کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی، اخیراً آرایِ پنج‌هزار و سه‌صد و شانزده محل را به بازشماری فرستاده ‌است. این اقدام کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی با واکنش‌هایی مواجه شده‌ است. تیمِ دولت‌ساز آن‌ را خلافِ قانون می‌خواند و تیم ثبات‌وهمگرایی آن را بسنده نمی‌داند و کمیسیون انتخابات هم تا کنون این مورد را اجرایی نکرده ‌است. اگرچه ممکن است که کمسیون شکایت‌های انتخاباتی در نهایت همکاری کمیسیون انتخابات را با خود داشته باشد و کار بازشماری را آغاز کند؛ اما با توجه به گام‌هایی که برداشته‌، محال است که بتواند قناعتِ نامزدان انتخاباتی را فراهم سازد. زیرا کاری که کمیسیون انتخابات انجام داد، سبب محاسبه‌شدن برخی از آرایِ نامشروع شد و نتیجۀ اعلان شده از جانب کمیسیون انتخابات، با وصف آن‌که ممکن است با باطل شدن بیش از ۱۲ هزار رای آقای غنی برهم بخورد؛ اما بسیار ممکن است که با کم‌شدن مقداری رای از همۀ نامزدان، عین نتیجه را مورد تأیید قرار بدهد. بنابرین معجزه‌یی از جانب کمیسیون شکایات رخ نخواهد داد که سبب شود هم نتایج برگردد و هم نارضایتی‌ها خاموش شود. ممکن است که کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی، با نتایج انتخابات مسامحه کرده و مصلحتی عمل کند که در این صورت پا ‌جای پایِ کمیسیون انتخابات گذاشته و هیچ اعتباری را برای انتخابات نمی‌گذارد. اگر کاری کند که انتخابات به دور دوم برود، بازهم دامنه‌دارتر شدنِ چالش‌های سیاسی را به همراه خواهد داشت و در هر دو صورت، کشور به سمت اوجِ بحران انتخاباتی حرکت می‌کند. در صورتی که غنی برنده اعلام شود، طرف تأیید ثبات و همگرایی و شورای نامزدان نخواهد بود و اگر عبدالله برنده اعلان شود نیز مورد تأیید تیم دولت‌ساز و نامزدان همسویِ آن نخواهد بود و بنابراین تنش در میـدان انتخابات بیشتر می‌شود و اگر فرصت برای رفتن به دور دوم مساعد شود، بازهم این انتخابات باید در بهارِ سال نو برگزار شود؛ زیرا در زمستان امکان کمپاین وجود ندارد.
با این اوصاف، خوب‌ترین راه اکنون این است که کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی کارش را بدون ملاحظاتِ سیاسی انجام دهد و در هراس از عواقبِ تصمیم درستش نباشد. یعنی در قدم اول، کمیسیون شکایت‌ها به درستی آرای باطل را باطل‌تر کند و از رده خارج سازد و سپس کمیسیون انتخابات با توجه به کمیت اندکِ شرکت‌کننده‌گان در انتخابات و پوره نکردن ۵۰+ یک که بتواند مشروعیتی برای نامزد برنده بدهد، نامزدی با بیشترین رای را معرفی کند، نه برنده در انتخابات را و بعداً با توجه به شرایطی که افغانستان در آن قرار گرفته است، میکانیزمی برای شکل‌گیری یک حکومتِ مشارکتی فراگیرتر از محور نامزدی با بیشترین رای ساخته شود. زیرا از یک طرف، سطح اشتراکِ مردم در انتخابات بسیار پایین و نیز سطح تقلب بیشتر بوده است و بنابراین راهی جز پرداختن به همان طرحی که شورای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری ارایه کرده‌اند، نیست. مسلماً انتخابات ریاست جمهوری ششم میزان، با مهندسی و تقلبِ هرچه بیشتر برگزار شد و نتیجۀ آن هرچه که باشد جنجالی خواهد بود؛ بنابراین، برای این‌که هم به انتخابات احترام شده باشد و هم با تقلب و دروغ خداحافظی؛ باید روی طرح «حکومت مشارکتی انتخابات‌محور» کار صورت گیرد. این همان چیزی است که در اظهارات مقامات امریکاییِ ناظر بر انتخابات هم مطرح بوده است.