احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:ابوبکر صدیق - ۰۵ حوت ۱۳۹۷
مسوولان در شورای عالی صلح میگویند که جرگۀ مشورتی صلح خطوط قرمز شهروندان و دولت افغانستان در مذاکره با طالبان را ترسیم میکند.
برخی استادان دانشگاه و فعالان مدنی اما با انتقاد از شورای عالی صلح و حکومت میگویند که خطوط قرمز مردم افغانستان در مذاکرات صلح روشن است، اما شورای عالی صلح و دولت برنامهیی را که سالهای پیش برای گفتوگوی صلح انجام میدادند، اکنون روی دست گرفتهاند که موثریت ندارد.
اسدالله زائیری، معاون سخنگوی شورای عالی صلح در گفتوگو با روزنامۀ ماندگار، جرگۀ مشورتی صلح را برای نزدیک شدن مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و طالبان خوب ارزیابی میکند، اما میگوید: گفتوگوهای صلح زمانی منتج به نتیجه میشود که حکومت افغانستان طرف اصل مذاکره با طالبان باشد.
آقای زائیری میگوید: در این جرگه، روی خواستها و مطالبات مردم افغانستان تمرکز خواهد شد و اگر این نشست نتیجهیی را در پی داشته باشد، میتواند چشمانداز را برای آینده مردم افغانستان ترسیم کند.
معاون سخنگوی شورای عالی صلح میگوید: در این نشست همچنان خطوط قرمز شهروندان افغانستان برای گفتوگوهای صلح ترسیم میشود. بنابراین، برگزاری جرگه مشورتی صلح ضروری است.
معاون سخنگوی شورای عالی صلح، تلاشهای اخیر در روند گفتوگوهای صلح در سطح منطقه و جهان را نتیجۀ نشستهای پیشین در کابل میداند و میافزاید که کوچکترین نتیجۀ نشستهای قبلی که در کابل، ایجاد یک شگرد در سطح کشورهای منطقه و جهان برای تأمین صلح در افغانستان گردید.
در عین حال، اما شمار استادان دانشگاه و فعالان جامعه مدنی، میگویند که تلاشهای ایجاد شده در منطقه، ناشی از فشارهای بیرونی بر پاکستان است.
آنان میگویند، در حالی که طالبان دولت افغانستان را مشروع نمیدانند، چگونه نشستهای پیشینشان شورای صلح منتج به ایجاد رویکردهای مثبت در منطقه برای صلح افغانستان شده است؟
شاکر حیات، استاد دانشگاه در گفتوگو با روزنامۀ ماندگار میگوید: دولت افغانستان فاقد مکانیسم مذاکره برای صلح است، صلح به معنای قطع جنگ نیست، طالبان یک گروه رادیکال و ارتجاعی هستند که هزار و یک مشکل با مردم افغانستان دارند.
آقای حیات افزود: گروه طالبان به رغم مشکلات مذهبی، فرهنگی دارند، در مورد حقوق زنان، آزادی و دموکراسی دیدهگاه افراطی دارند و خواهان تعدیل قانون اساسی و تغییر نظام به اساس قرائت افراطیشان از مذهب هستند.
او گفت که اگر دولت میخواهد بهشکل بنیادی با طالبان مذاکره کند با در نظر داشت این ارزشها و اینکه نگرش طالبان مذاهب را به کفر و مسلمان در کشور تقسیم نکند: به یک هزاره – شیعه کافر گفته نشود و کسانی در دفاتر کار میکنند تحت عنوان خدمتگار غربیها سرزده نشوند و برای زنان حق فعالیت و آموزش داده شود.
او گفت که با وارد کردن فشار نظامی از طریق نیروهای امنیتی و دفاعی با حمایت شرکای بینالمللی بهویژه امریکا بالای طالبان میتواند در کشاندن آنان به روند صلح کمک کند.
این استاد دانشگاه به این باور است که برای ایجاد مذاکرات بنیادی صلح در کشور، نیاز به اجماع منطقهیی و جهانی است با کشورهای همسو با طالبان و مخالف طالبان در منطقه مذاکره شود.
خطوط قرمز روشن است
شاکر حیات استاد دانشگاه اشاره به سخنان مسوولان دولتی که جرگۀ مشورتی صلح را برای ترسیم خطوط قرمز مفید میدانند، میگوید که خطوط قرمز مردم افغانستان در برابر طالبان تعیین شده است: آزادی بیان و دموکراسی، حقوق بشر، حقوق زنان و اینکه صلح به عنوان یک ابزار در دست طالبان قرار نگیرد و یا به بهانۀ صلح به انتخابات پشت نشود. این خطوط روشن است و نیاز به ترسیم دوباره ندارد.
آقای حیات با اشاره به نفس برگزاری جرگه مشورتی صلح گفت: در مادههای ۱۱۱ و ۱۱۰ قانون اساسی ذکر شده است که اعضای لویه جرگه مشورتی، متشکل از اعضای شورای ملی، شورای ولسوالیها و ولایتی است که توسط مردم انتخاب شدهاند. اما در جرگۀ مشورتی صلح کنونی کسانی دعوت میشوند که هیچ تجربۀ در مورد صلح ندارند، بیشترشان بزرگان قومی اند که پسزمینۀ کاریشان عضویت در یک گروه تروریستی مانند طالبان و یا دهقان و چوپان بوده که از طرف حکومت انتصاب شدهاند.
از سویی هم، عزیز رفیعی رییس مجتمع مدنی افغانستان (مجما) به روزنامۀ ماندگار میگوید: کاری را که شورای عالی صلح پنجسال پیش باید انجام میداد، اکنون روی دست گرفته است. در حالی که همهروزه دشمن قدرتمند شده است و این جرگه مشورتی پاسخگو نیازهای امروزی صلح نیست.
رییس مجما میگوید که تلاشهای دولت افغانستان در عرصۀ صلح هیچ نتیجهیی نداشته است، اما تلاشهای ایجاد شده در منطقه برای تأمین صلح در کشور، ناشی از تغییرات و فشارهای اقتصادی و سیاسی است که بالای پاکستان وارد شده است.
به گفتۀ او، طالبان حاضر نیستند که با دولت افغانستان صحبت کنند، اما شورای عالی صلح با چه جسارتی ادعا میکنند که نشستهایشان منتج به اجماع منطقهیی در مورد صلح افغانستان شده است؟ در حالی نمایندههای طالبان در نشست مسکو اعضای شورای عالی را تحویل نگرفتند.
آقای رفیعی میگوید که در جرگۀ مشورتی صلح که قرار است در جریان این ماه برگزار شود، خطوط قرمز دولت و مردم افغانستان در گفتوگو با طالبان ترسیم میگردد.
این در حالی است که حکومت افغانستان در نظر دارد تا جرگۀ مشورتی صلح را در روزهای پایانی ماه جاری برگزاری کند. پیش از این زلمیخلیلزاد نمایندۀ ویژۀ امریکا در امور صلح افغانستان چندین مرتبه با طالبان دیدار داشته است، اما طالبان تا هنوز حاضر به گفتوگو با دولت افغانستان نیستند.
Comments are closed.