گزارشگر:منوچهر - ۰۸ جدی ۱۳۹۱
به تاریخ سیزده دسمبر سال جاری، کشتییی که از ترکیه عازمِ یونان بود، غرق شد و در این سانحه، ۲۱ شهروند افغانستانی که به گونۀ قاچاق رهسپار اروپا شده بودند، جانهایشان را از دست دادند.
اکنون دولت افغانستان هیأتی را به اروپا فرستاده تا جنازۀ کشتهشدهگانِ این حادثه را تحویل بگیرد.
جنگهای سیساله، راه مهاجرت مردم افغانستان را به کشورهای مرفه باز کرد و رسیدن به آن سوی آبها، هدف مهمی شد که هیچ نوع ممانعت قانونی را برنمیتابید. مردم از راه کوه، جنگل، دشت، دریا و هر راه ولو پُرخطر، سعی میکردند خود را به کشوری آرام و آباد برسانند و این مسأله کمکم به یک رسم معمول تبدیل شد که تا هنوز ادامه دارد.
با روی کار آمدنِ روند جدید در افغانستان، انتظار میرفت که روند مهاجرتهای کتلهیی بهویژه از راه قاچاق پایان یابد. اما سوگمندانه که این موضوع، خیال باطلی بیش نبود. حکومت آقای کرزی سیاستهایی را پیشه کرد که نه تنها روند مهاجرت پایان نیافت، بل مثل گذشته ادامه یافت. حتا راههای قانونیِ مهاجرت نیز بسته شد و فضا برای مهاجرتهای قاچاقی، بیش از پیش مساعد گشت.
به صورت عموم، دلایل عمدۀ مهاجرتهای غیرقانونی در دورۀ آقای کرزی موارد زیر اند:
۱- نبود سرپناه، یکی از عوامل عمدۀ مهاجرتهای کتلهیی و غیرقانونی است. عملکرد حکومت در راستای تهیه سرپناه برای شهروندانش، بسیار ضعیف بوده است، طوری که ما در ده سال گذشته کمتر شاهد اسکانِ شهروندان بدون سرپناه بوده ایم. حتا آنانی که در کشورهای همسایه در شرایط ناگوار بهسر میبرند، به جای اینکه به افغانستان برگردند، راه درازترِ رفتن به اروپا را انتخاب میکنند و این سفر نیز به جز از راه قاچاق و تحمل خطرات جانی میسر نیست. بر فرض اگر حکومت در کار تطبیق پروژههای جذب و اسکان مهاجرین موفق میبود، بسیاری از آنها به میهن باز میگشتند.
۲- عامل دیگر مهاجرت، نبود شغل است که از دیرباز هموطنانِ ما را به دیار هجرت رهسپار ساخته است. نسلی از بیکاران افغانستان هر روزه در چهارراههای شهرهای بزرگ منتظر کار اند و کاری وجود ندارد. حکومت در سالهای گذشته چنان غرق مسایل سیاسی بوده که کمتر به یاد این معضل اجتماعی افتاده است. امید بر آن بود که بهرهبرداری از معادن زیر زمینی، پی گرفتن پروژههای عمرانی و… باعث خواهد شد که مردم از بیکاری نجات یابند؛ اما نه تنها که چنین نشد، بل برخی از پروژههای عمرانییی را که شرکتهای خصوصی بهراه انداخته بودند، از سوی کارگران پاکستانی اشغال شد بدون اینکه حکومت بازخواستی کرده باشد. به اینگونه، شهروندانِ رنجور از بیکاری، به مهاجرتهای غیرقانونی دست زدند.
۳- دلیل دیگر میتواند نبود… ادامه صفحه ۶
حکـومت مسوول اصلیِ…
امکانات تحصیلی باشد که نسل جوانِ ما به آن سردچار اند. سالانه ده هزار جوان از آزمون کانکور باز میمانند و به دانشگاهها راه پیدا نمیکنند. نیاز بخشی کوچکی از این جوانان با دانشگاههای خصوصی مرفوع میگردد، اما همه این توانایی مالی را ندارند که درسشان را با پول ادامه بدهند. در تمام این مدت حکومت یک بار هم فکر نکرده است که این همه جوان پس از ناکامی در آزمون کانکور به کجا میروند و چه میشوند. تردیدی نیست که مسبب بسیاری از ناهنجاریهای اجتماعی، همین جوانانِ تحصیل ناکردهاند. بسیاری از جوانان کشور سعی میکنند تا با مهاجرت به کشورهای خارجی، آیندۀ مطمینتری برای خود دستوپا کنند.
۴- عامل دیگر میتواند سیاستهای نادرست و ناروای آقای کرزی باشد که آیندۀ تاریکی را برای مردم افغانستان ترسیم کرده است؛ چنانکه بحث مذاکره با طالبان و خروج نیروهای خارجی از افغانستان، هراسی را در دلِ مردم انداخته است. بیتردید که همه از سالهای پس از ۲۰۱۴ نگران و مضطرباند. افزون بر آن، تمایلات آقای کرزی به انحصار قدرت نیز به تقویت این نگرانی کمک میکند و این خود میتواند دلیلی باشد برای گریز مردم از کشور.
۵- و سرانجام عوامل دیگری چون: نبود امنیت و رفاه، قوانین دستوپاگیر اجتماعی، فقر، زنستیزی، طالبپروری و… که در کل، مجموعۀ کلانی از دلایل فرار از افغانستان را شکل میدهند.
تردیدی نیست که آقای کرزی به عنوان شخص اول مملکت، در زمینۀ ایجاد رفاه، تأمین امنیت و زدودنِ عواملی که در بالا ذکر شد، ناکام بوده است. او در سالهای زمامداریاش چنان در زدوبندهای سیاسی غرق شد که وظایف اصلیاش را فراموش کرد. فرصت، حمایت، پول و امکاناتی را که آقای کرزی در اختیار داشت، کافی بود تا افغانستان به یک وضعیت نسبی خوب برسد. اما او علاوه بر آنکه این فرصتها و امکانات را فدای مسایل شخصی و گروهیاش کرده، حتا این کشور را تا آستانۀ فروپاشی رسانده است. از همینرو، مسوول کشته شدن ۲۱ شهروند افغانستان در آبهای یونان، کسی جز حکومت آقای کرزی نیست که هنوزهم سعی دارد به سیاستهای نادرستِ خویش ادامه دهد.
Comments are closed.