وزیر صحت عامه می‌گوید آمارهای آنان نشان می‌دهد که در سال جاری کمک‌های جهانی به سکتور صحت افغانستان تا به صد میلیون دالر کاهش یافته است.
فیروزالدین فیروز که دیروز شنبه در محفلی به مناسبتِ «روز جهانی صحت» صحبت می‌کرد گفت که کاهش کمک‌های جهانی و محدودیت منابع مالی در این بخش از مشکلات اساسی ارایۀ خدمات صحی در کشور محسوب می‌شود.
به گفتۀ وزیر صحت عامه، کاهش کمک‌ها بالای برنامه‌های انکشافی خدمات صحی کشور نیز تأثیر گذاشته است.
آقای فیروز می‌گوید: «منابع کمک کننده برای مردم افغانستان روزبه‌روز کاهش می‌یابد. تمویل کننده‌گان افغانستان کمک شان به مردم افغانستان را محدود کرده اند. محدودیت امسال نسبت به سال گذشته، ۱۰۰ میلیون دالر را نشان می‌دهد».
به گفتۀ آقای فیروز: نبود بودجه در سکتور صحت سبب شده است که هزینۀ اختصاصی سالانه برای هر شهروند افغانستان نیز اندک باشد.
وزیر صحت عامه با بیان این‌که دسترسی به خدمات صحی حق هر شهروند کشور است و سکتور صحت برای تحقق این امر نیاز به منابع مالی بیشتر دارد، اظهار داشت: «در حال حاضر در افغانستان سالانه مبلغ ۵ دالر برای هر فرد جهت دریافت خدمات صحی برای سکتور صحت اختصاص داده شده است که این مبلغ نسبت به دیگر کشورهای جهان بسیار اندک بوده و سکتور صحت نیاز به منابع مالی بیشتر مبنی بر بلند بردن خدمات صحی در کشور دارد».
فیروزالدین فیروز می‌گوید که سکتور صحت با وجود کمبود منابع مالی، پیشرفتهای «قابل ملاحظه‌یی» در راستای بهبود عرضۀ خدمات صحی داشته است. آقای فیروز تأکید دارد که میزان مرگ و میر مادران از ۱۶۰۰ تن در هر صدهزار تولد زنده در سال ۲۰۰۲، به ۳۹۶ تن در هر صدهزار تولد زنده در سال ۲۰۱۵ کاهش یافته است.
این مقام وزارت صحت بیان داشت که در سال ۲۰۰۲ حدود ۹ درصد مردم به خدمات صحی دسترسی داشتند، اما اکنون این رقم با افزایش مراکز صحی، با فاصلۀ یک ساعت با پا به ۶۰ درصد و با پیمودن فاصله دو ساعت با پا، به ۹۰ درصد افزایش یافته است.
آقای فیروز می‌گوید که برای فراهم کردن منابع مالی داخلی برای سکتور صحت، مسوولان این وزارت طرح‌های پیشنهاداتی را به حکومت پیشکش کرده است که بر اساس آن، باید مالیۀ شکر و تنباکو افزایش یابد.
او افزود: «وزارت صحت عامه طرحی را با حکومت کشور و همکاران بین‌المللی خویش شریک ساخته است که در آن، بیشتر روی وضع مالیات بالای وارد کننده‌گان کالاهای مضر از جمله تنباکو و دیگر محصولات که با استفاده از آن، صحت انسان را آسیب می‌رساند تاکید صورت گرفته است و با تطبیق این طرح‌ها، نه‌تنها عواید داخلی کشور بیشتر می‌شود، بلکه بودجۀ وزارت صحت عامه نیز افزایش میابد».
همزمان با این، مجیب‌الرحمن سمکنی، رییس کمیسیون صحت در مجلس نماینده‌گان در این نشست گفت که هدف از تحلیلِ روز جهانی صحت، جستجوی راه‌های مناسب برای افزایش دسترسی مردم به خدمات صحی است.
آقای سمکنی افزود که سکتور صحت باوجود چالش‌های پیشرو، توانسته است که عرضۀ خدمات صحی را در کشور بهبود ببخشد و سطح دسترسی مردم را به خدمات صحی بلند ببرد.
در سوی دیگر، داکتر ریک پیپرکورن، نمایندۀ سازمان صحی در افغانستان می‌گوید که در چند سال اخیر در افغانستان، پیشرفت‌هایی در سکتور صحت صورت گرفته که سازمان صحی جهان در آن نقش بارز داشته است.
او افزود که سازمان صحی جهان تلاش دارد تا در سال‌های آینده به همکاری وزارت صحت عامۀ افغانستان، خدمات صحی با کیفیت را در نقاط دور دست کشور فراهم کنند.
هرچند براساس گزارش بانک جهانی، ارایۀ خدمات صحی در سال‌های اخیر در افغانستان بهبود یافته است، اما به باور این بانک، برای عرضۀ خدمات صحی با معیارهای جهانی، افغانستان راه درازی در پیش دارد.
در گفته‌های وزیر صحت عامه در حالی مطرح می‌شود که بر بنیاد آمار رسمی سال گذشتۀ مالی، بودجۀ وزارت صحت به ۲۵۵ میلیون دالر می‌رسید، اما در سال روان این بودجه به دلیل کم‌شدن کمک‌های جهانی، به ۱۵۰ میلیون دالر کاهش یافته است.
کمبود منابع پولی سبب شده است که وزارت صحت عامه برخی پیشنهاداتی را برای افزایش بودجه در این بخش روی دست گیرد.
گفتنی است که براساس ارقام وزارت صحت افغانستان، در حال حاضر، هزینۀ سالانۀ هر شهروند افغان در بخش صحت، پنج دالر است؛ در حالی که به گفتۀ وزیر صحت، حتا در برخی کشورهای عقب‌مانده، این رقم به بیش از ۲۰ دالر می‌رسد.