ترکیه در این هفته، سومین سال کودتای نافرجامِ پانزده جولای ۲۰۱۶ که از جانب فتح‌الله گولن و شبکۀ تروریستیِ او سازمان‌دهی شده بود را گرامی می‌دارد. این تعرض بالای نهادهای دموکراتیکِ ترکیه، سبب کشتار بیش از ۲۵۰ و زخمی‌شدنِ بیش از ۲۰۰۰ تن گردیده بود.
کودتاکننده‌گان، در تاریخ ترکیه اولین‌بار مجلس نماینده‎‌گان، ارگ ریاست‌جمهوری و اماکن استراتژیکِ بی‌شماری را تحت هدف تروریستی خود قرار داده ‌بودند. در شهرهای انقره و استانبول، مظاهره‌کننده‌گانِ ملکی و مخالف به تشبث کودتا، با شلیک گلوله‌ها ‌کشته شدند. این کودتا، تعرضی آشکار به حکومت مشروع و منتخب و ارادۀ آزاد مردم بود.
درایت و جدیتِ شهروندان ترکیه و وابستگی قویِ آن‌ها به حقوق دموکراتیک‌شان، مانع تهدیدی که سال‌ها باعث بی‌استقراری ترکیه و همسایگان این کشور می‌شد، گردید. از سوی دیگر، مردم ترکیه در حفظ و نگهداری دموکراسی تنها نبودند؛ حکومت افغانستان در میان نکوهش‌کننده‌گان و از جمله اولین کشورهایی بود که بعد از واقعه همبستگیِ خویش را نشان داده است. با اکثر برادرهایِ افغانِ ما که در مدت دو سال معرفی شدم، می‌گویند که رخداد واقع شده در ترکیه را تا صبح با دقتِ کامل تعقیب کرده و به‌خاطر رفاه و آرامشِ کشوری که با آن پیوند برادری دارند، دعا نموده‌اند.
دلایل جمع‌آوری شده در جریان محکمه و در نتیجۀ تحقیقات و بررسی این حملۀ تروریستی خونینِ تاریخ ترکیه تا امروز، بیانگرِ آن است که امر کودتا را فتح‌الله گولن صادر نموده و از طرف شبکۀ تروریستی متعلق به وی صورت گرفته است. در تاریخ مذکور، فتح‌الله گولن با هوادارانش می‌خواست جمهوری ترکیه را به زور به‌دست بگیرد. از این ‌رو، قضاوت و محدود ساختن اعمال تروریستی فتح‌الله گولن و شبکۀ تروریستی او در کودتای نافرجام ۱۵ جولای ترکیه کاری بسنده نخواهد بود. بلکه جرایمی که در آن شب صورت گرفته، تنها قسمت بیرونی کوه یخ است.
تمامی برنامه‌های وی در سال ۱۹۷۰ تحت عنوان «فعالیت‌های آموزشی خیریه» آغاز گردید. فتح‌الله گولن و هوادارانش در حین تأسیس مکاتب در ترکیه و کشورهای دیگر، خودشان را به حیث مدافع و حامی تعلیم و تربیه جلوه می‌دادند. در این موقع حدود هزار مکتب را در کشور ترکیه و تقریباً۸۰۰ نهاد آموزشی را در نقاط مختلف جهان، تحت کنترولِ خود داشتند.
گولن، در حدود سی سال هواداران ترکی خویش را به نفوذ در نهادهای دولتی مانند نیروهای مسلح و قوۀ قضاییه تشویق نموده است. در دهۀ اخیر ترکیه، شبکۀ تروریستی فتح‌الله گولن تمام امتحاناتی که در این کشور برگزار می‌شد، سوالات و جواباتِ آن را قبل از قبل به طرف‌داران و دانش‌آموزانِ تحت حمایت خویش پخش و توزیع می‌کرد.
منسوبین شبکۀ تروریستی فتح‌الله گولن به مقام‌های بلندپایۀ دولتی نفوذ نموده و از صلاحیت‌شان جهت اخراج مخالفین‌ از طریق توطیه‌های دروغینِ خود به دستگیری‌های غیرقانونی و گوش دادن به تلیفون‌ها به شکل غیرقانونی سوءاستفاده نموده است. به سیاسیون، تاجران، روزنامه‌نگاران، ورزشکاران و هنرمندان فشار وارد کرده‌اند. در نتیجه، این شبکه خودش را یک حرکت آموزشی جلوه داده و با کنترول تدریجی درون‌حکومتی جهت تحول مخفی جامعه به ساختار عملیاتی مبدل گردیده است. شبکۀ تروریستی فتح‌الله گولن با استحکام تأثیرش به مداخله به امور تجارتی و روند قرداد‌های دولتی آغار نموده، به این شکل پول‌شویی به اندازۀ زیاد، انتقال غیرقانونی پول و جرایم مالیِ دیگر به شکل عادی تبدل شده است.
امروزه شبکۀ تروریستی فتح‌الله گولن در ۱۶۰ کشور هزار‌ان مکتب، محلات کار، انجوها و نهاد‌های رسانه‌یی را در اختیار خود دارد. طرز فعالیتِ این شبکه به طور عموم در نقاط مختلف دنیا یکسان می‌باشد. این شبکۀ تروریستی با این‌که تأثیر سیاسی و اقتصادی جهانی خویش را عمیق‌تر و وسیع‌تر نموده، اما برای کشورهای تحت فعالیتش مستقیماً یک تهدید امنیتی به شمار می‌رود. افغانستان نیز یکی از این کشورها می‌باشد.
در افغانستان انجوی تحت رهبری شبکۀ تروریستی فتح‌الله گولن به نام نهاد آموزشی «چاغ ایجکشنل» یا مکاتب افغان-ترک نزدیک به ۲۰ سال است که به دانش‌آموزان افغان آموزش می‌دادند. در حقیقت این انجو، زیرمجموعۀ شبکه وسیع تروریستی فتح‌الله گولن و منسوبینش جهت تنظیم فعالیت دسیسه‌یی آن‌ها تمویل می‌گردد. بنابراین، عواید تمامی این مکتب‌ها را به احتمال قوی به خارج از افغانستان انتقال می‌دادند.
در جریان این ماه، حین بازدید از لیسۀ مومن افغان-ترک جلال‌آباد، شخصاً شاهد این موضوع بودم. در ماه مارچ هنگام انتقال این مکتب به بنیاد معارف ترکیه چنان نابسامان و غیرمنظم بود که ارایۀ ‌خدمات آموزشی خصوصی در چنین خرابه‌یی باورنکردنی است. حالا تمام زیرساخت مکتب مذکور را بازسازی نمودیم. در عین زمان، قبل از آغاز سال تعلیمی در کنار مکتب یک سالون کنفرانس، تعمیر لیلیه و همچنان به سال آینده ایجاد یک باب مکتب اناث را وعده سپرده‌ایم.
مکتب جلال‌آباد یکی از این نمونه‌ها است. وزارت‌های معارف افغانستان و ترکیه سالِ گذشته یک تفاهم‌نامۀ مشترک امضا نمودند. در این تفاهم‌نامه هر دو وزارت تصمیم گرفتند ۱۵ باب مکتب و مرکز آموزشی را به بنیاد معارف ترکیه انتقال دهند. کشور ترکیه در این تفاهم‌نامه ارتقای کیفیت آموزش مکاتب، ایجاد مکاتب جدید در نقاط مختلف افغانستان، تخفیف در فیس دانش‌آموزان، ارایۀ خدمات آموزشی رایگان برای بازمانده‌‍گان شهدا، فراهم‌سازی بورسیه‌های تحصیلی ترکیه برای فارغین با نمرات بالا و سرمایه‌گذاری عواید به‌دست‌آمده از مکاتب در بخش‌های تعلیم و تربیه در افغانستان را تعهد نموده است. بعد از ماه اپریل سال گذشته و انتقال مکاتب افغان ترک جوزجان، قندهار، بلخ، ننگرهار، هرات و در اخیر هم مکاتب کابل به بنیاد معارف ترکیه، پیشرفت‌های قابل ملاحظه در این مکاتب دیده‌ می‌شود.
مردم شرافتمند افغانستان شاهد تحولاتِ مثبتِ مکاتب معارف افغان-ترک تحت مدیریت بنیاد معارف ترکیه و متعهد ماندن دولت ترکیه به تعهدات خویش می‌باشند و نظر به توجه خاصِ دولت ترکیه در بخش تعلیم و تربیه و به درخواست مردم عزتمندِ افغانستان بورسیه‌های تحصیلی سالانۀ ترکیه برای افغانستان افزایش یافته است.
ترکیه به تعهداتش در قبال افغانستان پابند بوده، این موضوع نه‌تنها جهت خاتمه بخشیدن به تهدید مشترک از جانب شبکۀ تروریستی فتح‌الله گولن نبوده؛ بلکه روابط دیرینه با مردمِ با هم برادرِ افغانستان و ترکیه بوده که در مقاطع مختلف زمانی بارها ثابت شده است. از سوی دیگر، سرمایه‌گذاری در بخش‌های آموزشی، سرمایه‌گذاری به آیندۀ افغانستان می‌باشد. در صورت تقاضای همکاری از جانب مردم افغانستان، این همکاری‌ها ادامه خواهد یافت.