هند پایگاه‌ ستیزه‌جویانِ کشمیری‌یی که در داخلِ خاک پاکستان مستقر بوده‌اند را هدف حملۀ هوایی قرار داده است. این عملیات در تلافی حملۀ انتحاری در کمشیرِ تحت کنترل هند و کشته‌شدنِ شمار قابل توجهی از نظامیانِ این کشور صورت گرفته است. مقاماتِ هندی می‌گویند که آن‌ها نیروهای جیش محمد را هدف قرار داده‌اند که در ۱۵ فبروری پُرتلفات‌ترین حمله را در سی‌سالِ گذشته در کشمیر تحت کنترل هند سازمان‌دهی و اجرا کردند. مقامات نظامی پاکستان، حملۀ هوایی هند را تأیید کرده و قرار گزارش رسانه‌ها، جنگنده‌های آن‌ها نیز برای مقابله با هند به پرواز درآمده‌اند.
اما نکتۀ قابل توجه در این خبر، اوج‌گیری نزاع و خصومت میان دو کشورِ هند و پاکستان و تأثیر آن بر اوضاع افغانستان ـ آن‌هم در تب‌وتلاش‌های صلح ـ است. برای پرداختن به این موضوع باید از این نکته آغاز نمود که همۀ تحولات در منطقۀ جنوب آسیا حولِ مناسبات هند – پاکستان می‌چرخد و این دو کشورند که در قالبِ دو رقیبِ سنتی و دیرینه، تعامل‌ها و تقابل‌‌های‌شان را به بیـرون از مرزهای‌ِ رسمی‌شان سرایت می‌دهند و تلاش می‌کنند حریف را فراتر از مرزهای بین‌المللی میان خود به چالش بکشند.
افغانستان در این میانه اما کشوری‌ست که اولاً به گفتۀ بسیاری از کارشناسان قِسماً شامل منطقۀ جنوب آسیاست، ثانیاً پاکستان به این کشور به عنوان عمق استراتژیکِ خود در مبارزه با هند می‌نگرد، ثالثاً هند افغانستان را شریکِ راهبردیِ خود در مقابله با پاکستان می‌خواهد/ می‌شناسد و رابعاً افغانستان همواره به هند به عنوان پنجره‌یی به سوی پیشرفت و سازنده‌گی می‌نگرد. اکنون که تنش‌ها میان دو کشور اوج گرفته، بیش از گذشته دشواری موقعیتِ افغانستان در پرهیز از آسیب‌های احتمالیِ برخاسته از این مواجهه برجسته می‌گردد؛ چنان‌که پس از حملۀ ۱۵ فبروری، همۀ انگشت‌ها در هند با غضب به سوی پاکستان (نه نیروی تروریستی جیش محمد) نشانه رفت: نخست‌وزیر هند به پاکستان دربارۀ ایجاد بی‌ثباتی و بهای گزافِ آن هشدار داد، وزیرمشاور دولت هند گفت که از هر ابزاری برای قطع ارتباط پاکستان با جامعۀ جهانی استفاده خواهد کرد و وزیر حمل‌ونقل و منابع آبِ هند نوشت که مسیر آب دریای شرقی خود را به سمت پاکستان مسدود می‌کنند.
این گزاره‌ها نشان می‌دهند که وضعیت میان هند و پاکستان، قرمز است و افغانستان به عنوان کشوری که از ناحیۀ این دو کشور با تهدیدها و فرصت‌های فراوان مواجه است، نه‌تنها نباید خود را درگیرِ ماجرا بسـازد، بلکه باید موضعِ بی‌طرفی اتخاذ کند. مسلماً این بی‌طرفی، بی‌طرفیِ منفعلانه که تحریک‌برانگیز نیز می‌تواند تمام شود، نیست. افغانستان از آن‌جایی که یکی از آسیب‌‌پذیرترین کشورها در منطقه شمرده می‌شود، می‌باید موضعِ بی‌طرفیِ فعال را در تمام رقابت‌های منطقه‌یی به‌ویژه رقابت هند و پاکستان پیشه کند. به این معنا که افغانستان می‌باید با احترام به منافع هر دو کشور، در یک گفت‌وگوی فعال و سازنده با هر دو دولت به‌سر ببرد اما به سود یا زیانِ هیچ‌کدام وارد عمل نشود.
اما این کار در عمل زیاد هم ساده نیست؛ چرا که اغراق نیست اگر گفته شود که هرگاه میان هند و پاکستان نزاعی در بگیرد، هر دو جانب مترصدِ اوضاعِ افغانستان و واکنش‌های رسمی و غیررسمیِ مقاماتِ کابل می‌شوند و در این میان، هر کنشِ عادیِ کابل از منظر وسواس‌های سیاسیِ دو کشور (به‌ویژه جانب پاکستان) می‌تواند موضعی له یا علیه تلقی گردد و زنجیره‌یی از آسیب‌ها و سوءتفاهمات را رقم بزند.
ساده‌سازی این دشواری، نیاز به دانش و تجربۀ فراوان دارد؛ اما تا رسیدن به آن درجه از پخته‌گی، به حکومت و وزارت خارجۀ افغانستان پیشنهاد می‌شود که از اظهارنظرهای عجولانه و بدون آماده‌گی در مورد نزاع هند و پاکستان بپرهیزند؛ چرا که سکوت به‌مراتب بهتر از ناسنجیده‌گویی و انداختنِ یک کشور به مخمصه است. البته شاید تا فردا و روزهای آینده، بر اثر تدبیرِ مقاماتِ دهلی و اسلام‌آباد، این تنش‌ها سیر نزولی بپیمایند ولی این وظیفه و رسالتِ دولت و حکومت افغانستان است که آماده و پیش‌بینِ هر نوع حالتِ حاد و بحرانی میان این دو قدرت و بازیگر اصلی در جنوب آسیا باشند که از قضا دستی بلند در پیشبرد جنگ‌وصلحِ مـا دارند!