احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:روحالله بهزاد - ۰۵ دلو ۱۳۹۷
نمایندهگان امریکا با طالبان روز دوشنبۀ هفتۀ گذشته در قطر دیدار و گفتوگو را آغاز کردند. هرچند هویت نمایندهگان دو طرف مذاکره کننده تاکنون معرفی نشده اند، اما گفته میشود که رهبری نمایندهگی امریکا را در این گفتوگوها، زلمی خلیلزاد به دوش گرفته است. همچنان گفته میشود که طالبان هشت تن را برای مذاکره به این نشست فرستاده اند که ریاست این گروه به دست شیر محمد عباس استانکزی است.
در حالی که جزییات این گفتوگوها تاکنون فاش نشده است، اما منابع طالبان به رسانهها گفته اند که نمایندهگان طالبان و امریکا روی برخی موارد به توافق رسیده اند. به نقل از رسانهها، محور اصلی گفتوگوهای نمایندهگان امریکا و طالبان در این نشست، خروج نیروهای امریکایی و استفاده نشدن از خاک افغانستان در برابر امریکا بوده است.
برخی منابع به روزنامۀ ماندگار میگویند که طالبان در مذاکرات قطر به امریکاییها تعهد و تضمین داده اند که از القاعده و داعش حمایت نمیکنند و از افغانستان هیچگاه منافع امریکا تهدید نمیشود. منابع میافزایند که در مقابل، امریکاییها متقبل شده اند که تمام نیروهای خود را از افغانستان خارج کنند و به جنگ با طالبان پایان دهند.
این چهارمین دیدار طالبان با هیأت مذاکره کنندۀ امریکایی برای پایان جنگ افغانستان است. پیش از این، گروه طالبان دوبار در قطر و یکبار در شهر ابوظبی با هیأت امریکایی دیدار کرده بود. در سه دور پیش، طالبان از امریکاییها خواهان آزادسازی زندانیان این گروه، بیرون کشیدن نام سران طالبان از فهرست سیاه سازمان ملل و بازگشایی و به رسمیت شناختن دفتر این گروه در قطر شده بودند.
در دور اخیر این گفتگوها که در ابوظبی برگزار شده بود، حکومت وحدت ملی نیز هیأتی را به آنجا فرستاده بود تا با گروه طالبان گفتوگو کند، اما نمایندهگان طالبان نمایندهگان حکومت افغانستان را به حضور نپذیرفتند. طالبان اعلام کرده اند که حکومت وحدت ملی «دست نشاندۀ امریکاییها» است و به همین دلیل با سران این حکومت گفتوگو نمیکنند، بلکه با امریکاییها گفتوگو میکنند؛ اما موقف رسمی حکومت همواره این بوده است که بدون توافق حکومت افغانستان، گفتوگوهای صلح به نتیجهیی نخواهد رسید.
همزمان بااین، محمداشرف غنی در واکنش به این دیدار گفته است که روی خروج نیروهای امریکایی از افغانستان به سادهگی بحث صورت گرفته نمیتواند.
آقای غنی در حاشیۀ نشستِ داووس در سویس گفته است که در این موضوع گروه وسیعتری از بازیگران باید دخیل باشند. او اظهار داشته است که نیروهای امریکایی صرف به خاطر افغانستان در این کشور حضور ندارند، بلکه برای حفاظت از امنیت امریکا نیز در افغانستان مستقر اند.
غنی همچنان گفته است که وظیفۀ خلیلزاد روی یک میز آوردن طالبان و حکومت افغانستان است تا در چارچوب آن، به مسایل بزرگتر مانند حضور امریکا و دیگر موضوعات پرداخته شود.
در عین حال، شورای عالی صلح روز پنجشنبه اعلام کرد که آمادۀ گفتوگو با طالبان است. سخنگوی این شورا در صحبت با رسانهها ابراز امیدواری کرد که دیدار طالبان با نمایندهگان امریکا در قطر، آخرین دیدار باشد. او از زلمی خلیلزاد خواست تا زمینۀ گفتوگوی حکومت و شورای عالی صلح را با طالبان فراهم کند.
همزمان با چهارمین دور دیدار رسمی نمایندهگان طالبان و ایالات متحدۀ امریکا، محمدعمر داوودزی، نمایندۀ ویژۀ رییس حکومت برای اجماع منطقهیی صلح در دومین دور سفرهای منطقهیی خود روز چهارشنبۀ هفتۀ گذشته به چین رفت.
ملابرادر رییس دفتر قطر شد
در جریان مذاکرات طالبان و نمایندهگان امریکا، شورای رهبری طالبان اعلام کرده اند که ملا عبدالغنی برادر را به عنوان رییس دفتر سیاسی شان در قطر تعیین کرده اند. در اعلامیۀ این گروه که به روز پنجشنبۀ هفتۀ گذشته نشر شده، آمده است که این اقدام به خاطر «تقویت پروسۀ مذاکرات با نمایندهگان امریکا و انجام بهتر آن» صورت گرفته است.
در اعلامیۀ گروه طالبان افزوده شده است که همزمان با تعیین ملا برادر، تعیینات گسترده در دیگر بخشهای سیاسی و نظامی نیز صورت گرفته است.
ملا برادر کیست؟
ملا عبدالغنی برادر یکی از چهار نفری است که در سال ۱۹۹۴ میلادی گروه طالبان به رهبری ملا عمر را تأسیس کرد. او پس از سقوط حکومت «امارت اسلامی طالبان» در افغانستان، شورای کویته را رهبری کرد. شورای کویته که تشکیلات آن در پاکستان است، مهمترین تشکیل طالبان پس از سقوط این گروه خوانده میشود. او معاون وزارت دفاع طالبان نیز بود و پس از سقوط گروه طالبان، معاون ملا محمد عمر شد. ملا برادر اوایل ماه عقرب سال جاری پس از هشت سال زندان در نتیجۀ تفاهم سیاسی میان نمایندهگان امریکا و طالبان آزاد شد.
محمداکرام اندیشمند، نویسنده و تاریخنگار در صفحۀ رسمی فیسبوکش نوشته است که طالبان ملا عبدالغنی برادر را به تمایل امریکا که سالها در پاکستان زندان بود، رییس دفتر خود در قطر تعیین کردند. آقای اندیشمند افزوده است که ملا برادر از قبیلۀ پوپلزی درانیها است، معاون ملاعمر بود، با حامد کرزی رابطۀ نزدیک داشت و به ادعای کرزی میخواست که طالبان با دولت افغانستان مذاکره و مصالحه کند، اما تلاش کرزی در گذشته برای رهایی او از زندان پاکستان بینتیجه بود.
این تاریخنگار نگاشته است که ملا برادر پس از سقوط امارت طالبان در سال ۲۰۰۱، رییس شورای کویته طالبان شد و در سال ۲۰۱۰ توسط پاکستان به جرم اینکه در حال انجام مذاکره با کابل بدون آگاهی و نظارت پاکستان بوده است، زندانی گردید. اندیشمند در ادامۀ یادداشتش گفته است که پاکستانیها هیچ وقت دلیل زندانی شدن ملا برادر را آشکار نکردند و او با وساطت زلمی خلیلزاد سه ماه پیش از زندان رها شده است.
اکرام اندیشمند به این باور است که صلح در افغانستان بدون همگرایی و توافق تمام بازیگران منطقهیی و جهانی محقق نمیشود و پایدار نمیماند، زیرا به گفتۀ او: هر گونه توافق دوجانبه میان امریکا و طالبان در نبود این همسویی و توافق، افغانستان را وارد مرحلۀ دیگر جنگ و بیثباتی میسازد.
در حال حاظر بیش از ۱۴ هزار سرباز امریکایی در چارچوب حمایت قاطع در افغانستان حضور دارند.
Comments are closed.