محمداشرف غنی رییس‌ حکومت افغانستان با تقرر افراد ناکارا در پست وزارت‌خانه‌ها در پی انحصار قدرت و جمع کردن ثروت برای انتخابات آینده است.
شماری از نماینده‌گان مجلس و آگاهان سیاسی می‌گویند که غنی عمداً افراد ناکارا را در وزارت‌ها به عنوان وزیر می‌گمارد تا قدرت در اختیار خودش باشد و وزرایی ناکارایی گوش به فرمان او باشند.
به باور آنان، غنی نه تنها در پی انحصار قدرت در دوران حکومت خود است، بل می‌خواهد برای انتخابات آینده آماده‌گی کامل اقتصادی و سیاسی را داشته باشد و به همین دلیل کمیتۀ تدارکات را تشکیل داده تا منابع اقتصادی را نیز در اختیار داشته باشد.
سیف‌الدین سیحون استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه کابل در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار می‌گوید: گماریدن افراد ناتوان و سربه زیر، سبب می‌شود تا وزیران بلی‌گوی برای غنی باشند و قدرت خود به خود در ارگ تمرکز پیدا کند.
استاد سیحون گفت: از طرفی هم، انحصار منابع اقتصادی افغانستان نیز توسط ارگ به منظور تمرکر قدرت و حفظ و بقای آن صورت می‌گیرد که یک نمونه آن کمیتۀ تدارکات است که به کانال ارگ ختم می‌شود.
به باور این استاد دانشگاه: تمرکز قدرت در ارگ سبب شده تا حکومت فعلی بیکارترین کابینه تاریخ افغانستان را رقم بزند و بدنام‌ترین حکومت که با تقلب روی کار آمد و با فساد گسترده در نهادهای دولتی به پیش می‌رود.
او می‌گوید: “زمانی‌که اشرف‌غنی مسوول پروسۀ انتقال مسالمت‌آمیز بود و با خارجی‌ها این پروسه را به پیش می‌برد؛ واضح و روشن بود که در پی به دست آوردن و انحصار قدرت با کمک خارجی‌ها است”.
استاد سیحون، پیشینۀ‌ تاریخی انحصار قدرت در افغانستان را یکی از عوامل تمرکز قدرت در ارگ تلقی کرده تاکید دارد که تاریخ افغانستان نشان می‌دهد که یک قوم همواره در پی انحصار قدرت بود و حتا به خاطر حفظ آن سایر اقوام را نادیده گرفته و از آن ابأ نداشته و آن را انکار نمی‌کنند.
در این حال، عزیز رفیعی رییس مجتمع جامعه مدنی افغانستان می‌گوید: “متاسفانه گروه‌های مافیایی قومی در افغانستان در تلاش در کنترل داشتن کل قدرت اند و همین طور آنانی که ادعا تنکوکرات بودن، طرفدار آزادی بیان و حقوق شهروندی را دارند نیز در پی انحصار قدرت در چنگال قبیله خود اند”.
آقای رفیعی، غنی را یک فرد قوم‌گرا تلقی کرده و می‌گوید: غنی عمداً افراد ناکارا را در وزارت‌خانه‌ها می‌گمارد تا در قدرت اختیار خود و قوم خودش باشد و هیچ‌گاه اجازه نمی‌دهد تا قدرت از کنترل او خارج ساخته شود.
او می‌گوید: در پشت سر دموکراسی و مردم‌سالاری حتا خارجی‌ها نیز از حکومت قبیله‌گرا در افغانستان حمایت کرده و می‌کند و این تنها غنی نیست که در پی انحصار قدرت در افغانستان است، بل اگر هرکسی که به قدرت برسد در پی انحصار قدرت توسط قبیله خود است.
رییس مجمع جامعه مدنی دلیل انحصار قدرت در افغانستان را عدم اعتماد اقوام نسبت به هم‌دیگر می‌داند و باور دارد که در طی ده‌ها سال گذشته افراد همواره تلاش کردند که قدرت در انحصار قوم خاصی باشد و این دیدگاه سبب بی‌اعتمادی سایر قوم در افغانستان شده است.
رفیعی هم‌چنان گفت: زمانی‌که بی‌اعتمادی به میان آمد، دیگر همه گروه‌ها و اقوام در پی انحصار قدرت می‌شوند و وضعیت فعلی افغانستان که حاصل چندین ده انحصار قدرت در افغانستان است، هم‌چنان ادامه خواهد داشت، مگر اینکه رهبران حکومت فعلی با نصب افراد شایسته این اعتماد را به مردم افغانستان برگردانند.
بااین حال شماری از شهروندان کابل نیز شاکی اند که تمرکز بیش از حد قدرت در ارگ سبب شده تا وزرا باوجود ده‌ها پست خالی در وزارت‌خانه‌ها صلاحیت مقرری را ندارند.
به گفتۀ یکی از این شهروندان کابل؛ با آنکه از وزیر امر فوق‌العاده داشته‌ام؛ اما به دلیل اینکه وزیر صلاحیت مقرری را ندارد، بعد از گذشت بیش از سه ما هنوز هم در پست مربوطه تقرر نیافتم.
این شهروند کابلی می‌گوید: امروز امر وزیر به اندازه یک نخود ارزش ندارد، مگر اینکه کسی را در ریاست‌جمهوری بشناسی و از طریق آن‌جا کارت پیش برود و به راحتی مقرر شوید.
او تاکید می‌کند که رییس‌ حکومت به جای دخالت در کار وزیران بهتر است که به مسایل کلان ملی بپردازد و به فکر تامین امنیت کشور باشد نه اینکه در فکر مقرری مامور و مدیر دفاتر و مکاتب باشد.
این سخنان در حالی ابزاز می‌شود که شماری زیادی از وزیرانی افغانستان از صلاحیت نداشتن در وزارت خود شاکی بود و حتا گفته می‌شود که وزیر صلاحیت مقرری یک فرد عادی وزارت‌خانه مربوطه خود را ندارد.