یک منبع نزدیک به جنرال دوستم می‌گوید که معاون اول ریاست‌جمهوری، روز دوشنبه، به افغانستان بر می‌گردد؛ اما منبع دیگر می‌گوید که فردا(امروز شنبه) آمدن جنرال دوستم نهایی می‌شود.
بشیراحمد ته‌ینج، از نزدیکان جنرال دوستم، به روزنامۀ ماندگار گفت: زمان آمدن جنرال دوستم هنوز مشخص نیست. او گفت که ما مطالبات و خواست‌های خود مان را ]به ریاست‌جمهوری[، مطرح کرده‌ایم و تا زمانی که خواست‌ها پذیرفته نشود، آمدن معاون اول رییس جمهور به کشور، مشخص نیست.
در همین حال کارگر اوغلی، یکی دیگر از نزدیکان جنرال دوستم، به روزنامه ماندگار می‌گوید: «آمدن جنرال صاحب به افغانستان، انشاالله تا فردا نهایی می‌شود.» او زمان دقیق آمدن جنرال دوستم را نمی‌داند.
پیش از این، بی بی سی، به نقل از معاون دوم ریاست جمهوری گفته بود که جنرال دوستم دوشنبه این هفته به کابل برمی‌گردد. به اساس برخی گزارش‌های نشر شده، از توافقات بین جنرال دوستم و غنی، در خصوص برگشت او به وطن این‌است که دوستم پس از بازگشت خانه‌نشین خواهد بود و به کارش بر نخواهد گشت؛ موردی که نزدیکان جنرال دوستم، آن را تایید یا رد نمی‌کنند.
نوع برخورد با جنرال دوستم و بیش از دوسال تبعید شدن او، یکی از پرسروصداترین بحث‌های سیاسی حکومت وحدت ملی است. اما سوال اساسی با توجه به برخوردی که در تبعید کردن او به ترکیه، از جانب غنی با او شده است، این‌است که آیا او در انتخابات آینده از غنی حمایت خواهد کرد و آیا نقش او به عنوان نماینده مردم اوزبیک مانند گذشته‌ها پررنگ خواهد بود؟
کارگر اوغلی، در مورد این‌که آیا این بار هم جنرال دوستم در انتخابات آینده کنار غنی خواهد بود، می‌گوید: جنرال دوستم در مورد تکت انتخاباتی آینده با مردم و اعضای حزب‌اش مشوره کرده و سپس تصمیم خود را اعلام خواهد کرد.
کارگر اوغلی، در مورد این‌که آیا جنرال دوستم پس از برگشت به افغانستان به ایتلاف نجات برای افغانستان وفادار خواهد ماند؟ گفت: بدون شک وفادار خواهد بود؛ چون این ائتلاف را خود او ایجاد کرده است.
کارگر اوغلی و برخی از نزدیکان او در مورد این‌که آیا او در انتخابات آینده کنار غنی خواهد بود، می‌گویند: او در این مورد با مردم و اعضای حزب جنبش اسلامی مردم افغانستان مشوره خواهد کرد.
اما شماری از فعالان مدنی در گفت وگو با روزنامۀ ماندگار، به آمدن دوستم به افغانستان شک دارند و در عین حال بدین باور اند که این بار جنرال دوستم، در تکت انتخاباتی غنی را همراهی نخواهد کرد.
این فعالان مدنی، بدون اینکه نام شان در گزارش ذکر شود، می‌گوید: دوستم شاید هرگز بر نگردد؛ اما به یاد داشته باشیم که حتا آمدنش به هیچ وجهه به اوضاع افغانستان کمک نمی‌کند. اگر تغییری هم متصورباشد، به نفع نظام و برنامۀ استراتیژیک نظام نیست.
به باور آنان، غنی امکان بودنش را در همه تکت‌ها از دست داده است. حتا فاشیست‌های پشتون، توان آوردن و حمایت او را ندارند. هرچند امریکایی‌ها هنوز فکر می‌کنند غنی مهرۀ ارزان تر است.
در حالی خبر برگشت جنرال دوستم منتشر می‌شود که حکومت افغانستان پیش از این چندین بار از بازگشت آقای دوستم به افغانستان جلوگیری کرده است و در یک مورد، حکومت مانع نشست هواپیمای حامل آقای دوستم به میدان هوایی مزار شریف شده بود.
جنرال عبدالرشید دوستم یک و نیم سال پیش که در آن زمان گفته شد برای یک سفر صحی به ترکیه رفته است، تعبید شد. مدتی پس از رفتن آقای دوستم، رولا غنی، بانوی نخست، گفت که حکومت آقای دوستم را تعبید کرده است؛ اظهاراتی که با واکنش‌های گسترده رو به رو شد. سپس دفتر خانم غنی اعلام کرد از گفته‌های او برداشت نادرست صورت گرفته است.
جنرال دوستم، معاون اول ریاست جمهوری، متهم به آزار و اذیت و تجاوز جنسی رقیب سیاسی‎اش احمد ایشچی است. تاکنون دادگاهی، حکمی در این مورد صادر نکرده است؛ اما ظاهراً به دلیل همین اتهام به او اجازه برگشت به افغانستان داده نمی‌شود.
هرچند بسیاری‌ها، این تبعید را سیاسی دانسته و آن را به سرکوب طالبان در ولایات شمالی از سوی جنرال دوستم پیوند می‌دهند که گویا رییس جمهور و تیم ارگ علاقه‌ای چندانی به سرکوب این گروه‌ها ندارد.
شاید به همین دلیل بود که دو شنبه هفته پیش، نیروهای کماندو، نظام‌الدین قیصاری یکی از تاثیر گذار ترین چهره‌های ضدطالبانی را در ولایت فاریاب بازداشت کرده و به کابل انتقال دادند.
بازداشت نظام الدین قیصاری، فرمانده پولیس ولسوالی قیصار و نمایندۀ ارشد جنرال دوستم در امور نظامی در ولایت فاریاب، سبب اعتراضات گستردۀ مردمی در ۹ ولایت شمالی شده و ده‌‌ها هزار نفر، در یازده روز گذشته، خواستار آزادی این فرمانده کلیدی آقای دوستم و بازگشت بدون قید و شرط خود او هستند.
در کنار این، چها روز پیش، سران ائتلاف ملی برای نجات افغانستان در ولایت بلخ، در یک نشست خبری هشدار دادند که آنها خود برای آوردن جنرال دوستم اقدام خواهند کرد.
محمد محقق، معاون ریاست اجرایی حکومت وحدت ملی و یکی از بنیان گذاران ائتلاف ملی برای نجات افغانستان در این نشست گفت:” تا حالا به حکومت می‌گفتیم جنرال دوستم را به افغانستان برگرداند؛ اما دیگه نمی‌گوییم، خود ما این کار را می‌کنیم. اگر بحران می‌آید بگذار بیاید، باز کسانی مسوول به میان آمدن بحران اند که عامل این همه جنجال هستند.”
به نظر می‌رسد که دیدار معاون رییس جمهور با جنرال دوستم نیز به نحوی به اعتراضات روزهای اخیر پیوند داشته باشد و احتمالا حکومت افغانستان با بازگرداندن جنرال دوستم با این روش در پی خاموش ساختن اعتراضات گسترده مردمی در شمال است.
شش روز پیش، معاون دوم ریاست جمهوری که ظاهراً در مراسم تحلیف رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه به این کشور رفته بود، در یک خبرنامه پس از نخستین دیدار با جنرال دوستم گفته بود، اکنون بیش از هر زمانی حضور آقای دوستم در افغانستان مهم است و تأکید کرده بود که برگشت آقای دوستم می‌تواند در زمینۀ صلح، برگزاری انتخابات و تحکیم وحدت ملی تاثیر گذار باشد.