احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:هارون مجیدی/ یک شنبه 15 دلو 1396 - ۱۴ دلو ۱۳۹۶
شماری از آگاهان مسایل روابط بینالملل و اعضای مجلس نمایندهگان میگویند که «ماه عسل» روابط پاکستان و امریکا به سرانجام رسیده و این رابطه کمترین حد ممکن آن رسیده است.
به گفتۀ آنان، حکومت باید به دور از علایق ایدیولوژیک و ذوقزدهگی سیاسی، منافع ملی را در اولویت قرار دهد که نه هند دوست همیشهگی و نه پاکستان دشمن همیشهگی ما است.
دکتر فرامرز تمنا، رییس مرکز مطالعات استراتژیک وزارت خارجۀ افغانستان میگوید: پس از خروج تدریجی نیروهای خارجی از کشور، اهمیت تاکتیکی پاکستان در سیاست خارجی ناتو و امریکا کاهش بسیار ملموس پیدا کرد و در این فرصت، نیاز ناتو و امریکا به پاکستان اندک شده است.
او در ادامۀ سخنانش گفت: امریکا به نتیجه رسیدند که پاکستان همکار جدی و صادق در مبارزه با تروریسم نیست و حالا رابطۀ این دو کشور به کمترین حد ممکن رسیده است. آقای تمنا میگوید که رابطۀ ماه عسل امریکا با پاکستان به پایان رسیده است.
به باور رییس مرکز مطالعات استراتیژیک وزارت خارجه، در فصل کاهش همکاری پاکستان با امریکا، بینیازی امریکا به پاکستان، نزدیک شدن رابطۀ افغانستان با امریکا، نزدیکی روزافزون هند با امریکا و نزدیکی روزافزون هند با اسراییل از علتهای عمده در این فصل است.
رییس مرکز مطالعات استراتژیک وزارت خارجۀ افغانستان، رابطۀ جدید امریکا با پاکستان در پنج مرحله چنین خلاصه میکند: «مباحث لفظی بود که از تویت آقای ترامپ آغاز شد. قطع کمکهای نظامی با پاکستان، قطع کامل کمکهای اقتصادی خواهد بود و پیش میشود که در مرحلۀ چهارم وضع تحریمهای گسترده در برابر پاکستان خواهد بود و مرحلۀ پنجم که شدیدترین ضربه در رابطۀ این دو کشور خواهد بود، حملۀ امریکا بر پایگاههای تروریستان در قلمرو خاک پاکستان خواهد بود».
آقای تمنا در پاسخ به این پرسش که در این میان افغانستان چه باید کند؟، میگوید: «تنها راه گریز از وضعیت نامناسب امنیتی افغانستان، قفل شدن ما با امریکا و ناتو است، تنها ارتباط نداشته باشیم، اقتصاد و امنیت ما باید قفل شود تا تهدید در برابر افغانستان، تهدیدی در برابر امریکا، فرانسه و کشورهای دیگر شمرده شود و این پیوند با هنر و مهارت ویژهیی ساخته میشود».
در این حال، دکتر جعفر مهدوی، نمایندۀ مردم کابل در مجلس نمایندهگان، میگوید: حکومت باید به دور از علایق ایدیولوژیک و ذوقزدهگی سیاسی، منافع ملی را در اولویت قرار دهد. او تصریح کرد که نه هند دوست همیشهگی و نه پاکستان دشمن همیشهگی ما است.
به باور آقای مهدوی: مسوولان حکومت باید در تنظیم سیاست خارجی کشور، علایق ایدیولوژیک و رفتارهای سلیقهیی را کنار گذاشته و منافع ملی را در اولویت قرار دهند.
دکتر مهدوی با بیان اینکه حوزۀ روابط بینالملل با محاسبات ریاضیکی قابل محاسبه و سنجش نیست، تأکید کرد که در این عرصه نمیتوان نتایج روابط انسانها را از قبل پیشبینی کرد. بنابراین، دشوار است که بدون در نظر گرفتن مناسبات کلی منطقهیی، صرفاً سیاستهای دولت ترامپ را در قبال افغانستان و پاکستان بررسی کرد.
این عضو مجلس با اشاره به عملکردهای یکساله دولت ترامپ در مسایل سیاست خارجی و با استناد به نظریات تیورسینهای مطرحی چون «بنر» و «یوشکا فیشر»، تصریح کرد که عدم قطعیت در سیاست خارجی به یکی از ویژهگیهای اصلی سیاست دولت امریکا تبدیل شده است.
آقای مهدوی با بیان اینکه به ناهمآهنگی و اختلاف نظر در سیاست خارجی میان رییسجمهور و وزیر خارجۀ امریکا، گفت: «در موضوع جنگ با طالبان، آقای ترامپ به صراحت اعلام کرد که با طالبان مذاکره نمیکند و دیگر باب گفتوگو بسته شده و آنها با طالبان در میدان جنگ تصفیه حساب میکنند، اما یک ساعت بعد آقای تیلرسون گفت که ما همچنان بر سیاست گفتوگو با طالبان پافشاری داریم».
دکتر مهدوی جایگاه افغانستان در سیاست خارجی امریکا را حاشیهیی دانسته گفت: «ای کاش ما در مناسبات سیاست خارجی امریکا به عنوان یک شریک استراتژیک جایگاه میداشتیم. مشکل این است که توجه امریکا در مورد افغانستان در راستای ایدۀ «ایندیا پاسیفیک» است. یعنی اهمیت افغانستان برای دولت ترامپ به دلیل جدی بودن تهدید چین به عنوان یک رقیب استراتژیک است».
او بیان داشت که مطابق بررسیهای انجام شده، چین تنها کشوری است که میتواند در آیندۀ هژمونی امریکا را در جهان تهدید کند.
این نمایندۀ مردم کابل در پارلمان، برآیند سیاست خارجی دولت کنونی امریکا باتوجه به اعلان استراتژی جدید آن کشور در جنوب آسیا و افغانستان را فشار بیشتر بر پاکستان دانست و اظهار داشت که تا حدودی معادله را به نفع افغانستان تغییر داده است، اما در صورتی که حکومت به جای توجه به منافع ملی و وحدت ملی همچنان بر طبل نفاق سیاسی و اجتماعی و انحصار بکوبد، این فرصت محدود نیز از دست خواهد رفت.
همزمان با این، اسلامآباد نگرانی خود را در مورد احتمال حملۀ نظامی امریکا بر پناهگاه امن تروریستان در داخل خاک پاکستان ابراز کرده است.
قصر سفید با نشر اعلامیهیی گفته بود که دونالد ترامپ بر بنیاد راهبرد جدید واشنگتن برای جنوب آسیا به ارتش امریکا اجازه داده تا به پناهگاههای امن دهشتافگنان در داخل خاک افغانستان و پاکستان حمله کند.
خرم دستگیر خان، وزیر دفاع پاکستان در واکنش به این اعلامیه قصر سفید گفت: «ما میخواهیم به امریکا این را تصریح کنیم که پاکستان یک کشور مستقل است و استقلال آن باید احترام شود.»
وزیر دفاع پاکستان در صحبت با رسانهها میگوید که کشور اعلامیه قصر سفید را «بهگونۀ بسیار جدی» بررسی میکند. خرم دستگیر خان گفت که صدور چنین اعلامیهها میتواند تلاشهای صلح در افغانستان را «منحرف» کند.
این مقام ارشد حکومت پاکستان اضافه کرد که امریکا به جای صدور همچو اعلامیه که به گفتۀ او، میتواند هر گونه تعبیر شود، باید با پاکستان مشوره کند.
در همین حال، جنرال کینیت مک کینزی، یک مقام ارشد اردوی ایالات متحده میگوید که در حال حاضر ارتش آن کشور طرحی برای انجام عملیات نظامی در داخل خاک پاکستان ندارد.
Comments are closed.