احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکرده‌اند.





قدرت‌نمایی دیپلماسی فردمحور

گزارشگر:شهاب شهسواری - ۲۳ جدی ۱۳۹۸

چهار روز بعد از دیدار ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه با رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه، درخواست این دو قدرت منطقه‌یی برای برقراری آتش‌بس در استان ادلب سوریه و لیبی، مورد موافقت طرف‌های درگیر قرار گرفت. مسکو و آنکارا در بحران‌های لیبی و سوریه، هر یک از طرفی متفاوت حمایت می‌کنند، در سوریه، مسکو حامی دولت مرکزی سوریه و ترکیه حامی شورشیان مسلح در استان ادلب است؛ در لیبی، ترکیه از دولت وفاق ملی به رهبری فایز سراج حمایت می‌کند و به تازه‌گی نظامیان ترکیه را برای حمایت از پایتخت لیبی به این کشور اعزام mandegarکرده است؛ در برابر در لیبی مسکو متهم است که از نیروهای شورشی تحت رهبری خلیفه حفتر، ژنرال پیشین ارتش معمر قذافی حمایت می‌کند. هر چند ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه گفته است که هیچ یک از پیمانکاران روس حاضر در لیبی، از طرف دولت و ارتش روسیه ماموریتی ندارند. پوتین و اردوغان، بعد از حل بحران چندماهه در روابط دو کشور در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ که با سرنگونی یک فروند جنگنده روس در آسمان سوریه توسط پدافند هوایی ترکیه آغاز شد، در طول سه سال گذشته، روابط بسیار نزدیکی با یکدیگر آغاز کرده اند، به همین دلیل، دیدارهای دوجانبه میان این دو رهبر، نقش عمده‌یی در سرنوشت بحران‌های منطقه‌یی پیدا کرده است. دیدار چهارشنبه هفته گذشته پوتین از استانبول، بعد از سفر او به دمشق و دیدارش با بشار اسد، رییس‌جمهور سوریه، زمینه ساز آتش‌بسی تازه در مناطق کاهش تنش ادلب در خاک سوریه شد.

آتش‌بس در ادلب
در طول هفته‌های گذشته، ارتش سوریه با تاکید بر نقض توافق کاهش تنش توسط ترکیه و گروه‌های تروریستی مستقر در ادلب، عملیاتی را برای بازپس‌گیری این بخش از سرزمین سوریه آغاز کرده بود. بر اساس توافق سه‌جانبه میان ایران، روسیه و سوریه در فرایند آستانه، مقرر شده بود که تضمین کاهش تنش در استان ادلب بر عهده ترکیه باشد، اما دمشق، تهران و مسکو، همواره از ناتوانی ترکیه در اجرای مسوولیت‌هایش از جمله جدا کردن گروه‌های شبه نظامی مخالف دولت از گروه‌های تروریستی در استان ادلب و جلوگیری از حملات تروریستی از این استان به دیگر نقاط سوریه اعتراض کرده بودند. آنکارا اما برای حل مشکل در استان ادلب، برای توسل به ساز و کار آستانه تلاشی نکرده است و مستقیما با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه که ارتشش بزرگ‌ترین حامی دولت سوریه است وارد گفت‌وگو شد. بر اساس گزارش‌ها، از صبح روز یکشنبه توقف درگیری‌ها در مناطق کاهش تنش آغاز شده است. ۲۴ ساعت پیش از آغاز آتش‌بس نیروهای ارتش سوریه حملات گسترده‌یی را به مواضع گروه‌های مسلح در استان ادلب انجام دادند. وزارت دفاع ترکیه تاکید کرده است: «این آتش‌بس بر اساس توافق میان ترکیه و فدراسیون روسیه برای توقف حملات زمینی و هوایی، جلوگیری از ایجاد موج جدید مهاجران و بازگشت اوضاع به شرایط عادی در منطقه کاهش تنش ادلب، اجرایی شده است.» این آتش‌بس به گفته ژنرال یوری بورنکف، فرمانده مرکز آشتی سوریه قرار بود از بعد از ظهر روز پنجشنبه اجرایی شود (یک روز بعد از دیدار پوتین و اردوغان)، اما به دلایل نامشخصی، اجرایی شدن آن تا بامداد روز یکشنبه به تاخیر افتاد.

آتش‌بس لیبی
بر خلاف سوریه، ولادیمیر پوتین مدعی است که دولتش نقش مستقیمی در بحران لیبی بازی نمی‌کند. با این حال، صدور بیانیۀ مشترک پوتین و اردوغان برای آتش‌بس در غرب لیبی، روز یکشنبه از سوی هر دو طرف درگیری‌ها، یعنی دولت به رسمیت شناخته شدۀ بین‌المللی وفاق ملی که از پشتیبانی ترکیه برخوردار است و شبه نظامیان موسوم به «ارتش ملی لیبی» تحت رهبری خلیفه حفتر که از حمایت مصر، امارات متحده عربی، عربستان سعودی و به صورت پنهانی روسیه و فرانسه برخوردار است، پذیرفته شد. سخنگوی گروه شبه نظامی «ارتش ملی لیبی»، احمد المسماری، با انتشار ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی تایید کرد که این گروه «مادامی که طرف‌های دیگر درگیری به آتش‌بس پایبند باشند» به آتش‌بس پایبند خواهد ماند.
گروه شبه نظامی وابسته به خلیفه حفتر که در طول یک‌سال گذشته بخش اعظم خاک لیبی، منهای بندر کلیدی سرت و پایتخت ترابلس را در کنترل خود دارد، درست از یک ماه پیش (۱۲ دسامبر) عملیاتی جدید برای تصرف ترابلس و سرنگونی دولت به رسمیت شناخته شدۀ بین‌المللی را آغاز کرد. درست ۱۰ روز پیش از آتش‌بس، دوم جنوری سال جاری میلادی، پارلمان ترکیه قانون اعزام نظامیان ترکیه را به خاک لیبی برای حفاظت از دولت مشروع این کشور به تصویب رساند، بر اساس این قانون، دولت ترکیه تا یک‌سال آینده اختیار دارد نظامیان ترکیه را برای دفاع از دولت مرکزی این کشور به خاک لیبی اعزام کند. استقرار نیروهای ترکیه به دستور رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور این کشور از یکشنبه هفته پیش در ترابلس آغاز شده است. در برابر رسانه‌ها از حضور شبه نظامیان پیمانکار روس، در قالب گروه شبه نظامی «ارتش ملی لیبی» خبر می‌دهند، با این حال ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه مدعی شده است که هیچ یک از روس‌های حاضر در لیبی از سوی دولت روسیه ماموریتی ندارند. به هر تقدیر، با اجرای آتش‌بس روز یکشنبه در لیبی، مشخص است که به همان اندازه که آنکارا و مسکو بر طرف‌های درگیر در سوریه کنترل دارند، در لیبی هم توانایی اثرگذاری بالایی در تصمیم‌گیری حفتر و سراج دارند.

توصیۀ عجیب پوتین به اسد: ترامپ را به دمشق دعوت کن
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه در سفر اخیرش (سه شنبه ۱۷ جدی) به دمشق، به بشار اسد همتای سوری خود توصیه کرده است از دونالد ترامپ برای سفر به دمشق دعوت کند. خبرگزاری تاس روسیه عصر یکشنبه با انتشار این خبر نوشت: پوتین امروز در مصاحبه‌یی با شبکه خبری کانال یک روسیه، همچنین برای فرستادن این دعوت‌نامه به رییس‌جمهوری امریکا اعلام آماده‌گی کرد. براساس گزارش تاس، بشار اسد در پاسخ به این توصیه پوتین، به ماجرای تاریخی سفر «پل حواری» یکی از حواریون از بیت المقدس به دمشق، اشاره کرده و به مزاح گفت که «اگر ترامپ از این مسیر سفر کند، خوب است.» پوتین در جریان سفرهفته گذشته به دمشق، پیشنهاد دعوت از ترامپ را مطرح کرد و گفت که رییس‌جمهوری امریکا از پس این کار بر می‌آید. پوتین خطاب به اسد گفت: ترامپ را دعوت کن و او می‌آید. بشار اسد نیز برای انجام این کار اعلام آماده‌گی کرد و پوتین در پاسخ گفت: من به او (ترامپ) در مورد این مسأله خواهم گفت.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.