بخش دوم و پایانی/

گزینۀ دوم/ تشکیل حکومت موقت: برای تشکیل حکومت موقت دو تا مسیر یا مجرا وجود دارد، یکی از مجرای گفت‌وگوهای بین‌الافغانی، دومی از مسیر یک کنفرانس بین‌المللی.
اگر قرار باشد به تعقیب توافق میان امریکا و طالبان با اشتراک جمعی از چهره‌ها و جریان‌های سیاسی افغانستان حکومتی تحت نام «حکومت موقت» یا «ادارۀ موقت» ساخته شود، مسلم است که در این‌صورت در یک چنین حکومت طالبان دست بالا خواهد داشت ازینرو می تواند چالش‌های زیر را در قبال داشته باشد:
یک: عقب‌گرد: عقب‌گرد می‌تواند به معنای جنگ داخلی و یا شکل‌گیری یک حکومت غیردموکراتیک باشد.
با در نظرداشت مخالفت این گروه با ارزش‌های دموکراتیک این احتمال که به اثر نفوذ طالبان و یا هم اشتراک جمعی از مجاهدان و طالبان، حکومت موقت به جای فراهم‌سازی روی کار آمدن یک نظام مبتنی مشروعیت انتخاباتی، مسیر را به سمتی که به نفع شکل‌گیری یک نظام غیردموکراتیک از جمله امارت اسلامی و یا هم دولت اسلامی که به جای انتخابات از شورای حل و عقد مشروعیت‌اش را به‌دست آورد، فراهم سازد وجود دارد (با آنکه در این خصوص از طالبان و احزاب تعهداتی هم گرفته شده باشد).
دوم: به اثر توطئه دشمنان دستان نامرئی روند تطبق توافقات را برهم زند و طالبان تحت نام امارت اسلامی حکومت‌شان را شکل دهند تا جایی که تعدادی از کشورها حتا بیشتر از سه کشور که قبلاً امارت را به رسمیت شناخته بودند، آن را به رسمیت بشناسد.
سوم: به اثر توطئه دشمنان روند تطبیق توافقات برهم بخورد که می‌تواند فروپاشی نظام و پیامدهای مصیبت‌بار آن که می‌تواند مبدل شدن افغانستان به سوریه، جنگ داخلی و حتا تجزیه افغانستان را در پی داشته باشد.

رفتن به سمت تشکیل حکومت انتقالی از مجرای یک کنفرانس بین‌المللی تحت نام «کنفرانس بین‌المللی برای صلح افغانستان» می‌تواند خطرات یا چالش‌های ذکر شده را منتفی سازد.
برخلاف آنچه گفته می‌شود رفتن به سمت حکومت انتقالی به هیچ وجه به معنای رفتن به گذشته نیست، زیرا این حکومت مکلف به برگزاری انتخابات شفاف ریاست‌جمهوری و دیگر اصلاحاتی است که برای نهادینه شدن دموکراسی از جمله تعدیل ساختار سیاسی به منظور رهایی از انحصار قدرت سیاسی و فراهم‌سازی مشارکت واقعی سیاسی، اصلاح قانون اساسی به هدف تفکیک قوا به صورت موثر، ایجاد محکمه قانون اساسی و ایجاد یک پارلمان با کفایت و غیر مفسد ضروری است. همه این موارد نه تنها در استحکام بخشیدن وحدت ملی و ثبات سیاسی کمک می‌کند بل می‌تواند زمینه برای حکومت‌داری خوب و مبارزه با فساد اداری و فساد سیاسی، رشد و توسعه اقتصادی و سیاسی را که در کنار قطع جنگ برای استفرار صلح پایدار حتمی می‌باشند، فراهم سازد.
در این کنفرانس باید اشتباهات کنفرانس بن تکرار نه شود، از این‌رو در این کنفرانس باید به علاوه امریکا و سه کشور پُرقدرت اتحادیه اروپا به نماینده‌گی از اتحادیه اروپا، وزرای خارجه روسیه، چین، ایران، هندوستان، پاکستان و ترکیه نیز سهیم شوند تا یک ضمانت دیپلوماتیک قوی برای تطبیق توافقات صلح به‌دست آید. در ضمن برای مهار توطئه‌های احتمالی دشمنان مردم افغانستان برای سبوتاژ توافقات صلح را که می‌تواند منجر به جنگ داخلی و مداخلات نظامی کشورهای منطقه در افغانستان گردد، چاره‌اندیشی شود.
از این‌رو باید روی چگونگی حل تنش میان افغانستان و کشورهای همسایه از جمله چگونگی حل مشکلات ارضی، آبی و تجاری افغانستان با کشورهای همسایه نیز در این کنفرانس بحث و چاره‌اندیشی شود.
از اینکه بعد از اول جوزا عمر قانونی حکومت وحدت ملی به پایان می‌رسد، بنابراین توصیه می‌شود تا حکومت امریکا در تفاهم با کشورهایی که در سطور بالا نام برده شد و احزاب سیاسی به شمول نامزدان احتمالی انتخابات ریاست‌جمهوری، هر چه زودتر پیشنهادی را به شورای امنیت ملل متحد در خصوص راه‌اندازی یک چنین کنفرانس بین‌المللی ارایه نماید.
در توافقات به‌دست آمده از این کنفرانس باید ترکیب حکومت انتقالی، وظایف و مکلفیت‌هایش و چگونگی انتقال قدرت از حکومت موجود به حکومت انتقالی به‌صورت واضح تشریح گرد.
با درنظرداشت تجارب تلخ توافقات بن باید در سند نهایی این کنفرانس صراحت داده شود که: اعضای شورای رهبری حکومت انتقالی حق اشتراک در انتخابات بعدی را ندارند حتا اگر لویه جرگه فیصله کند. صلاحیت‌های فرد اول این حکومت نیز مشخص شود، بهتر است یک شورای رهبری این حکومت را رهبری کند، مصارف انتخابات، چگونگی تأمین شفافیت آن و چگونگی تشیکل کمیسیون انتخابات نیز در توافق‌نامۀ این کنفرانس و یا در سند ضمیموی آن شرح داده شود، بحث انتخاب والی‌های جدید و نهادهای مهم دیگر که شامل کابینه نیستند نیز باید واضح شود. نیازمندی‌های مالی، امنیتی و تدارکاتی این حکومت تا روی کار آمدن حکومت منتخب باید روشن و منابع آن تأمین گردد.
توافق‌نامه از طرف شورای امنیت سازمان ملل تصویب گردد تا مشروعیت دیپلوماتیک حکومت انتقالی و ضمانت عملی شدن توافقات به‌دست آید، لازمی است تا در توافقات این کنفرانس به مسأله کمک های اقتصادی جامعه جهانی و چگونگی رهایی از وابستگی اقتصادی افغانستان به جهان، ایجاد کمسیونی مرکب از نماینده‌های کشورهای تضمین کنند برای تطبیق توافق‌نامۀ این کنفرانس نیز پرداخته شود.
چنانچه در شروع مقاله گفته شد برای پایان دادن به منازعه پیچیده و دیرینه افغانستان نیازمند تدوین یک طرح جامع و نقشه راه منطقی و ضمانت شده می‌باشیم، با این همه با درنظرداشت تبصره‌هایی که روی دو گزینه مطرح شده انجام دادیم عملی شدن گزینه دومی به ترتیبی که در مقاله مطرح شده می‌تواند ما را دست‌یابی به صلح پایدار کمک کند.