همه‌ساله وقتی، روند گفت‌وگوهای صلح درافغانستان داغ می‌شود، پاکستان به تکاپو افتاده و با تغییر لحن اعلامی خود، تلاش می‌کند اسلام‌آباد را حامی صلح افغانستان نشان دهد، روند صلح افغانستان نیز طبق معمول، وقتی سر زبان‌ها می‌افتد که جنگ‌جویان طالبان در فصل سرما توان مقاومت شان در میدان جنگ را از دست داده و به لانه‌های امن در مناطق قبایلی پاکستان پناه می‌برند. همه‌ساله با نزدیک شدن این فصل، رهبران طالبان تمایلاتی را بروز می‌دهند که گویا این گروه برای حل مشکل جنگ از راه صلح آماده‌گی گرفته اند، حکومت در تلاش برای صلح سرگرم می‌شود و طالبان نیز در فصل سرما که فرصتی است برای تضعیف و سرکوب این گروه، از میدان جان سالم به‌در می‌برند.
تاکتیک یاد شده از روزی که مسأله صلح با گروه طالبان مطرح شده، همه‌ساله در فصل سرما تکرار می‌شود، اما با پایان این فصل، تاریخ کاربرد این تاکتیک نیز به پایان رسیده و آتش جنگ در کشور دوباره شعله‌ور می‌شود. اسلام‌آباد نیز بر اساس آنچه که از نقش‌های این کشور در چندین دور، داغ شدن مسأله صلح روشن شده است، نقش مبتکر، زمینه‌ساز ومجری تاکتیک صلح طالبان را همه‌ساله به عهده دارد، این کشور هرازگاهی پافراتر نیز گذاشته با ابراز وجود در نقش سخنگوی غیر مستقیم طالبان تمایل یا عدم تمایل این گروه به صلح را به گوش حکومت افغانستان رسانده است. نقش پاکستان را در روند صلح و جنگ افغانستان به نقشِ رمانیک داستان می‌توان تشبیه کرد که جنگ‌جویانی در یک فصل سرد و نفس گیر قرار است از پای در آیند توسط این قهرمان با یک بازیِ هوش‌مندانه‌یی به‌نام صلح از نابودی نجات می‌دهد. جنگ در گرما و صلح در سرما طوری که پاکستان در آن نقش محوری دارد همه‌ساله تکرار می‌شود و صلح نیز تا سال بعد و یک فصل سرد دیگر به باد فراموشی سپرده می‌شود.
با رسیدن فصل سرمای امسال نیز وزارت داخلۀ افغانستان مدعی است که رویکرد تهاجمی طالبان به رویکرد دفاعی تغییر شکل داده است. علاوه بر تشدید حملات ارتش، سرما بزرگترین عاملی محسوب می‌شود که قوت جنگجویان طالب را در میدان جنگ محدود کرده است. سابقه نیز دارد که جنگویان طالبان در زمستان به صورت محدود در میدان‌های جنگ باقی می‌مانند و اکثراً به پناه‌گاه‌های امن شان در آن سوی خط دیورند می‌روند و آماده‌گی دوام جنگ برای سال بعد را می‌گیرند.
هرچند تلاش‌های اخیر در پیوند به صلح افغانستان بی‌پیشینه بوده و غیر قابل مقایسه با تلاش‌هایی است که سال‌های پیش در این پیوند صورت گرفته است، تا چند ماه پیش از این گرچه ایالات متحدۀ امریکا از تلاش‌هایی که در پیوند به صلح صورت می‌گرفت، حمایت می‌کرد حضور نماینده به صلاحیت این کشور در نشست‌های چهارجانبه برای صلح که نماینده‌گان افغانستان، پاکستان، چین و امریکا به منظور تشویق طالبان برای گفت‌وگو با حکومت افغانستان چندین دور گردهم آمدند گواه این امر است، در باز شدن دفتر طالبان در قطر که به منظور زمینه‌سازی گفت‌وگوهای صلح صورت گرفت نیز امریکا نقش محوری داشت، اما اولین‌بار است که ایالات متحده پذیرفت که به شکل مستقیم با گروه طالبان گفت‌وگو کرده و برای گفت‌وگوهای رویارو بین هیأت حکومت افغانستان و طالبان زمینه‌سازی می‌کند. هر چند تاکنون این زمینه فراهم نشده، اما بعید نیست که با تغییرات جدی‌یی که در موضع دو طرف وارد شده است، امریکا و طالبان به توافقی دست یابند و زمینۀ مذاکرات بین حکومت و طالبان نیز مساعد شود.
پاکستان اما در این ارتباط مثل گذشته عمل می‌کند، این کشور علی‌رغم آنکه از دید اعلامی در گذشته و حال مدعی حمایت از روند صلح افغانستان است و به قول گلبدین حکمتیار به دلیل تقبل بیشترین آسیب از هراس‌افگنی قربانی تروریسم است و می‌خواهد با آن مقابله کند، اما در عمل نه تنها کوچکترین گامی به جهت صلح افغانستان برنداشته بلکه تا جایی که توانسته آن را تخریب کرده است. تا همین چند روز پیش که مذاکرات سه‌جانبه، افغانستان، پاکستان و چین در کابل دایر شد، وزیر خارجۀ افغانستان تعهدات پاکستان را عملی ناشده عنوان کرده گفت که امیدوار است این تعهدات عملی شود.
پاکستان در تلاش بود که مذاکراتی که هفتۀ پیش بین امریکا و طالبان درابوظبی صورت گرفت را در اسلام‌آباد میزبانی کند و خود نقش محوری در آن به عهده بگیرد، اما به دلائلی این طرح اسلام‌آباد به ثمر ننشسته و امارات میزبانی این نشست را به عهده گرفت. گفته می‌شود که پاکستان در این نشست خواست‌هایی را نیز به نیابت از طالبان مطرح کرده که مورد پذیرش قرار نگرفته است، برحسب گزارش‌ها اسلام‌آباد خواهان توقف حملات هوایی و کماندویی نیروهای امنیتی افغانستان علیه طالبان که در جریان آن غالباً افراد کلیدی و فرماندهان قطعات سرخ طالبان هدف قرار می‌گرفته، بوده است.
در کمتر از دو هفتۀ گذشته وزیر خارجۀ پاکستان دوبار به کابل سفر کرده است، در سفر دور قبلش که در بیست‌وچهارم قوس امسال به منظور اشتراک در دومین دور نشست‌های سه‌جانبه افغانستان، چین و پاکستان صورت گرفت، او هدف اصلی سفرش را اعتمادسازی عنوان کرد، با گذشته کمتر از ده روز دوباره برای جلب اعتماد افغانستان وارد کابل شد و مقام‌های حکومت افغانسان به گفت‌وگو نشست این همه نشان می‌دهد که پاکستان در این دور گفت‌وگوهای صلح نیز تلاش‌های مفصلی را روی دست گرفته است، اما پرسش جدی آنست که این بار نیز تلاش‌های پاکستان در محور استراتژی گذشته این کشور معطوف به حمایت از دوام جنگ صورت می‌گیرد یا ماهیت این تلاش‌ها متفاوت است؟ از لحن اعلامی پاکستان به هیچ وجه نمی‌شود به سیاست اعمالی این کشور پی برد، یا بهتر است از آنچه که تاکنون تجربه شده عملکرد پاکستان را معکوس گفته‌های مقامات این کشور بدانیم.
بعید به نظر می‌رسد که پاکستان علی‌رغم جدیت امریکا برای برقراری صلح در افغانستان سیاست‌های گذشته خود را تجدید نظر کرده و به صلح در کشور متقاعد شده باشد، اسلام‌آباد منافع ثابتی را در دوام جنگ افغانستان تعریف کرده و به ساده‌گی از آن دست بردار نیست، البته ممکن است بخشی از این منافع این کشور از یک روندی زیر نام صلح نیز تأمین شود که با این وجود تلاش‌های اخیر مقام‌های این کشور در ارتباط صلح افغانستان را در همین پیوند می‌توان تفسیر کرد، اما مشکل کار این است که اسلام‌آباد از روند صلح نیز همان توقعی را دارد که در میدان جنگ به دنبال آن است. پاکستان طالبان را روی پیش‌شرط‌های انعطاف ناپذیر و ایدیولوژیک این گروه که به منظور توافق صلح با امریکا مطرح شده تا کنون ثابت نگه داشته و شرایط مذاکرات را دشوار ساخته است. گزینۀ خروج نیمی از نیروهای امریکایی که هم اکنون در پنتاگون زیر بررسی است، ازجملۀ این شرایط است.
پاکستان در این روند تلاش می‌کند که گفت‌وگوها و توافقاتی معطوف به صلح را به نفع خود مدریت کند، اما حکومت افغانستان که در نتیجۀ بیرون ماندن از مذاکراتی معطوف به صلح بین امریکا و طالبان در امارات کمی خشمگین نیز است، به آن ساده‌گی که امریکا با طالبان ممکن است به توافق برسد، در روند صلح موافقت نخواهد کرد. ازدیاد حملات هوایی و کماندویی که هم اکنون طالبان را سخت زیر فشار قرار داده بخشی از این واکنش حکومت است، تقرر وزیران جدید در سکتور امنیتی که به صلح با طالبان معتقد نیستند احتمال افزایش حملات نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان بر طالبان را تقویت کرده است، با این وجود تشدید حملات جنگی حکومت علیه طالبان آن هم در فصل سرما که نه پاکستان و نه طالبان توقع آن را نداشتند بزرگترین مانعی است که فراروی صلحی با تعریف پاکستان در افغانستان ایجاد شده است. این حملات اگر به همین شکل ادامه یابد یا روند گفت‌وگوهای صلح را به کلی مختل می‌کند یا آنکه معادلۀ صلح را از کنترل پاکستان خارج کرده و حکومت افغانستان را در آن سهیم می‌سازد.