افزایش قیمت دالر در برابر پول افغانی پای مسوولان بانک مرکزی را به مجلس نماینده‌گان کشانید.
خلیل الله صدیق که دیروز دوشنبه ( ۲ میزان) از طرف اعضای مجلس نماینده‌گان برای توضیح در رابطه به کاهش قیمت پول افغانی در برابر دالر در بازارهای کشور، به این نهاد فرا خوانده شده بود، گفت: بانک مرکز توان کنترول و جلوگیری از بلند رفتن قیمت دالر در برابر پول افغانی را ندارد.
آقای صدیق، می‌گوید که افزایش ناامنی در کشور، بحران‌های اجتماعی و کاهش تولیدات داخلی از مهم‌ترین عامل‌اند که سبب افزایش یک‌باره‌گی بهای دالر در برابر پول افغانی در چند روز اخیر شده است.
به گفتۀ او، درسال‌های گذشته، زمانی‌که بهای یک دالر در بازارهای افغانستان به ۵۰ افغانی یا بیش ازآن می‌رسید، وضعیت اقتصادی کشور خوب بود و رشد اقتصادی در افغانستان ۱۶درصد بود. چیزی که به گفتۀ او، در آن هنگام در بسیاری ازکشورها نبوده است.
اما او اضافه می‌کند که افزایش ناامنی، بحران‌های اجتماعی و کم‌شدن تولیدات در داخل کشور، برافزایش بهای دالر تاثیر گذاربوده است که به باور او،” اکنون قابل کنترول هم نیست.”
رییس بانک مرکزی بحران‌های اقتصادی در کشورهای همسایه از جمله ایران را از دیگری عوامل می‌داند که بر افزایش بهای دالر در افغانستان تاثیر گذار بوده است.
آقای صدیق به نماینده‌گان مجلس تصریح کرد که قرار است که در ماه نوامبر مرحله دوم از تحریم‌های امریکا بر ضد ایران وضع شود که این نیز بدون شک می‌تواند بر بلندرفتن قیمت دالر در افغانستان نقش خود را داشته باشد.”
رییس بانک مرکزی گفت که بالا رفتن بهای دالر زیاد نگران کننده نیست، زیرا که نوسانات در اسعار به معنی بحران اقتصادی نیست.
آقای صدیق با تاکید افزود که درحال حاضر بانک مرکزی، بیش از ۷ میلیارد دالر ذخیره دارد و نیاز نیست که افغانستان از کشورهای بیرونی درخواست کمک کند.
اما، بیشتر آگاهان باور دارند؛ زمانی که درآمد یک کشور از راه صادرات‌اش افزایش یابد، تقاضا نیز برای پول ملی آن کشور بیشتر می‌شود و این می‌تواند سبب افزایش ارزش پول ملی در آن کشور شود.
اما از سوی دیگر اگر ارزش صادرات یک کشور نسبت به واردات‌اش به پیمانه اندکی افزایش داشته باشد؛ در این‌صورت ارزش پول ملی آن کشور با توجه به وضعیت تجاری کشورهای شریک‌اش، کاهش میابد.
اما به باور آگاهان، افت ارزش پول افغانی، مُهر تایید بر ناتوانی حکومت وحدت ملی در تامین امنیت و نیز مدیریت وضعیت سیاسی و اقتصادی این کشور است. در روزهای پسین افزایش بهای دالر سبب افزایش قیمت بسیاری از کالاها در افغانستان شده که نگرانی جدی شهروندان را ایجاد کرده است.
پیش از این برخی گزارش‌های نشر شده از ولایت‌های مرزی افغانستان نشان می‌دهد که پول‌های دالر از کشور به بیرون از مرزهای افغانستان یعنی ایران قاچاق می‌شود.
نیروهای امنیتی در ولایت هرات گفته‌اند که بیش ۱۳ تن را تا هنوز در رابطه به این موضوع بازداشت کرده‌اند. هم‌چنان شورای امنیت ملی هفتۀ گذشته اعلام کرده که برای جلوگیری از قاچاق پول دالر به ایران تمرکز بیشتر را به‌خرچ خواهد داد.