احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
- ۰۳ جدی ۱۳۹۱
نشست پاریس به پایان رسید و طالبان یکبار دیگر موضعشان را با قاطعیت اعلام کرده، تا به اصطلاح حکومت افغانستان را شیرفهم کرده باشند. طالبان در جریان این نشست اعلام کرده اند که آنان حکومت و قانون اساسی افغانستان را به رسمیت نمیشناسند و همچنان اذعان داشته اند که آقای کرزی دست نشاندۀ ایالات متحده است و آنان با دست نشاندۀ امریکا مذاکره نمیکنند.
گزارشهای منتشر شده نشان میدهند که طالبان به خاطر اعلام چنین پیامی به فرانسه رفته بودند، اما رهبران آنان برای پختهکاری اعلام کردند که نمایندهگان طالبان در نشست پاریس، صلاحیت ابراز نظرات شخصی شان را خواهند داشت.
با آنکه نشست پاریس، نشستی به ابتکار حکومت افغانستان نبود، حتا از سوی حکومت افغانستان یک نشست غیر رسمی خوانده شد، ولی با آنهم تیم ریاست جمهوری نیز مثل سایر گروهها به آن نشست دعوت شده بودند. اگرچه پیش از آغاز این نشست ما گفتیم که نتیجهیی در پی نشست پاریس نیست و دلایل آن مشخص بود اما برخیها امیدواری داشتند دیدگاهها و مواضع طالبان انعطاف پیدا کرده و بنابراین، نشست پاریس میتواند زمینۀ بیشتر گفتوگوهای صلح را مهیا سازد که سوگمندانه در نهایت، عکس این موضوع و آنگونه که ما انتظار داشتیم، ثابت گردید.
البته طالبان بارها حکومت افغانستان را یک حکومت دستنشانده خوانده و قانون اساسی افغانستان را هم مغایر ارزشهای امارت شان میدانند، ولی جناب کرزی همواره این دیدگاه را بنابر دلایلی، دست کم گرفته و به آب کوبیدنش در هاون، ادامه داده است.
اما، وجوه تازهیی که در این نشست دیده شده، یکی، میل طالبان به گفتوگو با گروههای اپوزیسیون بوده است؛ با کسانی که دیروز جبهۀ مقاوت را در برابر طالبان شکل داده بودند، و اینکه طالبان چه منظوری دارند، هنوز معلوم نیست؛ اما به نظر میرسد که طالبان هم اپوزیسیون حکومت را ذیحق میداند.
و دوم، موضع خنثای حزب اسلامی قابل توجه است که نمایندهگان آن گروه، نه مثل طالبان قانون اساسی و حکومت افغانستان را رد کرده اند و نه هم تمایل شدید به مذاکره نشان داده اند. چون آن گروه تنها با خروج نیروهای جامعۀ جهانی مخالفت دارند که تحقق این امر در سال ۲۰۱۴، آرزوی حزب اسلامی را برآورده میسازد.
اما، آنچه مشکل اصلی به شمار میرود، نیروی جنگی طالبان است که امنیت مردم را افغانستان گرفته است. بنابراین، تردیدی نیست که تمام این مذاکرات، بیشتر برای کشانیدن طالبان به پروسۀ صلح است، ولی گروهای دیگر سود بیشتری را خواهند جست.
اکنون که طالبان یک بار دیگر تقاضای حکومت افغانستان رد کرده اند، این به چه معناست؟
طالبان تصور میکنند که با خروج نیروهای خارجی، نیروهای امنیتی افغانستان در برابر آنان توان مبارزه را ندارند و در نتیجه آن گروه پیروز خواهند شد، به همین دلیل با تحقیر و توهین به سینۀ پروسۀ صلح دست رد میزنند. شاید این خیال باطلی باشد که طالبان را فرا گرفته، اما این خیال زمانی واقعی جلوه میکند که آقای کرزی و همراهانش مذبوحانه در تلاش ادامۀ این برنامۀ ناکام اند.
شاید ادامۀ این پروسۀ ناکام، گروههایی چون حزب اسلامی را به پای میز مذاکره بکشاند، اما هیچگاهی بر تغییر موضع طالبان که بیشتر به اشاره پاکستان حرکت میکنند، موثر نخواهد بود. بنابراین، بسیار محتمل است که ادامۀ این روش، مسیرهای مناسب دیگرِ دستیابی به صلح را نیز ببندد. در هر حال، آنچه ثابت شده این است که راه آقای کرزی به ترکستان است. حالا اگر آقای کرزی هر قدر بر موضعش پافشاری کند، به جز برباد دادن فرصتهای مناسب مردم افغانستان نیست. بنابراین، بهتر خواهد بود که آقای کرزی آبرومندانه مسیر کارش را عوض کند و از این گفتوگوهای بیهوده دست بکشد.
Comments are closed.