گزارشگر:علی موسوی - ۱۳ میزان ۱۳۹۸
خبرگزاری رویترز به نقل از برخی اعضای خاندان سلطنتی عربستان و افراد بانفوذ این کشور نوشته است که آنان نسبت به نوع مدیریت و رهبری محمد بن سلمان؛ ولیعهد این کشور، پس از بزرگترین حملات صورت گرفته به تاسیسات و زیرساخت های نفتی در تاریخ عربستان ابراز «ناامیدی» کرده اند.
به نوشتۀ رویترز، برخی از اعضای خاندان آل سعود نسبت به توانایی بن سلمان در «دفاع از بزرگترین کشور صادرکننده نفت» ابراز تردید کرده اند.
برخی مقامات ارشد دستگاه دیپلماسی عربستان و پنج نفر نزدیک به خاندان سلطنتی و افراد بانفوذ این کشور بدون اینکه نام شان منتشر شود این نگرانی را به این خبرگزاری گفته اند.
به گفتۀ یکی از این افراد این نارضایتی ها در میان کسانی که منتقد نحوه به قدرت رسیدن محمد بن سلمان هستند، بیشتر وجود دارد.
برخی از این معترضان معتقد اند که سیاست های تهاجمی بن سلمان علیه ایران یکی از دلایل وقوع اتفاقات اخیر بوده است.
حتا اگر گزارش رویترز هم منتشر نمیشد، همه چیز گواه آن است که شاهزاده اقتدارگرا و خودکامه سعودی، روزهای تلخ و سختی را پشت سر میگذارد. فهرستی بالابلند از شکستها، رسواییها و ناتوانیها گریبانگیر پادشاه آینده عربستان سعودی است. کسی که به تعبیر برخی ناظران، همین حالا نیز مقتدرتر از پدر فرتوت ۸۳ ساله اش عملاً سکان هدایت آل سعود را در اختیار دارد، اکنون بیش از هر زمان دیگری با خطر مرگبار سقوط از ارتفاع رو بهرو است.
بروز شکاف و شکست در ائتلاف عربی به رهبری سعودی در جنگ یمن و درگیری مستقیم مزدوران جنگی مورد حمایت سعودیها و اماراتیها که به خارج شدن کنترل عدن به عنوان دولت مستعفی منصورهادی از اختیار طرفداران سعودی و افتادن آن به دست ملیشههای جداییطلب مورد حمایت امارات منجر شد، حملۀ پهپادی ۱۴ سپتامبر انصارالله یمن بر تأسیسات آرامکو که افزون بر مختل کردن بیش از نیمی از تولید روزانه نفت سعودی و تحمیل ضرری چندصد میلیارد دالری به عربستان، وجهه و قدرت این کشور را نیز به شدت مخدوش کرد و مهمتر از آن نشان داد که اتحاد راهبردی ریاض – واشنگتن هم بسیار شکننده و میانتهی و آسیبپذیر است، عملیات شگفتانگیز یمنیها در عمق خاک عربستان و اسارت «هزاران» مزدور جنگی و نظامی سعودی توسط آنها، در کنار فشارهای مضاعفی که این روزها به دلیل فرارسیدن نخستین سالگرد قتل هولناک جمال خاشقجی؛ روزنامهنگار منتقد آل سعود در کنسولگری آن کشور در استانبول بر بن سلمان وارد میشود و او در نهایت، مجبور شد مسوولیت این رویداد را رسماً برعهده بگیرد، بخشی از مسایل دردسرسازی است که این روزها گریبانگیر شاهزاده جوان و به شدت تشنه قدرت سعودی را شده است.
او که تا پیش از این رویدادها بهویژه حمله ۱۴ سپتامبر یمنیها بر تأسیسات آرامکو، یکی از مقتدرترین رهبران خاورمیانه و جهان عرب به نظر میرسید، اکنون بسیار سرخورده و مستأصل و شکننده نشان میدهد، و تصور میشود که یکی از دلایل بروز یا به بیان بهتر، ابراز اختلافات و نگاه بدبینانه و نومیدانه شاهزادهگان آل سعود نسبت به توانایی او برای رهبری آینده عربستان نیز همین مشاهده ضعفهای غیرقابل کتمان و شکستهای غیر قابل جبرانش میباشد.
تحلیلگران میگویند که عربستان سعودی که میرفت تا در سایه سیاستهای اصلاحی بیسابقه بن سلمان، از زیر فشارهای سنگین افکار عمومی جهان به دلیل قتل فجیع خاشقجی و بحران انسانی جنگ یمن، فرار کند و فصل تازهیی از شکوفایی و اقتدار را آغاز نماید، اینک در یکی از بدترین فصول تاریخ معاصر خود قرار دارد.
آگاهان مسایل اقتصادی حتا پیشبینی میکنند که با توجه به آسیبپذیری و انفعال کامل عربستان در برابر حملات پهپادی ۱۴ سپتامبر و نیز عدم همراهی قابل انتظار امریکا در اقدام انتقامجویانه متقابل از سوی ریاض، چشمانداز تیره و نا امیدکنندهیی در برابر طرحهای اقتصادی بن سلمان در چارچوب چشمانداز ۲۰۳۰ قرار داشته باشد.
آنها میگویند در صورتی که عربستان نتواند به سرعت و در آینده نزدیک، از زیر بار سنگین و ویرانگر شکستهای اخیر با قدرت کمر راست کند و به همگان ثابت نماید که همچنان کشوری مقتدر و مدعی رهبری جهان اسلام است، قادر نخواهد بود سرمایهگذاری خارجی مورد نیاز برای پروژههای بلندپروازنه بن سلمان به منظور رهایی از وابستگی آن کشور به نفت را تأمین کند.
کارشناسان در عین حال، یکی دیگر از نیازها برای عبور عربستان از گردونه خطرناک و بحرانی کنونی را اصلاح سیاستهای تهاجمی بن سلمان در منطقه و بهویژه در برابر ایران میدانند. آنها توصیه میکنند که اگر عربستان در پی موفقیت برنامههای اصلاحی خود مخصوصاً در حوزههای اقتصاد و سرمایهگذاری است، باید با ایران به یک راه حل صلحآمیز برسد؛ راه حلی که البته مشمول طیف وسیعی از مسایل از سوریه و لبنان تا یمن و… خواهد بود؛ در غیر آن، هیچ تضمینی برای امنیت سرمایهگذاری وجود ندارد.
صرف همپیمانی به اصطلاح استراتژیک با امریکا نیز برای این امر کافی نیست؛ چه اینکه امریکا بهویژه به دنبال رویدادهای اخیر نشان داد که تنها در پی «دوشیدن» گاو شیری عربستان و بلعیدن دالرهای نفتی آن کشور از سوی صنعت سلاحسازی خود است و حاضر نیست برای بقای رژیم ریاض، هزینه پرداخت کند.
ولادیمیر پوتین؛ رییسجمهوری روسیه، در پی حمله بر تأسیسات آرامکو در یک طعنه سنگین و معنادار گفت که سیستم دفاع موشکی امریکایی، کارآمد نیست و عربستان باید اس -۴۰۰ روسی بخرد!
اما واقعیت این است که اس- ۴۰۰ هم امنیت عربستان را بیمه نخواهد کرد؛ تنها راه نجات، تمکین در برابر قواعد و مناسبات حاکم بر نظم و امنیت منطقه و جستجوی راهحل بحرانها و آشوبهای جاری در خاور میانه در خود خاور میانه و در تعامل با قدرتهای منطقهیی براساس واقعیتهای جاری است.
Comments are closed.