جریان‌ها و چهره‌های سیاسی مطرح افغانستان از طرح وفاق ملی حمایت کردند. در نشستی‌که به همین مناسبت دیروز دوشنبه، ۲۱ حوت در کابل برگزار شده بود، سخنرانان با واکاوی چالش‌های حکومت وحدت ملی گفتند که آنان در زیر چتر «وفاق ملی» مصمم به پیدا کردن راه‌حل‌های «همه‌شمول» و «همه‌پذیر» اند.
احمدولی مسعود، رییس عمومی بنیاد شهید احمدشاه مسعود و از طراحان «طرح وفاق ملی» در این نشست گفت که مردم و نخبه‌گانِ کشور با این طرح موافق هستند.
سخنرانان دیگر این نشست خاطر نشان کردند که طرح وفاق ملی «بستر و اساس» برای مردم و تاریخِ امروز و فردای افغانستان است.
وفاقِ ملی؛ ضرورت ملی و تاریخی
احمدولی مسعود در این نشست گفت که طرح آجندای ملی را که سال‌ها پیش به دولت ارایه کرده بودیم و طرح دولت حدت ملی را پیش از انتخابات ۲۰۱۴ و طرح وفاق ملی را با حکومت جدید آغاز کردیم به هدف جلوگیری از بحران بوده است. همه امروز به اطمینان رسیده‌‌اند که مردم و نخبه‌گانِ کشور با این طرح موافق هستند.
آقای مسعود می‌گوید که چارچوب «طرح وفاق ملی» به عنوان یک چارچوب ارزشی از بهر گذار از وضعیت بحران به وضعیت مطلوب ریخته شده است.
به گفتۀ او: «وفاق ملی یک ضرورتِ ملی و تاریخی در وضعیت حساس کشور است و چارچوب این طرح، هم جنبۀ ملی دارد، هم جنبۀ وطنی دارد، هم جنبۀ اسلامی و سیاسی دارد و هم جنبۀ جهانی».
احمدولی مسعود می‌گوید: ما معتقد به بسیج مردم در محور طرح وفاق ملی هستیم تا بتوانیم کشور را از وضعیت بحرانی به وضعیت مطلوب و عادی ببریم.
او می‌گوید: سال‌هاست دعوت، تلاش، انرژی و برنامۀ ما در محور وفاق ملی می‌چرخید و در این جریان، طرح‌هایی را برای حکومت پیشین و نیز طرح حکومت وحدت ملی را برای طرف‌های متقابل انتخابات سال ۱۳۹۳ ارایه کردیم.
طراح طرح آجندای ملی به این باور است که هم در گذشته و هم در شرایط کنونی، طرحِ وفاق ملی را برای سلامت ملی افغانستان ارایه کرده‌اند، نه برای طمع و امتیازگیری.
آقای مسعود با اشاره به این‌که وفاق ملی میراثِ اندیشه‌های قهرمان ملی افغانستان شهید احمدشاه مسعود است، می‌گوید: «حاصلِ مبارزات، جهاد و مقاومت و جان‌فشانی‌های مردم افغانستان وفاق ملی بود. افغانستان بدون یک‌پارچه‌گی، هم‌گرایی و وفاق، قطعاً به حیات خود ادامه داده نمی‌تواند».
به گفتۀ احمدولی مسعود، صدای وفاق ملی برای جلوگیری از واگرایی قومی، انحصارگرایی، تمامیت‌خواهی و فساد بلند شده است.
گذار از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب
احمدولی مسعود در بخشی از سخنانش به وضعیت افغانستانِ بعد از ایجاد حکومت وحدت ملی اشاره کرد و گفت که در شرایط کنونی نظامِ افغانستان در حالت تعطیل به سر می‌برد و قانون پامال شده است.
آقای مسعود می‌افزاید که انواع فساد اعم از فسادِ سیاسی، قومی و اداری در نظام کنونی به اوج رسیده و حکومت در خلای قانونی با بحران مشروعیت دست‌وپنجه نرم می‌کند.
به گفتۀ طراحِ آجندای ملی: «حکومت وحدت ملی با فرمان‌ها اداره می‌شود. بلندپایه‌گان این حکومت به مصوبات پارلمان احترام قایل نیستند؛ موادِ قانون یکی پی دیگر نقض می‌شود؛ حکومت نه براساس قانون اساسی به حیاتش ادامه می‌دهد و نه براساس توافق‌نامۀ سیاسی ایجاد این حکومت؛ بناً بی‌جا نیست که گفته می‌شود، نظامِ افغانستان تعطیل است».
انتخابات یا بدیل
رییس جریان آجندای ملی با بیان این‌که «انتخابات بدیل» ندارد، می‌گوید: با آنکه عمر حکومت وحدت ملی رو به پایان است، اما دیده می‌شود که رهبران آن«اراده و آماده‌گی» برای برگزاری انتخابات ندارند.
آقای مسعود اظهار داشت که اگر حکومت پیش از پایان دورۀ قانونی‌اش انتخابات را برگزار نکند و در تلاشِ سیر در مسیرهای غیر ملی باشد و یا هم بخواهد به هرنوع ممکن به حیات نامشروع و غیر قانونی خود ادامه بدهد، برای جلوگیری از عمیق‌شدن بحران در کشور، آنان و جریان‌های سیاسی توافق خواهند کرد تا یک تصمیم قطعی گرفته و «بدیل» را ارایه کنند.
احمدولی مسعود بیان داشت که نمی‌خواهند افغانستان را غرق در تعصبات قومی، انحصارگرایی، تمامیت‌خواهی و بی‌بندوباری ببینند. او تأکید کرد که انتخابات «ترجیح»شان است، اما «کوچکترین نشانه‌یی» برای برگزاری آن را در حکومت نمی‌بینند.
او یک بار دیگر تأکید کرد که اگر انتخابات برگزار نگردد، با توافقِ جریان‌های سیاسی افغانستان «قطعاً بدیلِ» حکومت وحدت ملی را ارایه خواهند کرد تا به گفتۀ او: «به قانون‌مندی و نظام‌مندی وصل شویم، بحران مشروعیت را پایان ببخشیم و از سقوط نظام جلوگیری کنیم».
آقای مسعود از جامعۀ جهانی خواست تا جریانِ «آجندای ملی» و «طرحِ وفاق ملی» را حمایت کنند و نیز بر حکومت فشار بیاورند تا «انتخاباتِ شفاف» برگزار کند.
رییس عمومی بنیاد شهید احمدشاه مسعود هم‌چنان افزود که اگر حکومت به این خواستِ مردم و جریان‌های سیاسی تمکین نکرد، باید جامعۀ جهانی از ارایۀ طرح بدیلِ حکومت وحدت ملی از سوی جریان‌های سیاسی حمایت کند.
با جان و دل از طرح وفاق ملی حمایت می‌کنیم
حامد کرزی، رییس‌جمهور پیشین کشور در این مراسم اظهار داشت که از طرحِ «وفاق ملی» حمایت می‌کند و به این باور است که این طرح «بستر و اساس» برای مردم و تاریخِ امروز و فردای افغانستان است.
آقای کرزی افزود که دعوت مردم افغانستان به جمع‌شدن در محور طرح وفاق ملی، وظیفۀ انسان و وطنی است و به همین خاطر با «جان و دل» از این طرح حمایت می‌کند.
رییس‌جمهور پیشین کشور با اشاره به این‌که به صدای وفاق ملی در گوشه‌گوشۀ افغانستان لبیک گفته خواهد شد، می‌گوید که وفاق ملی از آن‌جا که آرمان شهید احمدشاه مسعود است، باید جدی گرفته شود، زیرا به گفتۀ او: «تمام مبارزات قهرمان ملی یکطرف، یک حرف بسیار پختۀشان یکطرف که گفته بود: حتا به اندازۀ پکولم در افغانستان جا باشد، از آن دفاع می‌کنم».
او هم‌چنان تأکید کرد که به توجه به طرح وفاق ملی باور دارد که افغانستان به مسیر درستی در حرکت خواهد بود.
آقای کرزی هم‌چنان از کارنامه‌های شهید احمدشاه مسعود به نیکویی یاد کرد و گفت که حتا آنانی که در برابر قهرمان ملی می‌جنگیدند، او را دوست داشتند.
وفاق ملی ما را به توافق مشترک رهمنایی می‌کند
عمر داودزی رییس کمیتۀ سیاسی شورای حراست و ثبات در نشست طرح وفاق ملی، ضمن حمایت از این طرح گفت: عمر حکومت وحدت ملی به پایان نزدیک شده، اما این حکومت فرصت‌ها را از دست‌داده و حتا نتوانسته که توافق‌نامۀ سیاسی و جرگۀ تعدیل قانون اساسی را دایر کند.
آقای عمر داودزی افزود: مردم، جریان‌های سیاسی و به‌ویژه شورای حراست و ثبات توقع داشتند که در دوسال از عمر حکومت وحدت ملی موافقت‌نامۀ سیاسی عملی شود، اما حکومت از انجام این کار عاجز آمده است.
آقای داودزی گفت: برخی از مصلحت‌های ملی و بین‌المللی سبب شد تا مردم و نهادهای سیاسی و ملی، بگذارند تا حکومت به کار خود ادامه دهد، اما او تأکید کرد که به مجرد به پایان رسیدن عمر حکومت وحدت ملی اجازۀ تمدید آن را به هیچ صورت نمی‌دهند و حتا نمی‌گذارند یک روز آن را تمدید کنند.
او گفت: اگر دولت مردان واقعاَ به دموکراسی باور دارند انتخابات را برگزار کنند، خود را نامزد کنند و اگر برنده شدند باز به کار خود ادامه دهند، اما مردم اجازۀ تمدید ادامه عمر این حکومت را به حتا یک روز هم نمی‌دهند.
رییس کمیتۀ سیاسی شورای حراست و ثبات خاطر نشان کرد که حکومت وحدت ملی آمار دقیق تلفات روزمرۀ نیروهای دفاعی – امنیتی و افراد ملکی را پنهان می‌کند، در حالی روزانه بیش از صد نظامی تلف می‌شوند و همراه با تلفات ملکی از ۲۰۰ – ۳۰۰ تن تلفات دارند.
او گفت: با تمام این تلفات هنوز رهبران حکومت بلوف‌های خنده‌ آور می‌زنند، رهبران حکومت می‌گویند که ما دشمن را «می‌خوریم» و «تکه‌ و پارچه» می‌کنیم و ….، اما باید گفت که حکومت وحدت ملی در راستای تأمین امنیت، اقتصاد و پروژ‌ه‌های زیربنایی ناکام بوده است.
آقای داودزی با اشاره به چالش‌های اخیر حکومت وحدت ملی، گفت: تا پایان عمر حکومت وحدت ملی کمتر از یک‌سال باقی مانده است، اما حکومت هیچ تمایلی به برگزاری انتخابات شفاف و عادلانه که برای تمام مردم افغانستان قابل قبول باشد، ندارد.
آقای داودزی افزود که برای مردم افغانستان هیچ‌ گزینه‌یی جز انتخابات قابل قبول نیست و باید حکومت برای برگزاری انتخابات شفاف و عادلانه به موقع آماده‌گی خود را بگیرد.
آقای داودزی با ستایش از طراحی برنامۀ وفاق ملی، گفت: در حال حاضر ما نیاز جدی به وفاق ملی داریم تا در صورت برگزار نشدن انتخابات به راه‌حل اساسی دیگر دست‌یابیم. گزینۀ وفاق ملی ما را به یک توافق مشترک در رابطه به سرنوشت کشور رهنمایی می‌کند.
آقای داودزی با اشاره به تعدیل قانون اساسی کشور، گفت: تعدیل قانون اساسی باید به اساس پیش‌فرض‌های قانونی صورت گیرد. هم‌چنان او افزود که چارچوب قانون اساسی برای ما از ضروریات ارزنده است و باید انتخابات به اساس این چارچوب برگزار شود.
حکومت وحدت ملی یا شرکت اجاره‌یی
همزمان با این، انورالحق احدی رییس جبهه نوین ملی نیز از طرح وفاق ملی حمایت کرده و در سخنانی گفت: در حالی‌که کشور ما با چالش‌های متعددی روبه‌رو است و بحران‌ درگوشه گوشۀ کشور در حال بروز است، ما نیازمند یک طرح ملی که بتواند این سرنوشت را تغییر دهد، هستیم. به باور آقای احدی، طرح وفاق ملی توانایی و ظرفیت شناسایی و ارایه بدیل برای این چالش‌ها را دارد.
او گفت: «امروز ما در بخش امنیت، اقتصاد و …، به بحران مواجه هستیم و این بحران در سلول‌های جامعۀ ما رخنه کرده است، اما باید برای آن راه‌حل اساسی سنجیده شود».
آقای احدی با اشاره به بی‌ثباتی‌ اخیر در حکومت وحدت ملی، گفت: حکومت وحدت ملی به‌سان یک شرکت اجاره‌یی عمل می‌کند، در این نظام گماشتن افراد به اساس معامله صورت می‌گیرد، وقتی یک طرف راه‌حل به چالش‌ها پیدا می‌کند، طرف دیگر درگیر چالش و بحران می‌شود.
رییس جبهه نوین ملی گفت: هیچ اعتمادی وجود ندارد که حکومت یک انتخابات شفاف و همه جانبه را راه‌اندازی کند، اگر انتخابات نیز برگزار شود پُر از دست‌اندازی حکومت خواهد بود و نتیجۀ چنین انتخاباتی برای مردم افغانستان قابل قبول نیست.
او گفت: حکومت با وعده‌های دروغین خود می‌خواهد بالای مردم کلاه بگذارد، اما در عمل هیچ برنامه‌یی برای برگزاری انتخابات ندارد.
آقای احدی حکومت را به قانون‌شکنی متهم کرده گفت که حکومت فعلی قانون را زیر پای کرده است، بناَ برای سرنوشت ملت مکانیسم دوم باید مد نظر گرفته شود.
در این حال، محمد ناطقی نمایندۀ شورای ایتلاف نجات، ضمن اعلام حمایت این شورا از طرح وفاق ملی، گفت: مردم افغانستان پیوند‌های ناگسستنی دارند و هیچ‌گاه این پیونده‌ها از هم نمی‌گسلد.
آقای ناطقی افزود که نشست بن خوب آغاز شد، اما پس از آن چالش‌ها و کج‌روی‌ها آغاز شد که برخی از آن میراث حکومت گذشته نیز است. اما این تشتت‌ها در حکومت پیشین به‌نحوی اداره شد و در حکومت فعلی افزایش یافته است.
آقای ناطقی با اشاره به بی‌اعتمادی در رابطه به برگزاری انتخابات، گفت: انتخابات پارلمانی شاید برگزار شود، اما انتخابات ریاست‌جمهوری با چالش جدی و مداخلۀ حکومت دچار است.
هم‌چنان، عطا محمد نور والی بلخ در پیامی که به مناسبت نشست وفاق ملی فرستاده بود، از این طرح اعلام حمایت کرد. در پیام آمده است که طرح وفاق ملی در حال حاضر یکی از نیاز‌های جامعه است و از این طرح حمایت همه جانبه می‌کنیم.
در پیام آقای نور هم‌چنان تذکر رفته که برای عبور از چالش‌های موجود به طرح جامع وفاق ملی نیاز است تا بتوانیم در چارچوب آن بحران کنونی را مهار کنیم.
در قسمتی از این پیام با اشاره به چالش‌های اخیر حکومت وحدت ملی و تنش‌ها میان ارگ و بلخ آمده که حمایت‌های پیهم در رابطه به موضع‌گیری‌های اخیر ما نشان داد ما راه حق را پیش‌ گرفته بودیم و این حمایت نشان از نارضایتی مردم از حکومت مرکزی بود.
آقای نور گفته که نسبت گفت‌وگو با ارگ تمام اختیارات خود را به هیأت رهبری حزب جمعیت داده است تا با حکومت مرکزی رأی‌زنی کنند.
او گفته که ما خواهان اصلاحات در نهادهای امنیتی، انتخابات و نظام هستیم که به اساس ارادۀ مردم تصمیم گرفته شود.
گفتنی است که جریان سیاسی آجندای ملی زیر چتر وفاق ملی در پی پیدا کردن راه حل‌ها برای بیرون شدن از وضعیت نابه‌سامان کنونی است و کارگزاران آن گفته‌اند که در آیندۀ نزدیک و پس از مشورت و رأی‌زنی‌ها راه حل‌های پیشنهادی را همه‌گانی می‌سازند.