شفاف‌سازی؛
ـ قرار دادن سیاسیون به جای اصلی‌شان و به قول آقای اشراق، با در نظرداشت شرافت سیاسی مدیران، وجدان کاری مسوولان همراه با بصیرت و قدرت کاری‌شان؛ معیارهایی که مشروعیت و تداوم نظام‌های سیاسی را نیز تضمین می‌نماید؛
ـ تشکیل یک نهاد بزرگ واحد ملی ـ مستقل و پاک برای رفتن به جنگ فساد، از شخصیت‌های با وجاهـتِ ملى و شناخته‌شدۀ جامعه که جایگاه‌شان فراتر از قالب‌های تنگِ دولتی می‌باشد. این نهاد بااعتبار باید مسوولیتِ نظارت بر فساد کُل دولت از رأس تا ذیل را به عهده گیرد و در یک پروسۀ شفاف و زمان‌بندی‌شده به مردم گزارش دهد تا ابتدا دولت از فساد کلان و سیستماتیک بیرون گردد.