احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:سید لطیف سجادی - ۲۴ حوت ۱۳۹۷
اواخر هفتۀ گذشته، حمدالله محب به عنوان نمایندۀ حکومتِ افغانستان در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد اشتراک کرد و سخنانی ایراد نمود. این نوع نشستها که به منظور برآورد امنیت جهانی و صلح بینالمللی دایر میگردد، با اشتراکِ نمایندهگانِ کشورهای مختلفی که عضویتِ آن را دارا اند، همراه است. کشور افغانستان به عنوان یکی از اعضای سازمان ملل، اینبار حمدالله محب را برای ارایۀ اطلاعات دربارۀ جنگوصلحِ افغانستان به این جلسه فرستاد. در این نشستها معمولاً خبرهگان و اشخاصِ متخصص در رشتۀ سیاست بینالملل و مطالعات امنیتی به نمایندهگی از کشورشان اشتراک میکنند؛ اما حکومت اشرفغنی گویا در نشستِ اخیر کسی پختهتر و شایستهتر از آقای محب را در مقام نمایندهگی از دولت افغانستان نیافته بود. او که در رشتۀ کمپیوترساینس تحصیل کرده، طبیعی است که در چنین مجامعی از تواناییِ افهام و تفهیمِ موضوع از منظر تخصصی برخوردار نیست. از منظر عرف دیپلماتیک، در این نشستها اشخاصی از آدرسِ دولتشان به نمایندهگی فرستاده میشوند که برعلاوۀ تحصیلات تخصصی و اکادمیک در این عرصه، یک شخصیتِ شناختۀشدۀ بینالمللی نیز میباشند، تا بهواسطۀ شناخت و ارتباطی که با سایر شخصیتهای بینالمللی دارند، از قبل پیرامون مسایل و موضوعات لابیگری کرده و به آنان ذهنیت ببخشند تا حرفهایشان مورد پذیرشِ نمایندهگانِ دولتها قرار گیرد.
آقای محب که قبلاً به حیث سفیر افغانستان در امریکا مصروف بود، باری در اختتامیۀ یک جلسۀ رسمی، درحالی با دونالد ترامپ رییسجمهور امریکا عکس سلفی گرفت که فاصلۀ وی از آقای ترامپ حدود ده تا بیست متر بود و در راهرو سالونِ کنفرانس درحالیکه دونالد ترامپ با قدمهای تند به طرفِ دروازۀ خروجی در حرکت بود، او خود را به دوربین تحمیل کرد و حاصلِ کار را در شبکههای مجازی به نشر سپرد!… این عملِ آقای محب اما واکنشِ تند و صریحِ کاربرانِ فضای مجازی در افغانستان را برانگیخت و اکثریت قریب به اتفاقِ اهالی فیسبوک، او را سرزنش و تمسخر نمودند که ابداً نتوانسته کارویژهها و کرکترِ یک دیپلمات رسمی را حفظ و مراعات نماید. غنی اینبار پیامِ خویش را به حمدالله محب سپرد تا در حضور نمایندهگان سازمان ملل قرائت کند. پیام غنی اما حاوی دروغهای آشکار و واضحی بود که به باور خودش، شاید بتواند جهانیان را اغوا کند تا حمایتشان را از غنی تداوم ببخشند. این پیام را که آقای محب یا همان جلالتمآبِ کوچکِ حکومتِ موجود به خوانش گرفت، دروغهای هدفمندی را به شورای امنیت سازمان ملل متحد تحویل داده است.
نمایندۀ دولت غنی این پیام را در حالی به خوانش گرفت که از محتوای آن، تقلایِ بقای غنی در قدرت متبلور بود. یک بخش این پیام، مبتنی بر دستاوردهای گذشتۀ افغانستان بود که نقش و فعالیتِ دولتهای غربی را در زمینۀ نظامسازی و ایجاد افغانستانِ جدید برجسته ساخته بود. بخش دیگر آن، دستاوردهای حکومتِ کنونی بود که همه را محصولِ مدیریت و تدبرِ غنی عنوان نموده بود. همچنان او از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری و تضمین ثباتِ آیندۀ افغانستان در حضور اعضای شورای امنیت سخن گفت که همه و همه تکمیلکنندۀ این هدف بود که آقای غنی باید کماکان در قدرت بماند تا ثبات سیاسیِ افغانستان حفظ گردد. جلالتمآبِ کوچک از روند مذاکراتِ صلح خلیلزاد با طالبان در این نشست هیچ یادآور نشد، آنهم به دلیلِ اینکه طالبان حاضر نیستند با حکومت غنی وارد مذاکره شوند. او ابتکار روند صلح و پیشرفت در آن را از افتخاراتِ غنی عنوان نمود که در آتشبسِ سهروزه توانست مجالِ آیسکریمخوریِ طالبان را در شهرها فراهم کند!
نمایندهگانِ طالبان و امریکا تأکید بر پیشبرد روند صلح با محوریتِ احزاب سیاسی و مردم افغانستان دارند، درحالیکه غنی تأکید دارد باید روندِ صلح با مأمورانِ درجهسومِ حکومتی به پیش برده شود. مسلماً این تناقضات و بیهودهگوییهای غنی و اطرافیانش، او و حکومتش را در نزد جامعۀ بینالملل و مردم افغانستان بیاعتبار ساخته و باعث گردیده که بیشتر از قبل در انزوا قرار گیرند.
پیامهای میانتهیِ نمایندۀ غنی در نشست شورای امنیت، پُر از دروغ و تمنایِ قدرت بود. تیم مطالعات امنیتی و سیاسیِ کشورها در قبال افغانستان دقیقاً میدانند که طول و عرضِ دستاوردهایِ ادعا شدۀ آقای غنی تا چه حدودی قابل قبول است. آنها میدانند که کشته شدنِ چهلوپنج هزار سرباز امنیتی بیانگر چه حالتی در افغانستان است. آنها بهروشنی میدانند که وضعیت اقتصادی افغانستان چگونه است و بحران فراگیرِ ناشی از حکومتِ انحصارجویِ غنی اگر دوام یابد، طی چه مدتِ کوتاهی میتواند کشور را به جنگ داخلی و هرجومرج سوق دهد. آنها میدانند که غنی به هر ابزاری تمسک میجوید تا به ناکامیهایش صبغۀ کامیابی ببخشد و نبودن خویش در هرمِ قدرت را به مثابۀ رفتن افغانستان به لبۀ پرتگاه معرفی کند.
جلالتمآبِ کوچک برخلاف ادعای قبلیِ رییسش جلالتمآبِ بزرگ ـ که گفته بود بدون حضور قوای خارجی، حکومت افغانستان تا شش ماه هم دوام نمیآورد ـ یادآور شد که نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان از توان محاربویِ خوبی برخوردارند و در میدانهای نبرد بهراحتی از پسِ طالبان برمیآیند؛ اما گویا یادش رفته بود که طی چند مدت قبل، غنی از توانایی این نیروها منکر بود و دوام دولت را منوط به باقی ماندنِ نیروهای خارجی عنوان کرده بود.
اکنون غنی و تیمش با چندین جریان و حلقۀ بزرگ درگیریِ سیاسی دارند. در حلقۀ نخست، خودشان را در تقابل با سیاستِ امریکا در افغانستان و منطقه قرار دادهاند و انتظار دارند که نمایندهگان امریکا، تمامِ روند صلح را جمع کرده به پشت دروازۀ ارگ آورده و تحویلِ آقای غنی دهند، در غیر این صورت پیشرفتهای این پروسه برای حکومت وحدت ملی اهمیتی نخواهد داشت. در حلقۀ دوم، نقش فعالِ احزاب سیاسی که نمایندهگی از مردم افغانستان میکنند را در پروسۀ صلح نادیده میگیرند و بر قرائتِ خویش از پروسۀ صلح چنان تأکید دارند که بیرون از آن، هیچ ابتکاری را به رسمیت نمیشناسند. در حلقۀ سوم، گروه طالبان را که قبلاً «نیروی سیاسی و برادر ناراضی» میخواندند، مادامی که از مذاکره با حکومت و شخص غنی طفره بروند، بازیچه و مزدورِ منافعِ بیگانهگان میخوانند.
مسلماً تا زمانی که غنی از موضع انحصارگرایی و تمامیتخواهی عقب ننشـیند، انزوایش بیشتر از پیش تشدید خواهد شد و صلح بدون غنی با حضور احزاب و جریانهای سیاسیِ مردم افغانستان به انجام خواهد پیوست.
Comments are closed.