دست‌کم ۹۰۰ کودک در شهر کوچک راتوردو در پاکستان در سال جاری مبتلا به بیماری‌های شدید همراه با تب شدند و در برابر درمان مقاومت نشان می‌دادند. در ماه اپریل، تمام شهر را بیماری گرفته بود و تشخیص مرض وحشتناک بود. شهر مرکز ایدز شده بود و کودکان بیشتر به این بیماری مبتلا شده بودند. مسئولان صحت پس از روزها بررسی، یگانه دکتر متخصص کودکان در این شهر را مقصر دانستند و گفتند که این دکتر، از سرنج‌های یک‌بار مصرف، چند بار کار گرفته است.
پس از آزمایش باشنده‌گان این شهر، مشخص شد که نزدیک به ۱۱۰۰ تن مبتلا به ویروس ایدزند؛ یعنی از هر ۲۰۰ باشنده یک تن. تقریباً ۹۰۰ تن مبتلا به این ویروس کودکان زیر ۱۲ سال بودند. مسئولان صحت به این باورند که آمار واقعی بیشتر است.
گلبهار شیخ، خبرنگار محلی در حالی که همسایه‌گان و نزدیکانش برای تشخیص ویروس در برابر کلینیک‌ها صف کشیده بودند، برای رسانۀ محلی این شهر خبر می‌فرستاد. پس از تحقیقات، مسئولان صحت دریافتند که بیشتر این کودکان نزد مظفر گانگرو، متخصص کودکان که برای قشر فقیر جامعه خدمت می‌کند و هزینۀ کمتری دارد، مراجعه می‌کرده‌اند.
آقای شیخ با شنیدن این خبر نگران می‌شود؛ زیرا کودکان او نیز نزد دکتر گانگرو مراجعه کرده‌ بودند. او دختر دو ساله‌اش را برای آزمایش به کلینیک می‌برد و مشخص می‌شود که دختر او هم به ایدز مبتلا است.
راتوردو شهری با ۲۰۰ هزار جمعیت، از شهرهایی‌ست که باشنده‌گان آن فقیرند و شمار کمی از آنان سواد دارند.
دکتر گانگرو فردی‌ست که در برابر ۲۰ سنت مریضانش را معاینه می‌کرد و درآمد ماهانه‌اش کمتر از ۶۰ دالر است.
این دکتر ۶ فرزند «امتیاز جلبانی»، یکی از باشنده‌گان این منطقه را نیز تداوی کرده است. چهار کودک آقای امتیاز مبتلا به ویروس ایدز هستند و دو کودک ۱۴ ماهه و سه ساله‌اش قبل از افشای این خبر، جان‌های‌شان را از دست دادند.
آقای جلبانی که کارگر است می‌گوید، باری متوجه شد که دکتر گانگرو برای معالجۀ پسر شش ساله‌اش از سوزن استفاده‌شده‌یی، استفاده کرد که از آن برای پسر دیگرش که مبتلا به ایدز بود، استفاده کرده بود. زمانی که آقای جلبانی اعتراض کرد، آقای گانگرو وی را با سیلی زد و برایش گفت که به دلیل این که توان خرید سوزن جدید را ندارد، از سوزن استفاده‌شده، استفاده کرده است.
دکتر به آقای جلبانی می‌گوید، اگر نمی‌خواهد او کودکش را معالجه کند، نزد دکتر دیگری برود. آقای جلبانی به نیویورک‌تایمز گفته است که به خاطر خرید داروهای کودکش او و خانمش گرسنه‌گی کشیده‌اند.
مسئولان صحت می‌گویند که آقای گانگرو یکی از عوامل اصلی شیوع بیماری ایدز در این شهر بوده است.
پاکستان ابتدا برای معالجۀ بیماران شهر راتوردو اقدامات کندی روی دست گرفت، اما تیم‌های صحی کشورهای مختلف با شنیدن این خبر گرد هم آمدند و مقدماتی را برای تداوی و آزمایش مردمان این شهر فراهم کردند. مراکز آزمایشی در ساختمان‌های دولتی فعال شدند و خیمه‌های زرد در تمام شهر برای آزمایش مردم برافراشته گشت.
با این حال هنوز یک‌چهارم مردم شهر آزمایش نشده‌اند. مقام‌های رسمی می‌گویند که شمار مبتلایان بیشتر از ۱۱۱۲ تن است که تا کنون شناسایی شده‌اند.
آقای شیخ، خبرنگار می‌گوید که دخترش در میان قوم و کودکان دیگر منفور شده بود؛ زیرا مطالعه و معلومات در مورد ویروس ایدز بسیار اندک بوده است. هیچ‌کسی نمی‌خواست دختری مبتلا به ایدز را به آغوش بکشد و کودکان نیز همراهش بازی نمی‌کردند. در مکتب نیز برای کودکان مریض مکانی مجزا در نظر گرفته شده بود و این کودکان باید در گوشه‌یی از صنف، جدا از شاگردان سالم می‌نشستند. آقای شیخ و خانمش که باسواد هستند، رفتارشان را با دخترشان تغییر ندادند و با محبت‌های زیاد معالجۀ وی را شروع کردند؛ اکنون بدن کودک‌شان در مقابل دارو واکنش مثبت نشان داده است.
از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ شمار مبتلایان به بیماری ایدز در پاکستان تقریباً دو برابر شده است. آمار سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که نزدیک به ۱۶۰ هزار تن در پاکستان مبتلا به این ویروس‌اند. در این مدت تعداد عفونت‌های جدید میان افراد ۱۵ تا ۲۴ سال، ۳۸ درصد افزایش یافته است.
با این حال انتظار می‌رود شمار واقعی مبتلایان به ایدز در این کشور بیشتر از آمار رسمی باشد؛ زیرا شمار زیادی از جمعیت این کشور هنوز آزمایش نشده‌اند و تنها ده درصد مبتلایان به این ویروس تاکنون تحت درمان قرار گرفته‌اند.
آمارها نشان می‌دهد که از ماه اپریل به این‌سو ۳۵ کودک در شهر راتردو به علت ویروس ایدز جان‌های‌شان را از دست داده‌اند.
مقام‌های پاکستان در تلاش‌اند تا تمام مراکز درمانی را از نزدیک ببینند و گواهی‌نامۀ پزشکی صاحبان این مراکز را بررسی کنند.
هم‌چنان این کشور آرایشگاه‌ها و کلینیک‌های دندان را به دقت می‌بینند و در صورتی که کارشان معیاری نبود، با آنان برخورد قانونی می‌کنند.
منبع: نیویورک‌تایمز
برگردان: مریم مهتر-سلام وطندار