آگاهان با ارزیابی از سفر اخیر زلمی خلیل‌زاد به کابل می‌گویند که تلاش‌های برای ایجاد یک اجماع داخلی در حال شکل گرفتن است. به گفتۀ آنان، صلح با طالبان نیازمند اجماع داخلی است.
برخی آگاهان با اشاره به سفر اخیر زلمی خلیل‌زاد به اسلام آباد و کابل می‌گویند که این تلاش‌ها برای ایجاد یک اجماع داخلی است که نظام فعلی از نبود آن رنج می‌برد.
زلمی خلیل‌زاد، فرستادۀ ویژه وزارت خارجۀ امریکا برای صلح افغانستان، روز اول فبروری به کابل آمد تا نتیجۀ مذاکرات امریکا و طالبان در قطر را با رهبران حکومت وحدت ملی و سیاسیون و احزاب و جریان‌های مدنی در میان بگذارد.
غلام جیلانی زواک، آگاه سیاسی در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار می‌گوید که خلیل‌زاد برای شریک ساختن پیشرفت‌ها در گفت‌وگوی قطر به کابل آمد تا با رهبران حکومت و سیاسیون دیدار داشته باشد.
آقای زواک می‌گوید که سفر خلیل‌زاد به اسلام آباد – کابل نشان افزایش تلاش برای ایجاد یک اجماع منطقه‌یی و داخلی در رابطه به روند صلح است.
باورهای بر این است که افغانستان جریان‌های سیاسی در داخل این کشور در مذاکرات صلح امریکا – طالبان در قطر، دور زده شده است و سفرهای خلیل‌زاد هم حکایت از مشورت با حکومت افغانستان دارد. آقای زواک تأکید دارد که تنها با شریک ساختن موضوع پیشرفت‌ در مذاکرات چیزی به دست نمی‌آید و باید رهبری حکومت و جریان‌های سیاسی در تصمیم‌گیری‌ها که در مذاکرات صورت می‌گیرد، شریک ساخته شوند.
او گفت که چالش اصلی میان طالبان و امریکا ابقای نظامیان امریکایی در افغانستان پس از توافق صلح با طالبان است، اما این موضوع تا هنوز مورد قبول گروه طالبان واقع نشده است.
زلمی خلیل‌زاد، پیش از سفر به کابل به اسلام آباد رفت و با وزیر خارجه و رییس ستاد مشترک ارتش پاکستان دیدار کرد. در خبرنامۀ وزارت خارجۀ امریکا آمده است: زلمی خلیل‌زاد در دیدار با مقامات پاکستانی از تلاش‌های برای ایجاد راه‌حل سیاسی و پایان جنگ ۱۸ سالۀ در افغانستان صحبت کرده‌‌اند.
خبرنامۀ گفته است که خلیل‌زاد همچنان از تلاش‌های پاکستان در راستا حمایت از صلح و کاهش خشونت‌ها و آغاز مذاکرات «بین‌الافغانی» استقبال کرده است.
پاکستان از همسایه‌های نزدیک و حامی استراتژیک طالبان است و شمار زیاد از رهبران این گروه به شمول «شورای کویته» در شهرهای مختلف این کشور زنده‌گی دارند. پیش از این مقامات پاکستانی گفته‌اند که توافق‌نامۀ صلح امریکا – طالبان زمینۀ آغاز مذاکرات «بین‌الافغانی» را مهیا می‌سازد.
زلمی‌ خلیل‌زاد در دیدار با محمد اشرف غنی و ریییس حکومت وحدت ملی و داکتر عبدالله عبدالله رییس اجرایی گفته است که منتظر پاسخ روشن طالبان در خصوص آتش‌بس و کاهش خشونت‌های دوام دار است.
به اساس خبرنامه‌یی که از نشانی ارگ انتشار یافته است؛ خلیل‌زاد گفته که در گفت‌وگوها با طالبان کدام پیشرفت قابل ملاحظۀ صورت نگرفته و امیدواریم در این زمینه به یک نتیجه برسیم.
همچنان در خبرنامه‌یی که از نشانی ریاست اجرایی در این خصوص انتشار یافته است، آمده که صلح و روند مذاکرات نمی‌تواند در انحصار یک فرد باشد و باید تمام شهروندان افغانستان در راستا دخیل باشند. همچنان زلمی خلیل‌زاد در این دیدار گفته است که دست‌یافتن به صلح در افغانستان از اهداف عمدۀ ایالات متحده است و تاکید کرده که ایالات متحده امریکا بر اصل کاهش خشونت با تعریف و مکانیسم مشخص و قابل قبول برای ایالات متحده، حکومت و مردم افغانستان به عنوان پیش‌شرط امضای توافق‌نامۀ صلح با طالبان پابند است و در این راستا منتظر پاسخ گروه طالبان می‌باشد.
آقای خلیل‌زاد افزوده که هیأت مذاکره کنندۀ افغانستان در مذاکرات صلح با طالبان باید فراگیر و همه شمول باشد.
عزیز رفیعی، رییس مجتمع مدنی افغانستان، در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار می‌گوید: سفر خلیل‌زاد نتیجۀ آنچنانی که توقع می‌رود را به د نبال ندارد، اما این سفرها نشان می‌دهد که تلاش برای ایجاد صلح بیشتر مورد نظر قرار گرفته است.
آقای رفیعی، باور دارد که سفر خلیل‌زاد چهار پیامد را به دنبال داشت اول این‌که، تلاش برای ایجاد اجماع منطقه‌یی نتیجۀ کم و کان در پی‌داشته است، دوم طالبان دیگر توانایی جنگیدن ندارند و از رهبری منسجم برخوردار نیستند. سوم این‌که تلاش برای ایجاد اجماع داخلی داغ‌تر و مهمتر شده است، درحالی که دولت افغانستان تا هنوز از یک چنین اجماع محروم است، چهارم هم، سفر خلیل‌زاد این پیام را رساند که تمام طرف‌های به این نتیجۀ رسیده‌‎اند که از راه‌ جنگ پیروزی وجود ندارد.
این در حالی است که اخیراً حکومت وحدت ملی در تلاش توحید طرح‌های مختلف در رابطه به صلح است. محمد اشرف غنی در دوم دلو در نشست جهانی اقتصاد در داووس سویس، داکتر عبدالله رقیب خود و حامدکرزی رییس جمهوری پیشین را به نداشتن طرح در رابطه به صلح متهم کرد، اما آنان در بیانیه‌های مختلف ارگ به انحصار گرفتن روند مذاکرات صلح متهم کردند.
افراد نزدیک به ریاست اجرایی و برخی چهره‌های سیاسی مانند حامد کرزی، می‌گویند که اکنون تلاش‌های برای ایجاد یک طرح جامع صلح جریان دارد و تا چند روز دیگر همگانی خواهد شد.
روند مذاکرات صلح در حال حاضر به صورت غیر رسمی میان طالبان و زلمی ‌خلیل‌زاد در قطر جریان دارد، اما باورهای بر این است که روند مذاکرات دوباره تعلیق خواهد شد.
مذاکرات صلح امریکا و طالبان حدود چهار ماه قبل که به دقیقۀ ۹۰ رسیده بود با توییتی از دونالد ترامپ، رییس جمهوری امریکا به دلیل بی‌پروایی طالبان و شدت بخشیدن حملات خود در بزرگ شهرهای افغانستان متوقف شد و اما یک ماه پیش دوباره از سر گرفته شد.