احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:ماندگار - ۲۴ میزان ۱۳۹۶
شماری از آگاهان روابط بینالملل میگویند، نشست چهارجانبۀ صلح که قرار است در کشور عمان برگزار گردد، به دلیل سهیم نبودن بعضی از قدرتهای منطقهیی در این نشست، منتج به نتیجۀ مطلوب نخواهد شد.
آنان در گفتوگو با روزنامۀ ماندگار میگویند که حکومت برای آوردن صلح به افغانستان، باید با دیپلماسی قوی، امریکا را متقاعد به شناختنِ سهم مشروع قدرتهای منطقهیی در تحولات افغانستان بسازد.
آکاهان روابط بینالمللی همچنان به این باور اند که با توجه به راهبرد تازۀ امریکا برای افغانستان، نشست عمان میتواند متفاوت و تأثیرگذار برای افغانستان باشد، اگر حکومت از آن درست استفاده کرده بتواند.
این گفتهها در حالی مطرح میگردد که وزارت امور خارجۀ کشور اعلام کرده است که قرار است افغانستان، پاکستان، چین و ایالات متحد امریکا گفتوگوهای چهارجانبه در بارۀ افغانستان را از سر بگیرند.
به گفتۀ مسوولان در وزارت خارجه، نشست چهار جانبۀ افغانستان، پاکستان، چین و امریکا به تاریخ بیستوچهارم ماه میزان در عمان برگزار خواهد شود. به گفتۀ آنان: چگونهگی مبارزه با هراسافگنی و آزمایش صداقت پاکستان، محورهای اصلی این نشست خواهند بود.
صبغت صبا، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه در این باره گفت: «در این نشست که معین سیاسی وزارت امور خارجه شرکت خواهد کرد و از امریکا و چین نیز نمایندهگان ویژۀ این کشورها شرکت میکنند و بالای دو محور بحث خواهد شد؛ مبارزه با تروریسم و راستیآزمایی پاکستان که در حضور چین و امریکا به تعهداتی که در این نشست خواهد کرد، آیا صادق خواهد بود یا نه».
دکتر عبداللطیف نظری، آگاه روابط بینالملل میگوید: نشست چهارجانبۀ صلح در عمان، کماکان منتج به یک نتیجۀ مطلوب برای افغانستان نخواهد شد؛ زیرا تنش در مناسباتِ افغانستان و پاکستان همچنان پابر جا است و نیز دو طرف دیدگاه خاص خودشان را نسبت به صلح و مخالفان مسلح دولت افغانستان دارند.
آقای نظری میافزاید که در کنار این، کشورهای رقیبِ امریکا مانند روسیه و ایران در نیز نشست عمان مشارکت ندارند، همانگونه که در نشستِ چند روز پیشِ مسکو برای صلحِ افغانستان امریکا حضور نداشت؛ بناً نشست چهارجانبۀ صلح در عمان چشمانداز روشنی را برای افغانستان ترسیم نمیخواهد کرد.
به باور این آگاه روابط بینالملل، نشست عمان بیشتر جنبۀ نمایشی و نمادین دارد. او میگوید: «پیچیدهگیهایی که در روابط روسیه و چین با امریکا وجود دارد، و همچنان تنشهایی که در مناسبات کابل و اسلامآباد وجود دارد سبب شده است که ما به این نشست امیدوار نباشیم».
دکتر نظری با اشاره به اینکه راهبرد امریکا برای افغانستان بیشتر برای منافع ملی امریکا طراحی شده است، خطاب به حکومت بیان کرد: «منافع ملی افغانستان ایجاب نمیکند که کشور ما وابستهگی خاصی به یک کشور داشته باشد؛ بناً حکومت باید نقشِ تمام جوانب درگیر و ذینفوذ در تحولاتِ افغانستان را به رسمیت بشناسد و آنها را در روند صلح افغانستان سهیم بسازد، در غیر آن، صلح افغانستان با توجه به بُعد منطقهیی و بُعد فرامنطقهیی آن، بدون مشارکت کشورهای منطقه و فرامنطقه نمیتواند منتج به یک نتیجه شود».
او همچنان اظهار داشت که اگر امریکاییها علاقهمندِ مشارکت قدرتهای منطقهیی در صلح افغانستان نیست، حکومت افغانستان باید بتواند با دیپلوماسی امریکا را متقاعد به نقش مشروع این قدرتها در تحولات افغانستان بسازد.
همزمان با این، محمد ناطقی، آگاه دیگرِ روابط بینالملل به این باور است که پنج نشستِ چهارجانبهیی که پیش از این برگزار شده بود، نتیجهیی نداشت و تقریباً به یک رسوایی متهی شد، اما نشستی که قرار است در عمان برگزار شود، اندکی از نشستهای پیشین متفاوتتر است.
آقای ناطقی میافزاید که تحولات جدید در افغانستان، راهبردِ تازۀ ایالات متحدۀ امریکا و موج حملاتی شدیدی که بر مواضع گروههای مسلح در این اواخر انجام شده است، نشان میدهد که نشست عمانِ متفاوت و تأثیرگذار خواهد بود.
این آگاه روابط بینالمللی اظهار امیداوری میکند که نشست چهارجانبۀ صلح در کشور عمان سبب شود که هم طالبان از ادامۀ جنگ در افغانستان ناامید شوند و هم پاکستانیها به این نتیجه برسند که جنگ راهحل نیست و راه صلح را دنبال کنند.
او به سران حکومت وحدت ملی پیشنهاد میکند که با دیپلماسی قوی، دیدگاه منسجم و با اعتماد به نفس وارد این نشست شوند و مطالبات و خواستههایشان را مطرح کنند.
با این حال، جنرال عتیقالله امرخیل آگاه مسایل سیاسی – نظامی میگوید: پاکستان برای بیرون کردن خود از انزوا، برگزاری این نشست را پیشنهاد کرده است.
این جنرال بازنشسته تاکید دارد که چون امریکا و اروپا و حتا چین پاکستان را متهم به حمایت از تروریزم کرده است؛ بنابراین پاکستان با پیشنهاد برگزاری این نشست میخواهد به جهان بگوید که حامی تروریزم نیست و تروریستان از خاک افغانستان برنامههای شان را طرحریزی میکند.
به باوراو: پاکستان سخت در تلاش است تا بااین نشست خود را برائت دهد که پاکستان در جنگ افغانستان نقشی ندارد و این خود افغانها هستند که باخود درگیر جنگ هستند.
امرخیل میگوید: افغانستان باید دراین نشست به جهانیان بگوید که پاکستان از تروریستان حمایت میکند و در جنگ افغانستان دخیل است، تنها دراین صورت است که این نشست برای ما سودمند خواهد بود.
او تاکید میکند: اما اگر افغانستان محافظه کاری کرده و از دخالت پاکستان در جنگ افغانستان و حمایت آنان از تروریستان چیزی نگوید، بدون شک این نشست نیز مانند سایر نشستها برای افغانستان سودی نخواهد داشت و بیهوده خواهد بود.
این نشست در حالی برگزار میگردد که امریکا در راهبرد جدیدش با صراحت پاکستان را حامی هراسافگنان خوانده و بالای این کشور فشارهایی را وارد ساختهاست.
گفتنی است که نخستین نشست چهارجانبۀ صلح میان کابل، پاکستان، چین و ایالات متحد امریکا در حاشیۀ نشست قلب آسیا در سال ۲۰۱۵ میلادی برگزار شده بود. پس از آن این کشورها، چهار نشست دیگر را در بارۀ گفتوگوهای صلح در کابل و اسلامآباد برگزار کردند و قرار بود ششمین دورِ نشست در ماه حوت سال ۱۳۹۴ برگزار شود، اما به گفتۀ مسوولانِ حکومت وحدت ملی، تعهدشکنی پاکستان در کار مبارزه با هراسافگنی و کشانده شدن طالبان بر میز گفتوگوهای صلح، سبب شدند که این سلسه این نشستها متوقف شوند.
Comments are closed.