سیگار کشف بزرگ نکرده، زیرا مردم افغانستان به خوبی از فساد آگاه اند و از همان آغاز شاهد یک دولت شبکۀ بودند. این دولت شبکۀ متکی راندخواری بود و دولت‌های راندی هم کمک‌های بدون حساب را به این دولت شبکۀ انجام داد تا زمینه فساد فراهم شود.
شماری از آگاهان سیاسی و اقتصادی با بیان این مطلب می‌گویند که یکی از ویژه‌‌گی‌های کشورهای استعمارگر این است که به نوکران خود فرصت می‌دهند تا فساد کنند. نخست زمینۀ فساد ساختاری را فراهم می‌کنند و بعد افشاگری تا آنان به دستگاه‌های استخباراتی این کشورها تمکین کنند و سیگار این بازی را در پایان عمر حکومت وحدت ملی به همین هدف آغاز کرده است.
این واکنش‌ها در پی نشر گزارشی از سوی سیگار مبنی بر هدر رفتن میلیاردها دالر توسط حکومت افغانستان ابراز می‎‌شود.
ادارۀ بازرس ویژۀ امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) در تازه‌ترین گزارشی که به کانگرس ایالات متحده ارایه کرده‌است، گفته‌ که در هفده سال گذشته، بیش از ۱۳۲میلیارد دالر برای بازسازی افغانستان هزینه شده‌اند.
سیف‌الدین سیحون استاد دانشکدۀ اقتصاد دانشگاه کابل می‌گوید: ساختار فساد در افغانستان فراگیر است و فساد فراگیر به همگان روشن است، بنابراین سیگار بحثی را به راه انداخته است که همۀ از آن اطلاع و آگاهی دارند.
او افزود: در آخرین روزهای عمر حکومت وحدت ملی سیگار برنامۀ را شروع کرده که گویا در هفده سال گذشته میلیاردها دالر در افغانستان به هدر رفته است. هدف سیگار از آغاز این برنامه در آخر عمر حکومت وحدت ملی تمکین حکومت بعدی افغانستان است.
او تصریح کرد: یکی از ویژه‌‌گی‌های کشورهای استعمارگر این است که به نوکران خود میدان و فرصت می‌دهند تا فساد کنند، یعنی نخست زمینۀ فساد ساختاری را فراهم می‌کنند و بعد افشاگری می‌کنند تا آنان به دستگاه‌های استخباراتی این کشورها تمکین کنند و سیگار این بازی را در پایان عمر حکومت وحدت ملی به همین هدف آغاز کرده است.
این اقتصاددان همچنان گفت: سیگار کدام کشف بزرگ نکرده، زیرا مردم افغانستان به خوبی از فساد آگاه اند و از همان آغاز شاهد یک دولت شبکۀ بودند. این دولت شبکۀ متکی راندخواری بود و دولت‌های راندی هم کمک‌های بدون حساب و کتاب را به این دولت انجام داد تا زمینه فساد فراهم شود.
وی خاطرنشان کرد: از هفده سال بدین سو یک بخش بزرگی از دزدی را خارجی و یک بخش دزدی را هم داخلی‌ها از آدرس کمک‌ها انجام دادند. اما برای کمک‌های صورت گرفته کدام برنامه مشخص یا هم بازپرسی وجود نداشت. کمک‌ها مقطعی و به نهادهای داده می‌شد که هیچ موثریت برای بهبود اقتصاد کشور نداشتند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد، بیش از ۸۰ درصد کمک‌ها به خود کشورهای کمک‌کنندۀ بازگشت کرد و ۲۰ درصد آن توسط زورمندان حکومتی افغانستان حیف و میل شده است.
بااین حال، محمد اکرام اندیشمند آگاه مسایل سیاسی به این باور است که گزارش سیگار در مورد ۱۳۲ ملیارد کمک برای باز سازی افغانستان طی ۱۷ سال گذشته که از به هدر رفتن این کمک ها نیز سخن می زند، پرسش بر انگیز و غیر شفاف است.
به باور این آگاه سیاسی: هیچ نشانی از بازسازی افغانستان به خصوص در مورد زیر ساخت‌های توسعه و بازسازی چون، اعمار بند برق، فابریکه‌های تولیدی، ساختن سدهای برای انکشاف زراعت و غیره که حکایت از هزینۀ این ده ها ملیارد دالر داشته باشد، وجود ندارد.
او تاکید کرد: سیگار به‌صورت روشن نمی‌گوید که این ۱۳۲ ملیارد دالر در کدام بخش‌های باز سازی هزینه شده‌است و کدام پروژه‌های عمران و توسعه شامل این هزینه می‌شود که نتیجه نداده است.
آقای اندیشمند افزود: سیگار نمی‌گوید که این ۱۳۲ ملیارد دالر را امریکایی‌ها و خارجی‌های به‌صورت مستقیم مصرف کرده اند یا به دولت افغانستان داده اس. سیگار واضح نساخته است که دراین هزینه ۱۳۲ ملیارد دالری آیا امریکا نظارت و دخالت داشته است؟ اگر داشته، وقتی این پول‌ها هدر رفته است در این ۱۷ سال چرا مهر سکوت بر لب زده بود؟
او خاطر نشان کرد که سیگار مسئولین و نهادهای را که این پول را ضایع کرده اند و مرتکب خیانت شده اند، معرفی نمی‌کند. بنابراین این کلی‌گویی سیگار سوال برانگیز است. کدام دیوانه در دنیا باشد که ۱۳۲ ملیارد دالر خود را برای بازسازی یک کشور بدهد و بعد روی آن نظارت نداشته باشد.
این آگاه سیاسی تصریح کرد که سیگار اگر راست می‌گوید که ۱۳۲ ملیارد دالر هزینۀ بازسازی برای افغانستان به هد رفته است، به این پرسش‌ها پاسخ ارائه کند. در غیر آن معنی اش این است که سیگار دروغ می‌گوید.
بربنیاد گزارش سیگار: در مدت هفده سال، ۱۱۴.۲میلیارد دالر برای صندوق بزرگ بازسازی افغانستان هزینه شده‌اند و ۳۴.۴۶ میلیارد دالر دیگر هم هزینۀ حکومت‌داری و توسعه، شده‌اند.
جان ساپکو، بازرس ویژۀ امریکا برای بازسازی افغانستان در بخش دیگر گزارش خود نگاشته است که تا ماه جون سال روان میلادی، ۷۶۴.۵ میلیارد دالر دیگر در مدت هفده سال، هزینۀ نظامیان امریکایی در افغانستان شده‌است.