سرانجام در تاریخ ۲۳ فبروری ۲۰۱۸، ساخت‌وسازِ پروژۀ تاپی در افغانستان گشایش یافت. دو سال قبل، نخستین کلندِ این پروژه بر زمینِ ترکمنستان فرو رفت اما اکنون کارِ این پروژه در افغانستان آغاز شده و از این رهگذر، خبرِ خوش و امیدوارکننده‌یی برای مردمِ ما به ارمغان آمده است.
مسلماً منفعتِ اساسیِ پروژۀ تاپی که همان دست‌یابی به گاز ترکمنستان است، به هندوستان و پاکستان به عنوان خریدارانِ عمدۀ آن تعلق می‌گیرد، ولی افغانستان نیز با نقش محوریِ ترانزیتیِ خود می‌تواند از مزایایِ جانبیِ آن عمیقاً بهره‌مند گردد.
«تاپی» بیست‌وسه سال قبل مطرح شده بود، اما کارِ آن در سال‌های پسین در ترکمنستان آغاز شد و روز گذشته نیز افغانستان و به‌ویژه ولایت هرات با استقبالِ زایدالوصف، نخستین کلندِ احداثِ این پروژه را در خود حس کردند. اما مهم‌ترین نکتۀ مسرّت‌باری که از این پروژه در افغانستان متصور است این‌که: خط تاپی می‌تواند سببِ تحققِ نسبیِ امنیت در افغانستان و اشتغال برای بخشی از لشکرِ بیکار در این سرزمین گردد.
این نکته، توجه مردم افغانستان را بیش از سایرِ مزایایِ این پروژه به خود جلب کرده است. پاکستان که خود از خریداران و مصرف‌کننده‌گانِ عمدۀ این گاز شمرده می‌شود، چاره‌یی ندارد جُز این‌که در تأمین امنیتِ این خط در افغانستان همکاری به خرج دهد. اگرچه انتظار نمی‌رود که رقابت‌ها و خصومت‌هایِ دیرینۀ پاکستان و هند و دامنۀ جنگ‌های نیابتی‌ِ‌شان در منطقه از میان برود، اما تاپی به‌دلیلِ منافعِ اقتصادیِ مشترکی که میان دو کشور ایجاد می‌کند، به خطی سرخ برای عدمِ تعرض و یا منطقه‌یی سبز برای همکاری تبدیل خواهد شد. با این حساب، این امیـدواری قویاً وجود دارد که هر دو کشور در تأمین امنیت در افغانستان در مسیر تاپی همکاری کنند.
اطلاعیۀ طالبان در خصوص حمایت از تاپی، این نکته را ثابت می‌کند که پاکستان اراده ندارد که امنیتِ این پروژه را مختل بسازد. طالبان به عنوان یک گروه مهمِ نظامی در افغانستان، یکی از طرف‌هایِ فرعیِ قراردادِ تاپی در حصۀ تامین امنیتِ آن به‌شمار می‌آید و عواید اقتصادی و فرصت‌هایِ سیاسیِ‌ِ جدیدی را برای خود از این رهگذر مساعد می‌سازد.
افزون بر این‌ها، پروژۀ تاپی به عنوان یکی از متغیرهای بزرگِ شکل‌گیریِ روابط اقتصادی میان کشورهای منطقه، می‌تواند بار دیگر افغانستان را در کانونِ توجهاتِ منطقه‌یی قرار بدهد. زیرا اگر قرار باشد که افغانستان ناامن باشد و جنگ در مسیر این خط قطع نگردد، نخستین کلندهای این پروژه ابداً نمی‌تواند به کلندهایِ سرنوشت‌سازِ بعدی وصل گردد. پیشنهاد ما به دولت افغانستان این است که با حزم و درایتِ کامل، از فرصتِ پیش‌آمده نهایتِ استفاده را برده و برای تحققِ صلحِ ریشه‌دار در افغانستان و منطقه تلاش کند.
تاپی می‌تواند منطق تعامل قدرت‌های رقیب بر سرِ افغانستان را که اکثراً به این کشور به چشم میدان جنگ‌های نیابتی نگاه کرده‌اند، متحول بسازد. این تحول به‌شرط دیپلماسی فعال و دوراندیشانۀ حکومتِ ما می‌تواند صفحۀ سفیدی را برای همکاری‌های منطقه‌یی و شکل‌گیریِ یک نظم امنیتیِ جدید در محور افغانستان بگشاید.
اکنون دیپلماسی و ظرفیتِ دولتِ افغانستان، شرط اساسی برای سمت‌وسودهیِ مطلوب به این پروژه و استفاده از آن در جهت رسیدن به امنیتِ پایدار در همکاری منظم با کشورهای منطقه است. افغانستان، چشمۀ دومِ تاپی پس از ترکمنستان محسوب می‌شود. یک دیپلماسی کارا می‌تواند تاپی را از زمینِ افغانستان به سمتِ همکاری‌های بیشتر و دامنه‌دارترِ اقتصادی، امنیتی، فرهنگی و سیاسی سوق دهد و در نهایت از دلِ این پروژه، یک الگوی نوین برای مجموعه‌های امنیتی و نظم‌های منطقه‌یی تعریف و ترسیم کند.