وزیران پیشنهادی ترامپ در جلسات پرسش و پاسخ خود در سنای امریکا سخنانی گفته‌اند که با اظهارات دونالد ترامپ زاویه دارد. حال مفسران می‌پرسند که آیا ترامپ افراد درستی را برای این پست‌ها انتخاب کرده؟
به گزارش دویچه وله، در جلسات سنا، برخی از وزیران پیشنهادی ترامپ نه تنها مواضعی متفاوت از مواضع رییس جمهور آتی امریکا بیان کرده‌اند که حتی در قیاس با مباحث کارزار انتخاباتی، نگاهی معتدل‌تر به مسائل داشته‌اند. هنوز اما روشن نیست که آیا این مواضع معتدل‌تر نشانه تغییر مواضع خود ترامپ است یا بازتاب اختلافات نظری وزیران پیشنهادی با رییس‌جمهور جدید است.
برخی از تحلیلگران و مفسران هم گفته‌اند که شاید کار به این گونه پیش برود که ترامپ حرف‌های خودش را تکرار کند و وزیران کابینه‌اش راه خودشان را بروند. ولی اینکه کدام گمانه‌زنی به واقعیت نزدیک‌تر است، موضوعی است که به‌زودی روشن خواهد شد.
بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی ترامپ چند روزی است که شروع شده است. تک تک این وزیران باید در برابر کنگره امریکا حضور یابند و به پرسش‌های نمایندگان پاسخ گویند. این شیوه از بررسی صلاحیت را به طنز در امریکا نوعی “کباب” کردن نامیده‌اند. چون سناتورهایی که در برخی مسائل از دانش کارشناسانه برخوردارند، گزینه‌های پیشنهادی رییس جمهور را به رگبار پرسش‌ها می‌بندند.
بدیهی است که نمایندگان حزب مخالف در این دوره، نمایندگان حزب دموکرات، منتظر چنین فرصتی هستند. تا همین الان خیلی چیزها روشن شده است و مهم‌ترین آن اینکه تیم وزیرانی که ترامپ برای وزارتخانه‌های مختلف پیشنهاد کرده، بر خلاف قاعده حاکم عمل می‌کنند و سازی متفاوت می‌نوازند. این وزیران در همان مسیری حرکت نمی‌کنند که تا کنون در کاخ سفید و دولت امریکا روال عادی و مرسوم کار بوده است.
یک هفته است که کار پرسش و پاسخ وزیران در سنا شروع شده است. تا این لحظه هفت وزیر از مجموع ۱۵ وزیر پیشنهادی به پرسش‌های نمایندگان پاسخ گفته‌اند. پاسخ‌هایی که این یا آن وزیر پیشنهادی به پرسش‌های نمایندگان داده‌اند، از آن حکایت دارد که مواضع آن‌ها در برخی موارد با مواضع اعلام شده ترامپ متناقض است.
شماری از رسانه‌های آلمانی‌زبان و از جمله روزنامه “فرانکفورتر آلگماینه”، سایت خبری شبکه یک آلمان “تاگس‌شاو” و همچنین سایت شبکه خبری “‌ان‌تی‌وی” گوشه‌هایی از تناقض‌گویی‌های وزیران پیشنهادی با مواضع اعلام شده ترامپ را منتشر کرده‌اند.
“تاگس ‌شاو” به اختلاف نظر ترامپ و رییس آینده سازمان سیا، مایک پمپئو از یکسو و اختلاف نظر ترامپ با وزیر دفاع پیشنهادی‌اش، جیمز ماتیس از سوی دیگر پرداخته است. هم رییس آینده سازمان سیا و هم وزیر دفاع پیشنهادی، روسیه را برخلاف نظر دونالد ترامپ، متحد جدید امریکا ارزیابی نمی‌کنند.
به عنوان نمونه، وزیر دفاع پیشنهادی ترامپ درباره روسیه از جمله چنین گفته است: ما لیست بلند و بالایی از تلاش‌هایی داریم که تاکنون برای بهبود مناسبات با روسیه انجام شده‌اند. و در عین حال لیست کوتاهی داریم که حکایت از موفقیت چنین تلاش‌هایی دارد.
جیمز ماتیس تاکید کرده است: ما می‌بایست در برابر پوتین رویکردی واقع‌بینانه داشته باشیم. پوتین همه تلاش خود را به کار برده تا در پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی، ناتو، شکاف بیندازد.
وزیر امورخارجه پیشنهادی ترامپ، رکس تیلرسون رییس پیشین کمپانی بزرگ نفتی “اکسون موبیل” است و گفته می‌شود که مناسبات بسیار خوبی با پوتین و روسیه دارد. فراموش نباید کرد که سال ۲۰۱۴ پوتین به تیلرسون مدال دوستی روسیه را اهدا کرده بود. با عزیمت از این مناسبات حسنه با روسیه، گمان می‌رفت که تیلرسون همان سیاستی را در قبال روسیه دنبال کند که ترامپ ظرف ماه‌های گذشته به کرات مطرح کرده است.

جلسه پرسش و پاسخ رکس تیلرسون در کنگره امریکا اما برخلاف انتظار، حکایت از مواضع متفاوت او با رییس جمهور آینده امریکا دارد. او روسیه و ولادیمیر پوتین را تهدیدی برای منطقه و کل جهان ارزیابی کرده و گفته است که باید روسیه را سر جای خود نشاند.
وزیر امور خارجه پیشنهادی ترامپ، رکس تیلرسون نیز نظیر ژنرال ماتیس بر اهمیت غیرقابل انکار ناتو تاکید کرده است. حال آنکه ترامپ در کارزار انتخاباتی خود بارها از نقش و سیاست ناتو انتقاد کرده بود.
ژنرال جیمز ماتیس، وزیر دفاع پیشنهادی ترامپ، درباره ناتو از جمله گفته است که باید همه توجه و توان امریکا معطوف به پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی، ناتو شود. او گفته حتی اگر ناتو هم وجود نمی‌داشت، ما می‌بایست چنین نهادی را راه‌اندازی می‌کردیم. پیمان ناتو ضامن صلح در جهان است. ژنرال جیمز ماتیس حتی گفته بود که امریکا و متحدانش باید از همه امکانات دیپلماتیک، اقتصادی و نظامی بهره گیرند تا در صورت لزوم از خودشان در برابر تهدیدات دفاع کنند.
دونالد ترامپ توافق‌هسته‌ای با ایران را “ابلهانه‌ترین معامله” کل تاریخ امریکا خوانده بود. ترامپ گفته بود که به محض شروع کارش، برچیدن این توافق در شمار اولویت‌های دولت او خواهد بود. حال آنکه وزیر دفاع پیشنهادی ترامپ در جلسه پرسش و پاسخ سنا موضع کاملا متفاوتی در برابر برجام گرفت. ژنرال جیمز ماتیس در این باره گفت: «هرگاه امریکا متعهد به انجام چیزی شده باشد، باید برای همکاری با متحدان خود به این تعهد پایبند بماند.»
ماتیس گفته که به توافق هسته‌ای با ایران پایبند است. این در حالی است که وزیر پیشنهادی ترامپ برای وزارت امور خارجه پیشتر موضوع بررسی مجدد برجام را مطرح کرده بود. طبعا “بررسی” مجدد توافق هسته‌ای با “برچیدن” آن تفاوتی جدی دارد.
یکی از برگ‌هایی که دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی رو کرد، موضوع مقابله با مهاجرین غیرقانونی و احداث دیوار در مرز مکزیک بود. ترامپ گفته بود که این بهترین و ساده‌ترین راه مقابله با ورود غیرقانونی مهاجرین به امریکاست.
احداث دیوار مرزی و هزینه اجرای این پروژه به بحث‌های داغی در امریکا دامن زد. ترامپ درباره تامین هزینه این دیوار گفته بود: ما این دیوار را ایجاد می‌کنیم و پول آن را از مکزیک می‌گیریم. رییس جمهور مکزیک بارها و از جمله ساعاتی پس از نخستین نشست خبری دونالد ترامپ اعلام کرد که مکزیک حاضر به تامین مالی یا مشارکت در احداث چنین دیواری نیست.
جان کلی، وزیر پیشنهادی ترامپ برای وزارت امنیت داخلی امریکا صراحتا گفته است که به باور او مشکل مهاجرت غیرقانونی با ایجاد یک “مانع روانی” حل نخواهد شد. حال بسیاری از مفسران می‌پرسند، اگر چنین است، آیا احداث چنین دیواری اصولا ضرورت دارد؟
یکی دیگر از وعده‌ها و شعارهای انتخاباتی دونالد ترامپ مربوط به مهاجرت و سفر مسلمانان به امریکا می‌شد. این شعار انتخاباتی باعث افزایش محبوبیت ترامپ در برخی از لایه‌های اجتماعی امریکا شد. ترامپ مدعی شده بود که سفر و مهاجرت مسلمانان به امریکا باعث افزایش خطر حملات تروریستی در این کشور می‌شود و از این رو، او بر آن است تا جلوی آن را بگیرد.
حال وزیر پیشنهادی او برای دادستانی کل امریکا، جف سشن موضعی کاملا متفاوت با موضع و رویکرد ترامپ درباره سفر و مهاجرت مسلمانان به امریکا بیان کرده است. جف سشن در جلسه پرسش و پاسخ کنگره امریکا گفت: من به این موضوع که باید جلوی ورود مسلمانان به امریکا را گرفت نه باور دارم و نه از آن دفاع می‌کنم.
همچنین بسیاری از پیروان دونالد ترامپ، مثل خود او بر این باورند که موضوع تغییرات جوی و آب و هوایی، صحت ندارد و نوعی خیال‌پردازی است. ترامپ بسیاری از توافق‌های مربوط به مقابله با تغییرات جوی را رد کرده و چنین توافق‌هایی را برای اقتصاد امریکا مضر خوانده است. او حتی گفته است که مایل به شرکت در چنین نشست‌ها و همایش‌هایی نیست.

اما وزیر پیشنهادی او برای وزارت خارجه امریکا، رکس تیلرسون گفته است: «اینکه امریکا در نشست‌های مربوط به تغییرات آب و هوایی شرکت کند، امر بسیار مهمی است.» تیلرسون افزوده که مقابله با خطر تغییرات جوی، موضوعی بین‌المللی است و یک همکاری جهانی را طلب می‌کند.
ترامپ در کارزار انتخاباتی خود بارها از شکنجه برای اعتراف‌گیری دفاع کرده بود. او گفته بود که “شکنجه موثر است” و قرار نیست که با افراد مظنون به فعالیت‌های تروریستی بنشینیم و گپ بزنیم، باید آن‌ها را وادار کنیم که حرف بزنند و شکنجه برای به حرف آوردن آن‌ها موثر است.
یکی از شیوه‌های شکنجه که مورد استفاده نهادهای امنیتی امریکا قرار می‌گرفته، “واتربوردینگ” است که نوعی القای حس غرق شدن یا”غرق مصنوعی” است. باراک اوباما استفاده از این شیوه را منع کرده بود.
برخلاف نظر دونالد ترامپ، هم رییس آینده سازمان سیا، مایک پمپئو و هم کاندیدای پیشنهادی ترامپ برای وزارت دادگستری، جف سشن استفاده از شکنجه “غرق مصنوعی” را غیرقانونی خوانده و گفته‌اند که از چنین شیوه‌هایی استفاده نخواهند کرد.