احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکرده‌اند.





تلاش‌های صلح یا مقدمه‌ برای جنگ دیگر

- ۱۰ حمل ۱۳۹۸

محمد اشرف غنی، رییس حکومت وحدت ملی، دیروز نشستی را با حضور حامدکرزی، داکتر عبدالله و استاد سیاف در ارگ برگزار و روی چگونگی موضع‌گیری حکومت در مورد گفت‌وگوهای اخیر با طالبان بحث کرده‌است.
در این روزها، آقای غنی، به شدت سرگرم چانه‌زنی است تا در روند صلحی که امریکا آن را رهبری می‌کند، چه موضعی بگیرد. سوال اساسی اما این است که دقیق بحث صلح افغانستان به کجا می‌رسد و تلاش‌های صورت گرفته در نهایت به چه چیزی منجر خواهد شد. پاسخ به این سوال با دشواری‌هایی مواجه است؛ زیرا همین اکنون بحث صلح افغانستان به عرصه‌های مختلف و کشورهای متعدد بسته شده‌است. یک طرف تلاش امریکایی‌ها در گفت‌وگو با طالبان است و طرف دیگر کشورهای روسیه، ایران و چین و کشورهای عربی است که سعی می‌کنند در این تحولات به گونه‌یی دخیل باشند. هر یک از این جریان‌‎ها انتظار برد خودشان را در این میدان بسیار مهم و مبهم دارند. طرف دیگر که خیلی مهم و سرنوشت‌ساز است، کشوری به نام پاکستان است که در بیش از چهار دهه جنگ افغانستان دخیل و همواره یک طرف قضیه بوده است. با این حساب، معلوم نیست که بحث صلح افغانستان با چنین زاویه‌هایی که دارد چگونه به نتیجه می‌رسد و چگونه تصور کنیم که نتیجۀ چنین نتیجه‌یی صلح پایدار در کشور است. زیرا وجود زاویه‌های پیداوپنهان در بحث جنگ و صلح افغانستان تا کنون یک مسأله را واضح می‌سازد و آن این‌که طرف‌های زیاد خارجی و داخلی در یک کشمکش خاص زیر نام صلح اهداف خودشان را نسبت به آیندۀ افغانستان دارند میزان می‌کنند و به همین ترتیب کش‌وقوس‌های سیاسی داخلی زیر نام صلح نیز پیش از اینکه به صلح ربطی داشته باشد، بیشتر به منافع کوچک گروه و افراد ارتباط می‌گیرد و هر یک سعی می‌کنند که منافع خویشتن را در آیندۀ تحولات نزدیک جست‌وجو کنند و بس.
با این حال، بحث صلح افغانستان به یک موضوع بسیار پیچیده تبدیل شده‌است و ممکن نیست فرض کنید که فردا امریکایی‌ها با طالبان به نتیجه‌یی برسند و حکومت آقای غنی هم به آن لبیک بگوید به راستی دیگر جنگی در کشور نخواهد بود. قطعاً چنین نیست و نمی‌توان تصور کرد که تلاش‌های موجود منجر به پایان جنگ شود. بنابراین، آقای غنی در چنین شرایطی پیش از هر چیز دیگر، نگران است که چگونه اجازه‌ دهد قدرتی که به دستش آمده‌است، در گیرودار گفت‌وگوهای صلح از دستش برود. به‌ویژه در حالی که طالبان هنوز نمی‌خواهند که حکومت افغانستان یک طرف قضیه صلح باشد، نگرانی و وارخطایی آقای غنی بیشتر شده‌است. به هر صورت، اکنون مهم نیست که در نشست آقای غنی با چند شخصیت سیاسی کشور چه چیزی مطرح و فیصله شده است، بلکه مهم این است که به اساس درکی که از قرینه‌های موجود و تلاش‌هایی که آنچه اکنون به عنوان تلاش‌های صلح در این‌سو و آن‌سوی جهان و افغانستان جریان دارد، به دست می‌آید، ما را به پله‌های نخستین صلح هم نزدیک نمی‌سازد؛ بل بن‌بست‌ تازه‌یی را فرا راه صلح در کشور قرار می‌دهد. اما آنچه که جریان دارد، به عنوان یک فرصت مهم برای افغانستان حایز اهمیت است؛ البته در صورتی که در نهایت یک اجماع جهانی، منطقه‌یی و ملی برای صلح افغانستان به دست آید در غیر آن معامله‌های بدی که با سرنوشت مردم افغانستان در میز امریکا و طالبان یا پاکستان صورت بگیرد، چه غنی موافق باشد و چه مخالف، به سود افغانستان نیست و قطعاً مقدمه‌یی برای یک جنگ دیگر خواهد بود.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.