- ۲۲ میزان ۱۳۹۸
روزنامۀ واشنگتن پست در مقالهیی رفتارهای دونالد ترامپ، رییس جمهور امریکا را به بررسی گرفته و نوشته است که شکستهای سیاسی کاخ سفید عمدتاً در نتیجۀ رفتار نامتعادل ترامپ بوده است
به نوشتۀ این روزنامه، در بیش از یک ماه اخیر، تقریباً هر ابتکار سیاست خارجی که دولت امریکا دنبال کرده، با شکست مواجه شده و این شکستها عمدتاً نتیجۀ رفتارهای نامتعادل دونالد ترامپ بوده است.
این روند هفتم سپتامبر آغاز شد، زمانی که ترامپ به طور ناگهانی اعلام کرد اجلاس اعلام نشده با طالبان افغانستان را که قرار بود روز بعد در کمپ دیوید برگزار شود، لغو و پیشنویس توافق صلحی را که نمایندۀ وزارت امور خارجه یکسال دربارۀ آن مذاکره کرده بود، بایگانی کرده است.
یک هفته بعد اجرای سیاست اعمال فشار حداکثری ترامپ ضد ایران متوقف شد. در پی حمله تحت حمایت ایران به یک مجتمع نفتی سعودی، ترامپ با واکنش نظامی مخالفت کرد و در مقابل به رییسجمهور فرانسه، گفت: با برنامۀ دیدار با حسن روحانی در سازمان ملل و لغو تحریمهای این کشور در ازای بازگشت پای میز مذاکره موافق است. اما وی بازندۀ این قمار بود. روحانی ترامپ را پای تلفن منتظر تماس نگه داشت. اما عربستان پیام را دریافت کرد و محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور، از عراق و پاکستان خواست برای تنشزدایی با تهران نقش میانجی ایفا کنند.
تنها دو هفته پس از رسوایی ایران، ترامپ شاهد شکست مذاکرات هستهیی کوریای شمالی بود. هیأت کیم جونگ اون در نشستی در استکهلم با پیشنهاد امریکا مخالفت کردند و از موافقت بر سر تاریخ مذاکرات بعدی سر باز زدند.
همۀ اینها به مکالمۀ تلفنی ترامپ با رجب طیب اردوغان، رییسجمهور ترکیه، در ششم اکتبر منجر شد که در آن راه را برای تهاجم ترکیه به شمال سوریه هموار کرد. محتملترین نتیجه این مکالمه، علاوه بر خیانت کردن به متحدان کرد واشنگتن که چهار سال گذشته کنار نیروهای امریکایی جنگیده بودند، تجدید قوای داعش بود.
تلاشهای امریکا برای سرنگون کردن دولت ونزوئلا در ماه اپریل ناکام ماند. نقشۀ دستیابی به توافق نهایی میان اسرائیلیها و فلسطینیان هیچگاه به نتیجه نرسید و جیسون گرینبلت، نمایندۀ ویژۀ ترامپ در این پروژه، ماه گذشته کنارهگیری خود را اعلام کرد.
جنگ تجاری ترامپ با چین نیز همچنان ادامه دارد و باوجود آنکه روز جمعه خبر یک توافق جزیی اعلام شد، اما بیشتر تعرفهها همچنان پا برجا هستند و چشماندازی برای پیروزی آسان بر پکن که وی زمانی وعده آن را داده بود، وجود ندارد.
تنها توضیحی که ترامپ برای برهم خوردن توافق افغانستان ارایه کرد، این بود که شورشیان حملهیی انجام داده اند که به کشته شدن یک امریکایی انجامیده است، دلیلی بسیار عجیب برای پایان ندادن به جنگی ۱۸ ساله.
تغییر موضع ترامپ در برابر ایران از آن هم عجیبتر بود. وی به مدت دو سال به اعمال فشار بر تهران پرداخت. زمانی که مشاوران ارشد وی از تغییر حکومت ایران سخن میگفتند، ترامپ تهدید کرد اگر چالش نظامی ایجاد شود، ایران به پایان کار خود خواهد رسید. با این وجود زمانی که تنش در خلیج فارس افزایش پیدا کرد، تنها تلفات واکنش ترامپ جان بولتون مشاور امنیت ملی امریکا بود که وی را به سمت جنگ سوق میداد. اکنون به نظر میرسد وی از تمایلش برای مذاکرات ناامید شده است.
برخی سیاستهای شکست خورده ترامپ، توجیه منطقی دارد. به عنوان مثال مقابله با ایران غیرضروری بود و جنگ در خلیج فارس میتوانست فاجعهبار باشد. توافق با طالبان هم به منزلۀ خیانت به دولت افغانستان بود، دولتی که امریکا به مدت دو دهه صدها میلیارد دالر در آن سرمایهگذاری کرده است.
احتمالاً فجایع سیاست خارجی ترامپ هنوز به پایان نرسیده است. کیم جونگ اون برای دستیابی به خواستهاش از ترامپ یعنی پایان تحریمهای این کشور، یک ضربالاجل یکساله تعیین کرده است و پس از آن کوریای شمالی آزمایش کلاهکهای هستهیی یا موشکهای بین قارهیی را از سر خواهد گرفت. ایران نیز احتمالاً حملات بیشتری در خلیج فارس انجام خواهد داد تا ترامپ را مجبور کند به تحریمهای این کشور خاتمه دهد. داعش هم احتمالاً بار دیگر در شرق سوریه جای پایی برای خود باز خواهد کرد.
همۀ اینها به اندازۀ استیضاح برای ترامپ خطرناک نخواهد بود. البته استیضاح احتمالاً به منافع ملی امریکا آسیب بیشتری خواهد رساند.
Comments are closed.