احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکرده‌اند.





حکومت گیچ‌ومنگ در برابرِ صلح

گزارشگر:احمـد عمـران - ۲۰ میزان ۱۳۹۸

پس از توقف گفت‌وگوهای صلح میان امریکا و طالبان، دونالد ترامپ رییس ‌جمهوری امریکا یک بارِ دیگر بر خروج نیروهای کشورش از افغانستان تأکیـد ورزید. آقای ترامپ که در یک گردهمایی انتخاباتی سخن می‌گفت، اعلام کرد که سربازانِ امریکایی باید به‌زودی به خانه برگردند. او گفت که نیروهای امریکایی برای زمانِ محدودی به افغانستان اعزام شده بودند ولی حـالا نوزده سال از آن زمان می‌گذرد.
mandegarبه نظر می‌رسد که سخنانِ آقای ترامپ افزون بر این‌که می‌تواند جنبۀ انتخاباتی داشته باشد، در عینِ زمان تلاش‌های کاخ سفید برای خروج از افغانستان و راه‌حلِ صلح‌آمیز برای قضیۀ این کشور را نیز نشـان می‌دهد. در روزهای اخیر، طالبان نیز به تکاپو افتاده و یک بارِ دیگر سفرهای‌شان را به منطقه و کشورهایِ دخیل آغاز کرده اند. طالبان ظاهراً از توقفِ گفت‌وگوهای صلح چنـدان رضایت ندارند و به دنبالِ آن اند که این گفت‌وگوها به زودی از سر گرفته شود. اما چیزی که هنوز مشخص نیست، این است که این‌بار در صورتِ آغازِ گفت‌وگوهای صلح میان امریکا و طالبان، محور اصلیِ این گفت‌وگوها چه خواهد بود؟ آیا دو طرف از همان جایی گفت‌وگوها را پی می‌گیرند که قبلاً قطع شده بود و یا این‌بار با آجندایِ تازه این گفت‌وگوها را به پیش می‌برند؟
نکتۀ دوم این است که موقف افغانستان در این گفت‌وگوها چه خواهد بود؟ آیا طالبان این بار حاضر می‌شوند که با هیأت حکومت در مورد مسایلِ جنگ و صلح گفت‌وگو کنند و یا همچنان بحث اصلی را احزاب و شخصیت‌های سیاسیِ بیرون از حکومت انجام خواهد داد؟ و یا اصلاً طالبان تا زمان اعلام نتیجۀ انتخابات، هیچ گفت‌وگویی با جانب حکومت انجام نخواهند داد؟ و آیا حکومتی را که در نتیجۀ انتخابات اعلام شود، طالبان حکومتِ نامشروع و دست نشانده نخواهند گفت؟
این‌ها پرسش‌هایی اند که در رابطه با مسالۀ صلح می‌توانند مطرح باشند که هنوز پاسخ‎های قناعت‎بخش برای آن‌ها وجود ندارد. به نظر می‎رسد که هدف اصلیِ طالبان در شرایط فعلی این است که با امریکا بر سرِ خروج نیـروهای آن کشور به توافق برسند و پس از آن، موقفِ خود را در مورد گفت‌وگوهای صلح با حکومت اعلام کننـد. طالبان تلاش دارند که به هر شکلِ ممکن نخست با امریکایی‌ها بر سر بیرون شدنِ نیروهای‌شان به توافق برسند و آن‌گاه اگر خواستند با حکومت وارد مذاکره شوند و اگر اوضاع را مسـاعد دیدند، به جنگ‌شان برای سرنگون کردنِ حکومت ادامه دهند.
این موضوع از چشم پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) که مسوولیتِ اصلیِ جنگ در افغانستان را به عهده دارد، به دور نمانده است. دبیرکُل این پیمان هم‌زمان با اعلام آماده‌گی آقای ترامپ برای خروج نیروهایش از افغانستان، گفت که ناتو در جنگ با تروریسـم متحد حکومت افغانستان باقی می‌ماند و نیـروهای دفاعی و امنیتیِ این کشور را برای مقابله با تهدیدهای هراس‌افکنان آموزش می‌دهد. ناتو به نحوی خواست که نشان دهد طالبان نمی‌توانند با زیاده‌خواهی وارد گفت‌وگوهای صلح با امریکا شوند. این گروه در همه حال باید این موضوع را مد نظر داشته باشد که جامعۀ جهانی افغانسـتان را تنها نمی‌گذارد و اجازه نمی‌دهد که یک گروهِ عقب‌گرا و افراطی که می‌تواند منافع کشورهای عضو ناتو را به مخاطره بیـندازد، بر این کشور مسلط شود.
اما بحث اصلی این است که موقفِ دقیقِ حکومت افغانستان که بتواند مورد حمایتِ تمام گروه‌ها و جناح‌های موجود در کشور قرار گیـرد، چه خواهد بود و این موقف چه زمانی ابراز می‌شود. زیرا تا به حال آنچه که حکومت وحدت ملی در رابطه با صلح انجام داده، چیزهایِ بنیادی و مستحکم نبوده است. آقای غنی بسیار تلاش کرد که مدیریتِ گفت‌وگوهای صلح را در دست گیرد، ولی به دلیل عدم توانایی و نداشتن برنامۀ مدون و سازنده، به چنیـن امری موفق نشد. جرگۀ مشورتی صلح نیز که با هزینه‎‌های بسیار گزاف برگزار شد، چیزی فراتر از عوام‌فریبی و گرم کردنِ بازار تبلیغاتی حکومت نبود. نه آقای غنی به فیصله‎های جرگۀ مشورتی صلح باور داشت و نه کسانی که در جرگه شرکت داشتند، می‌توانستند تحلیلِ دقیق و علمی از وضعیت داشته باشند.
آقای غنـی با مصرفِ میلیون‌ها دالر خواست که در آستانۀ انتخابات برای خود کمپاینِ انتخاباتی انجام دهد. حالا اما نه بحث انتخابات مطرح است و نه هم دیگر عوام‌فریبی‌هایِ آقای غنی در مورد صلح در جامعه و در میـان مردم خریدار دارد. حالا زمانِ آن است که حکومت موقفِ روشن و دقیق در رابطه با گفت‌وگوهای صلح داشته باشد و نگذارد که همه چیز یک بارِ دیگر با توییت رییس جمهوریِ امریکا به باد فنا رود.
بحث بر سرِ این نیست که طالبان وارد حکومت شوند و یا حکومت با قبول امتیازهایی برای این گروه که به بهای از دست رفتنِ دستاوردهای هجده ساله تمام شودـ سند صلح با آن‌ها را امضا کند. چنین چیزی از نظرِ مردم افغانستان کاملاً مردود و غیرقابل پذیرش است. مردم افغانستان صلحی را می‌خواهند که در نتیجۀ آن، دستاوردهای سال‌های پسین نه تنها حفظ شوند، بل استحکام نیز بیابند و حکومت در امر نهـادینه کردنِ این دستاوردها و ارزش‌ها با مسوولیت عمل کنـد.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.