هر زمانی که صحبت از نزدیک شدن امضا توافق‌نامه میان امریکا و گروه طالبان به میان می‌آید، حوادثی اتفاق می‌افتد که منجر به تعلیق این گفت‌وگوها می‌گردد.
چند ماه پیش و با کشته شدن یکی از نظامیان امریکایی در حمله‌یی در شش‌درک کابل، دونالد ترامپ در توییتی ادامۀ این مذاکرات را متوقف کرد. این توقف چند ماهه دوباره منجر به آغاز گفت‌وگوها در دوحه شد و چندی نگذشته بود که طالبان به یکی از بیمارستان در میدان هوایی بگرام بمب گذاشته و آن را منهدم کردند، این حادثه هر چند به صورت رسمی، اما چند هفته جریان گفت‌وگوها را متوقف کرد.
هفتۀ گذشته یک هواپیمای مربوطه به نیروهای ناتو در منطقۀ زیر ادارۀ طالبان سقوط کرد. فرمانده پولیس غزنی تایید کرد که نیروهای امنیتی پس از دریافت گزارش سقوط، فوراً به این منطقه اعزام شدند، اما نیروهای طالبان در کمین آن‌ها بودند.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان پس از سقوط این هواپیما مسوولیت آن را به دوش گرفت. اما آیا این سانحۀ هوایی که طالبان مسوولیت آن را به دوش گرفته‌اند، می‌تواند مذاکرات دوحه را بار دیگر متوقف کند؟
جعفر مهدوی آگاه مسایل سیاسی می‌گوید: هنوز مشخص نیست که این طیاره از سوی طالبان مورد حمله قرار گرفته باشد، زیرا چند ثانیه قبل از سقوط سرنشینان طیاره درخواست نشست اضطراری کرده بودند.
او تاکید کرد: اما زمانی‌که طالبان در چنین شرایط و وضعیتی مسوولیت سقوط این هواپیما را به دوش می‌گیرند، به این معناست که طالبان در پی به رخ کشیدن ظرفیت نظامی‌شان به امریکایی‌ها و جهان اند.
آقای مهدوی افزود: طالبان با این ادعا در پی تحریک افکار عمومی مردم امریکا برعلیه حضور امریکا در افغانستان هستند. اگر چنین باشد هیج تأثیر بر روند گفت‌وگوها ندارد، اما اگر تثبیت شود که از اثر شلیک موشک سقوط داده شده، در این صورت سکتکی بسیار جدی در روند گفت‌وگوها به میان خواهد آمد.
این آگاه سیاسی گفت: اگر به اثبات برسد که طیاره توسط طالبان سقوط داده شده، تحولاتی در جنگ میان امریکا و طالبان به وقوع خواهد پیوست و نشان دهندۀ این است که معادله جنگ در افغانستان در حال تغییر است.
او تصریح کرد: در عرصه زمینی طالبان ۱۸ سال گذشته از قوت خوبی برخوردار بودند و دولت افغانستان و امریکا از نقطه نظر هوایی قدرت‌مند بودند، اما اکنون این معادله تغییر کرده و جنگ هوایی در افغانستان وارد فاز جدید شده و آسمان افغانستان دیگر برای امریکایی‌ها امن نیست.
به باور آقای مهدوی: اگر طالبان مسوول این سقوط باشند، یا روند گفت‌وگو را شتاب خواهد داد و یا هم پس از گذشت بیش از یک سال گفت‌وگوها متوقف شده و جنگ علیه طالبان شدت خواهد گرفت.
او این احتمال را نیز ممکن می‌داند که این هواپیما توسط مخالفان گفت‌وگوهای دوحه صورت گرفته باشد و تاکید دارد که کشورهای همسایه که گفت‌وگوهای دوحه را به نفع خود نمی‌دانند و خود را در حاشیه این روند می‌بینند تلاش می‌کنند که این پروسه را سپوتاژ کنند و یک مانع ایجاد کنند و در دو حادثه گذشته ما شاهد بودیم که روند گفت‌وگوها را کاملاً متوقف ساخته بود.
او افزود: اگر ثابت شود که این طیاره به علت مشکلات تخنیکی سقوط نکرده، بل سقوط داده شده است، دراین صورت چه از سوی طالبان و چه از سوی مخالفان مذاکره قطر انجام شده باشد، روی روند گفت‌وگوها تأثیرگذار است و این روند را با چالش مواجه خواهد ساخت.
عتیق‌الله امرخیل آگاه سیاسی نظامی می‌گوید: اگر هواپیما توسط طالبان سقوط داده شده باشد، بدون شک روی گفت‌وگوهای صلح تأثیرگذار خواهد بود و هم در نحوۀ جنگ نیز تأثیرگذار است.
این آگاه نظامی همچنان گفت: اگر طالبان موفق به سقوط این هواپیما شده باشند، پس طالبان به تجهیزات ضد هوایی هم مجهز شدند و از این به بعد می‌توانند دراین بخش نیز مانند میدان‌های نبرد موفق‌تر عمل کنند.
به باور امرخیل: امریکا به نام توافق‌نامه یک بازی به راه انداخته و طالبان هم با آنان بازی می‌کنند و این مردم افغانستان هستند که تاوان بازی امریکا و طالبان را می‌پردازند.
جنرال امرخیل در مورد این‌که سقوط این هواپیما می‌تواند روی گفت‌وگوها تأثیرگذار باشد گفت: امریکا با راه‌اندازیی بازی به نام گفت‌وگوهای صلح در پی ماندگاری خود در افغانستان است و در صدد این است که چگونه بتواند حضور خود را در افغانستان طولانی‌تر بسازند.طالبان هم قانون بازی را بلد شدند و می‌دانند که چگونه به این بازی ادامه دهند.
او تاکید کرد: خلیل‌زاد پس از مذاکرات قطر به بروکسل رفت تا جزییات را به سران ناتو توضیح دهد. خلیل‌زاد نتیجه را با حکومت افغانستان شریک نساخت و نمی‌سازد، بنابراین مذاکرات دوحه یک مانور است تا طالبان را با این مانور تحت کنترول بیاورند و حضور خود در افغانستان را طولانی بسازند و سربازان‌شان را بیشتر بسازند.
جنرال امرخیل باور دارد که جنگ شدیدتر خواهد شد و طالبان جنگ‌های شدیدتری را راه اندازیی خواهند کرد و افراد نظامی و غیر نظامی زیادی را خواهند کشت، اما هیچ توافق‌نامه‌یی میان امریکا و طالبان امضا نخواهد شد.
اما فضل‌الرحمان اوریا آگاه سیاسی به این باور است، هرچند گفته می‌شود که این طیاره به اثر مشکلات تخنیکی سقوط کرده است، اما حتا اگر از اثر حمله طالبان هم سقوط کرده باشد، هیچ نوع تأثیری روی گفت‌وگوهای صلح ندارد. زیرا همه شاهد هستیم که گفت‌وگوها جریان دارد.
به گفتۀ آقای اوریا: همین اکنون گفت‌وگوها به شکل نورمال و بسیار خوب بین دو طرف به پیش می‌رود. خلیل‌زاد مصروف مشوره و مصلحت با امریکایی‌ها است و طالبان هم سرگرم مشوره با رهبران و متحدین خود اند و پیشرفت‌های خوبی هم جریان دارد.
این درحالی‌ست که زلمی‌خلیل‌زاد، نمایندۀ ویژۀ وزارت خارجۀ امریکا در امور صلح افغانستان اخیراً به پاکستان رفته است و روی گفت‌وگوهای صلح – طالبان – با مقامات پاکستانی دیدار کرده است.
مسوولان وزارت خارجۀ پاکستان گفته‌اند در دیداری که زلمی خلیل‌زاد با شاه محمود قریشی وزیر خارجۀ پاکستان داشته است. روی تسهیل روند مذاکرات صلح بحث کرده‌اند. وزیر خارجۀ پاکستان گفته که توافق‌ صلح امریکا – طالبان زمینه را برای آغاز گفت‌وگوهای «بین‌الافغانی» فراهم می‌سازد.
زلمی‌ خلیل‌زاد، حدود یک ماه پیش یازدهمین دور مذاکرات صلح با طالبان را به شکل غیر رسمی در دوحه – قطر آغاز کرد و طالبان ادعا کرده‌اند که روند مذاکرات صلح در قدم فرجامین قرار دارد، اما تا هنوز روی امضا این توافق‌نامه رأی‌‍زنی‌ها نهایی نشده است.
شرکای بین‌المللی افغانستان مانند ناتو که در حال حاضر فرماندهی حمایت قاطع را در افغانستان رهبری می‌کند و آموزش و مشورت دهی نیروهای نظامی کشور را به عهده دارند نیز از ایجاد یک فضایی صلح‌آمیز که تمام مردم افغانستان در کنار هم قرار گیرند، حمایت کرده است.
ینس ستنبُرک، منشی عمومی ناتو در دیدار با زلمی‌خلیل‌زاد، گفته که ناتو به همکاری نظامی و دیپلوماتیک خود برای حمایت از افغانستان ادامه می‌دهد.